1 00:00:05,000 --> 00:00:08,200 Hallo, hartelijk welkom bij dit webinar van PIANOo. 2 00:00:08,320 --> 00:00:13,960 Stel, je bent inkoper en je moet 100 circulaire kantoorstoelen inkopen. 3 00:00:15,240 --> 00:00:17,320 Welke van deze drie kies je dan? 4 00:00:17,920 --> 00:00:20,880 Over dat en andere soorten keuzes die alles te maken hebben... 5 00:00:21,000 --> 00:00:25,520 met circulaire aanbesteding van kantoorinrichting gaat dit webinar. 6 00:00:26,480 --> 00:00:30,720 PIANOo, het expertisecentrum aanbesteden van de overheid... 7 00:00:30,840 --> 00:00:34,200 organiseert dit webinar om je voor te bereiden op het leernetwerk... 8 00:00:34,320 --> 00:00:37,440 over circulaire kantoorinrichting dat op vier april start. 9 00:00:37,560 --> 00:00:42,320 Vorig jaar was er ook een leernetwerk en de learnings van dat netwerk... 10 00:00:42,440 --> 00:00:46,280 die komen terug in dit webinar. Dus zo kan je zij-instromen. 11 00:00:46,400 --> 00:00:50,240 Of als je vorig jaar meegedaan hebt dan kan je je kennis weer even opfrissen. 12 00:00:50,360 --> 00:00:53,960 Zowel die leernetwerken als de webinars worden gefinancierd... 13 00:00:54,080 --> 00:01:00,240 uit klimaatgeld van de overheid. En dat alles om de circulaire CO2-neutrale... 14 00:01:00,360 --> 00:01:02,200 economie echt een boost te geven. 15 00:01:02,320 --> 00:01:07,000 En ik denk dat als jij kijkt dat je dat ook interessant of belangrijk vindt. 16 00:01:07,120 --> 00:01:10,280 Nou, in dit webinar bereiden we je dus een beetje voor. 17 00:01:10,400 --> 00:01:14,040 En een leernetwerk is niet alleen om te leren maar ook om support te vinden... 18 00:01:14,160 --> 00:01:16,320 bij andere mensen die met hetzelfde bezig zijn. 19 00:01:16,440 --> 00:01:20,320 Want laten we eerlijk zijn: we zijn allemaal nog in het beginstadium. 20 00:01:20,440 --> 00:01:23,480 Het ene product wat verder dan het andere maar in het beginstadium... 21 00:01:23,600 --> 00:01:26,480 van die ontwikkeling van een circulaire economie. 22 00:01:26,600 --> 00:01:29,840 Dus ja, we moeten van elkaar leren. Jullie net zoals wij. 23 00:01:29,960 --> 00:01:33,280 Maar goed, de kennis die we hebben die dragen we aan jou over. 24 00:01:33,400 --> 00:01:36,600 Dit webinar is live. Het is interactief. 25 00:01:36,720 --> 00:01:40,120 We zullen af en toe vragen aan jou stellen, zoals bijvoorbeeld deze. 26 00:01:40,240 --> 00:01:42,520 En ik laat even die drie stoelen weer terugkomen. 27 00:01:42,640 --> 00:01:45,920 Maar dan met wat informatie erbij. En de vraag aan jou is... 28 00:01:46,040 --> 00:01:48,840 en dat is dan gelijk ook een soort enquêtevraag om mee te beginnen: 29 00:01:48,960 --> 00:01:53,000 Welke van deze drie stoelen is het meest circulair? 30 00:01:53,120 --> 00:01:57,520 A-B-C en dan hebben we nog een optie D, geen idee. 31 00:01:57,640 --> 00:01:59,440 Die mag je ook nog invullen. 32 00:02:00,760 --> 00:02:04,440 Oké. Ik zit hier met twee experts in de studio. 33 00:02:04,560 --> 00:02:06,360 Zij zijn al heel lang met dit onderwerp bezig. 34 00:02:06,480 --> 00:02:09,240 En natuurlijk ook actief betrokken bij het leernetwerk. 35 00:02:09,360 --> 00:02:12,280 Godard Croon van Copper8 adviesbureau... 36 00:02:12,400 --> 00:02:15,840 en Rosa Peek van PIANOo zelf. Die zal ik even aan jullie voorstellen. 37 00:02:15,960 --> 00:02:19,120 En mijn naam is Judith de Bruijn en ik ben de webinarhost vandaag. 38 00:02:19,240 --> 00:02:22,320 Godard, jij hebt ook dit boek geschreven. 39 00:02:22,440 --> 00:02:27,840 Circulair Inkopen, samen met collega's. Je bent een soort circulair inkoopexpert. 40 00:02:27,960 --> 00:02:31,440 Waarom is dat zo'n interessant vakgebied voor jou? 41 00:02:31,560 --> 00:02:34,720 Ik zie in die circulaire economie echt een handelingsperspectief. 42 00:02:34,840 --> 00:02:38,640 Voor zowel de overheid maar ook voor ondernemers. 43 00:02:38,760 --> 00:02:41,120 Die kunnen hier geld mee verdienen terwijl ze ook... 44 00:02:41,240 --> 00:02:44,440 met een maatschappelijk probleem bezig zijn. Om dat op te lossen. 45 00:02:44,560 --> 00:02:49,080 En als we overheidsinkopers en andere inkopers kunnen stimuleren... 46 00:02:49,200 --> 00:02:51,560 om circulair te gaan inkopen dat we een enorme markt... 47 00:02:51,680 --> 00:02:54,880 in beweging kunnen zetten. En ik zie dat dat in Nederland al... 48 00:02:55,000 --> 00:02:56,360 veel meer gebeurt dan in andere landen. 49 00:02:56,480 --> 00:02:59,840 Daar zijn we in Nederland koploper in en dat is heel mooi om te ervaren. 50 00:02:59,960 --> 00:03:02,680 Gaaf. En dit boek, Circulair Inkopen in 8 Stappen... 51 00:03:02,800 --> 00:03:08,160 is dat ook een aanrader voor onze kijkers als je ermee aan de slag gaat? 52 00:03:08,280 --> 00:03:11,960 Absoluut. Het is het eerste handboek over circulair inkopen. 53 00:03:12,080 --> 00:03:14,840 Maar daarnaast is er ook op PIANOo een hoop informatie te vinden... 54 00:03:14,960 --> 00:03:18,920 die ook gaat helpen bij het circulair inkopen van specifiek kantoormeubilair. 55 00:03:19,040 --> 00:03:23,760 Daar weet Rosa weer veel van. Wat doe jij normaal gesproken bij PIANOo? 56 00:03:23,880 --> 00:03:26,400 Ik hou me bij PIANOo bezig met circulair inkopen. 57 00:03:26,520 --> 00:03:28,720 En dan met name de kennis-ontwikkeling daarvan. 58 00:03:28,840 --> 00:03:33,200 Voor met name publieke instellingen, voor de overheid. 59 00:03:33,320 --> 00:03:35,640 En daarnaast hou ik me bezig met communicatie. 60 00:03:35,760 --> 00:03:37,800 Ben ik ook communicatieadviseur. 61 00:03:37,920 --> 00:03:39,400 Ik vind het wel een grappige combinatie eigenlijk. 62 00:03:39,520 --> 00:03:42,000 Ja, op zich wel. Maar je ziet dat bij duurzaamheid... 63 00:03:42,120 --> 00:03:45,640 juist die communicatiekant echt heel groot is. 64 00:03:45,760 --> 00:03:49,360 En ook echt noodzakelijk. Je moet mensen meenemen met het waarom. 65 00:03:49,480 --> 00:03:51,480 En die stakeholders betrekken. 66 00:03:51,600 --> 00:03:54,680 Goed, daarmee lichten we meteen een tipje van de sluier op... 67 00:03:54,800 --> 00:03:58,280 van wat daarbij komt kijken bij dat circulair inkopen. 68 00:03:59,640 --> 00:04:02,400 Ik ben eigenlijk wel benieuwd naar de goeie uitslag... 69 00:04:02,520 --> 00:04:08,520 van de stoelentest. Eens even kijken of ik die in beeld kan krijgen. 70 00:04:08,640 --> 00:04:13,360 Kan ik... Ik wou graag de uitslag van de stoelentest in beeld. 71 00:04:13,960 --> 00:04:17,240 Maar dat zie ik nu niet op mijn schermpje. 72 00:04:17,360 --> 00:04:20,400 Dus die kan ik jullie helaas niet geven. 73 00:04:20,520 --> 00:04:25,320 Misschien komt ie later en dan zal ik 'm zeker nog een poging geven. 74 00:04:25,440 --> 00:04:29,120 Je kunt wel rechtstreeks vragen aan ons stellen via de chatfunctie... 75 00:04:29,240 --> 00:04:33,680 die je ook in beeld ziet. Die komen dan hier in de studio terecht. 76 00:04:33,800 --> 00:04:37,760 En die zal ik dan aan Rosa en Godard stellen. 77 00:04:37,880 --> 00:04:42,800 Het webinar is ook terug te kijken op de website van PIANOo... 78 00:04:42,920 --> 00:04:45,560 staat het. Je krijgt die URL's aan het eind van het programma. 79 00:04:45,680 --> 00:04:49,520 Daar staat de link. Daar kan je 'm terugkijken, verspreiden... 80 00:04:49,640 --> 00:04:52,680 aan je collega's en mee doen wat je wil. 81 00:04:52,800 --> 00:04:56,360 De agenda van dit webinar: we hebben drie blokken. 82 00:04:56,480 --> 00:04:59,360 Het eerste, en Rosa noemde al het punt van communicatie. 83 00:04:59,480 --> 00:05:02,480 Wat moet er allemaal gebeuren om je organisatie voor te bereiden... 84 00:05:02,600 --> 00:05:05,360 op die circulaire inkoopprocedure. 85 00:05:05,480 --> 00:05:10,040 Ten tweede: hoe kom je tot de juiste vraag om ook goede aanbiedingen... 86 00:05:10,160 --> 00:05:13,720 jouw kant op te krijgen. En ten derde: hoe meet en beoordeel je... 87 00:05:13,840 --> 00:05:17,000 die aanbiedingen dan uiteindelijk. Een heldere opbouw, lijkt me. 88 00:05:17,120 --> 00:05:20,640 En we gaan snel beginnen met het eerste blok. 89 00:05:20,760 --> 00:05:24,040 Een vraag aan jou, hoe bereid je je organisatie voor, Rosa. 90 00:05:24,160 --> 00:05:28,200 Veel overheden... en we lopen schijnbaar ook voorop zei Godard... 91 00:05:28,320 --> 00:05:31,280 in Nederland met die circulaire kantoorinrichting. 92 00:05:31,400 --> 00:05:34,160 Waarom is dat een goeie stap om mee te beginnen? 93 00:05:34,280 --> 00:05:40,640 We zien dat circulaire kantoorinrichting een relatief overzichtelijke... 94 00:05:40,760 --> 00:05:44,320 productgroep. Het is vrij kansrijk. Er is ontzettend veel ervaring mee... 95 00:05:44,440 --> 00:05:47,760 opgedaan. Alle marktpartijen zijn er al jaren mee bezig. 96 00:05:47,880 --> 00:05:51,520 En juist van die ervaringen van zowel de markt als van de vraagkant... 97 00:05:51,640 --> 00:05:55,200 kunnen we heel veel leren. Het is een tastbaar product. 98 00:05:55,320 --> 00:05:58,320 Wat het ook in organisaties een hele mooie manier maakt... 99 00:05:58,440 --> 00:06:01,040 om te vertellen over je circulaire ambities. 100 00:06:02,000 --> 00:06:04,560 Het ziet er ook mooi uit. We hebben hier niet zo veel plaatjes. 101 00:06:04,680 --> 00:06:08,000 Maar in de voorbereiding heb ik wat gekeken en het zijn echt... 102 00:06:08,120 --> 00:06:13,160 Ja, er zijn heel veel mooie, leuke, coole, hippe... -Absoluut. 103 00:06:13,280 --> 00:06:15,640 goed gemaakte varianten in de aanbieding. 104 00:06:17,040 --> 00:06:23,200 In dit blok hoor jij wat circulair inkopen vraagt van jou en van je organisatie. 105 00:06:23,320 --> 00:06:27,200 Hoe bepaal je de functionele behoefte? Hoe krijg je intern draagvlak? 106 00:06:27,320 --> 00:06:32,640 En daarvoor gaan we luisteren naar de stappen die jij, Godard Croon... 107 00:06:32,760 --> 00:06:34,560 aan ons gaat uitleggen. -Ja. 108 00:06:34,680 --> 00:06:38,600 Om te beginnen echt inzoomend op de organisatie zelf... 109 00:06:38,720 --> 00:06:41,280 waar staat je organisatie op duurzaamheidsbeleid? 110 00:06:41,400 --> 00:06:44,480 Is er al beleid rondom circulair inkopen? Dan helpt het heel erg om... 111 00:06:44,600 --> 00:06:48,360 de speerpunten van je eigen project al te kunnen benoemen. 112 00:06:48,480 --> 00:06:51,560 Is dat er nog niet dan is het belangrijk om in je algemene beleid... 113 00:06:51,680 --> 00:06:54,480 of in je duurzaamheidsbeleid op zoek te gaan naar haakjes... 114 00:06:54,600 --> 00:06:56,560 waaraan je je circulair kunt ophangen. 115 00:06:57,840 --> 00:07:02,520 Vervolgens is het van belang om de context van jouw organisatie... 116 00:07:02,640 --> 00:07:07,760 beter in kaart te brengen. Wat is de mogelijke nuance... 117 00:07:07,880 --> 00:07:11,720 die er wordt aangehangen? Welke signalen komen er terug van gebruikers? 118 00:07:11,840 --> 00:07:16,560 Is er groei? Is er sprake van krimp? Waar gaat het de komende jaren heen? 119 00:07:16,680 --> 00:07:20,560 Dat helpt je ook al in het scherper krijgen van je eigenlijke behoefte. 120 00:07:20,680 --> 00:07:24,480 En tenslotte is ook de scope van je opdracht van belang. 121 00:07:24,600 --> 00:07:26,040 Daar gaan we straks wat dieper op in. 122 00:07:26,160 --> 00:07:30,440 Maar eigenlijk het bepalen van je behoefte mondt uit... 123 00:07:30,560 --> 00:07:31,760 in de scope van je opdracht. 124 00:07:33,080 --> 00:07:35,800 Ja? -Ik wil graag een vraag tussendoor stellen. 125 00:07:35,920 --> 00:07:39,920 Ik heb de uitslag van de stoelen. Dat lag aan mij. 126 00:07:40,040 --> 00:07:43,320 Laat ik het maar eerlijk zeggen. Welke stoel is het meest circulair? 127 00:07:43,440 --> 00:07:47,080 Het is wel grappig want optie 1, misschien kun je 'm even terugklikken? 128 00:07:47,200 --> 00:07:50,720 We weten wel waar we gebleven waren. Ja. Optie 1 zegt zes procent. 129 00:07:50,840 --> 00:07:56,760 Het C2C-label. Dat is het laagste percentage. 130 00:07:56,880 --> 00:08:01,360 Dan negen procent weet het niet. 40% kiest voor optie 2. 131 00:08:01,480 --> 00:08:04,880 Nieuwe stoel, hergebruikt materiaal. En 46%, bijna de helft... 132 00:08:05,000 --> 00:08:08,600 kiest voor optie C. -Oké. Interessant. 133 00:08:08,720 --> 00:08:13,320 Maar wat is het goede antwoord? -Ja, als je al een duidelijke... 134 00:08:13,440 --> 00:08:16,760 definitie van circulaire economie of van circulair kantoormeubilair hebt... 135 00:08:16,880 --> 00:08:20,680 bepaald dan kan A, B of C het goeie antwoord zijn. 136 00:08:20,800 --> 00:08:23,960 Maar als je die nog niet hebt bepaald dan is het slimmer om te kiezen... 137 00:08:24,080 --> 00:08:26,920 voor D, weet het niet. Dan sta je nog aan het begin... 138 00:08:27,040 --> 00:08:31,600 van jouw uitzoekwerk. Wat is circulair voor ons? 139 00:08:31,720 --> 00:08:35,040 En pas als je die vraag beantwoord hebt kun je ook gaan inzoomen... 140 00:08:35,160 --> 00:08:39,360 op zo'n stoel. Dus bijvoorbeeld een organisatie die focus heeft... 141 00:08:39,480 --> 00:08:44,600 op nieuw meubilair omdat ze gaan groeien bijvoorbeeld... 142 00:08:44,720 --> 00:08:48,840 en de behoefte hebben om gezonde materialen in huis te halen. 143 00:08:48,960 --> 00:08:53,440 Die zou met een oplossing zoals stoel A het beste uit zijn. 144 00:08:53,560 --> 00:08:58,160 Maar een organisatie die krimp voorziet wat bijvoorbeeld Rijksoverheid... 145 00:08:58,280 --> 00:09:01,720 nu ziet aankomen daar zal gekrompen worden. 146 00:09:01,840 --> 00:09:05,360 Maar er is nog heel veel goed materieel binnen de muren. 147 00:09:05,480 --> 00:09:09,200 Dus die zullen meer belang hebben bij een stoel die opgeknapt wordt. 148 00:09:09,320 --> 00:09:12,000 Die nog langer meegaat. Je hoeft geen nieuwe stoelen te kopen. 149 00:09:12,120 --> 00:09:15,160 Maar dan is het antwoord welke stoel het meeste duurzaam is. 150 00:09:15,280 --> 00:09:19,160 Of is dat dan ook het meest circulair? -Dat kan met mekaar samenhangen. 151 00:09:19,280 --> 00:09:23,160 Maar het hangt deels van je definitie af. Duurzaamheid is vaak... 152 00:09:23,280 --> 00:09:24,960 een veel breder begrip dan circulair. 153 00:09:25,080 --> 00:09:27,800 Circulair heeft echt de focus op de grondstoffen. 154 00:09:27,920 --> 00:09:31,560 En het voorkomen van afval. En duurzaam is vaak ook op sociaal vlak. 155 00:09:31,680 --> 00:09:34,960 En ook financieel. -En ook energiegebruik van de CO2-component. 156 00:09:35,080 --> 00:09:37,640 Maar goed, dit sluit wel leuk aan op jouw vraag. 157 00:09:37,760 --> 00:09:40,800 Op de punten waar we nu waren. -Ja, absoluut. 158 00:09:40,920 --> 00:09:45,960 Helemaal goed. Vervolgens kun je als inkoper... 159 00:09:46,080 --> 00:09:49,400 dus verschillende dingen doen. Allereerst zie je op de sheet... 160 00:09:49,520 --> 00:09:53,280 een optie staan dat je heroverweegt wat je eigenlijk nodig hebt. 161 00:09:53,400 --> 00:09:57,280 Daar hadden we het net al over. Heb je wel voor 100 nieuwe medewerkers... 162 00:09:57,400 --> 00:10:00,800 ook 100 nieuwe werkplekken nodig? Of kun je volstaan met... 163 00:10:00,920 --> 00:10:05,440 bijvoorbeeld het upgraden van de meubels die je al hebt staan... 164 00:10:05,560 --> 00:10:09,520 in opslag bijvoorbeeld. Dan hebben marktpartijen allerlei mogelijkheden... 165 00:10:09,640 --> 00:10:12,320 om aan de slag te gaan met bestaand meubilair. 166 00:10:12,440 --> 00:10:15,720 Ze kunnen meubilair gaan onderhouden of herdistribueren. 167 00:10:15,840 --> 00:10:20,000 Ze kunnen het helemaal opknappen en weer opnieuw bij andere klanten... 168 00:10:20,120 --> 00:10:24,440 aan andere klanten slijten. Of aan jou zelf weer terugleveren. 169 00:10:24,560 --> 00:10:28,120 En tenslotte is ook recycling een mogelijkheid. 170 00:10:28,240 --> 00:10:32,720 Hoe groter de loop die wordt gelopen hoe meer energie en tijd en geld... 171 00:10:32,840 --> 00:10:36,320 ermee gemoeid is. En hoe laagwaardiger de oplossing is. 172 00:10:36,440 --> 00:10:38,920 Dus je zult de loops zo klein mogelijk willen houden. 173 00:10:41,080 --> 00:10:44,600 Een volgende stap die van belang is die we willen benoemen... 174 00:10:44,720 --> 00:10:46,920 is het betrekken van die interne stakeholders. 175 00:10:47,040 --> 00:10:50,360 Op de sheet zien jullie een hoop stakeholders genoemd die mogelijk... 176 00:10:50,480 --> 00:10:55,040 van belang zijn om te betrekken bij het vormen van je definitie. En je ambitie. 177 00:10:55,160 --> 00:10:59,200 Uiteraard zal een College van Bestuur hierin meegenomen willen worden. 178 00:10:59,320 --> 00:11:02,200 Maar ook facilitaire zaken. Mensen die er dagelijks mee bezig zijn... 179 00:11:02,320 --> 00:11:06,360 en die dagelijks tegen problemen aanlopen wil je graag betrekken... 180 00:11:06,480 --> 00:11:08,800 bij je definitie en bij je ambitie. 181 00:11:08,920 --> 00:11:12,480 Ook een belangrijke afdeling kan financiën zijn. 182 00:11:12,600 --> 00:11:16,640 Wat we vaak zien in projecten is dat de aanschafwaarde en onderhoudskosten... 183 00:11:16,760 --> 00:11:20,120 nog gescheiden budgetten zijn. 184 00:11:20,240 --> 00:11:25,080 Als je dat zo houdt dan stimuleer je eigenlijk niet een circulaire oplossing. 185 00:11:25,200 --> 00:11:29,560 In de zin van dat de totale kosten over de levensduur ook goed zijn. 186 00:11:29,680 --> 00:11:32,560 Ja, want zeker als je kiest voor die optie van hergebruik. 187 00:11:32,680 --> 00:11:36,480 En renoveren. Dan zijn je onderhoudskosten dus hoger... 188 00:11:36,600 --> 00:11:41,200 en je aanschaf is heel laag. Dat moet je in je totale kostenplaatje meenemen. 189 00:11:41,320 --> 00:11:43,000 Precies. Stel je voor dat je een heel laag onderhoudsbudget hebt... 190 00:11:43,120 --> 00:11:46,760 maar een heel hoog aanschafbudget. En je ziet dat jouw behoefte zit... 191 00:11:46,880 --> 00:11:49,480 in het opknappen van je bestaande voorraad... 192 00:11:49,600 --> 00:11:53,440 dan moet je bij een potje te rade gaan wat veel te klein is. 193 00:11:53,560 --> 00:11:56,360 Dan zul je van het ene naar het andere potje moeten kunnen overhevelen. 194 00:11:56,480 --> 00:12:01,400 Dat klinkt simpel maar dat is bij grote organisaties soms een flinke uitdaging. 195 00:12:01,520 --> 00:12:02,800 Zeker. 196 00:12:03,640 --> 00:12:08,920 Dan vervolgens zouden wij adviseren om met de interne stakeholders... 197 00:12:09,040 --> 00:12:12,200 die we net gezien hebben een ambitiesessie te houden. 198 00:12:12,320 --> 00:12:16,680 Waarbij je eigenlijk je eigen definitie scherper krijgt... 199 00:12:16,800 --> 00:12:20,240 van circulaire kantoorinrichting. En waarbij je bijvoorbeeld... 200 00:12:20,360 --> 00:12:22,360 zoals Provincie Zuid-Holland dat hier gedaan heeft... 201 00:12:22,480 --> 00:12:25,760 ook een prioritering aanbrengt waarin ze zich allereerst gaan richten... 202 00:12:25,880 --> 00:12:29,480 op levensduurverlenging. Omdat dat in hun context het beste past. 203 00:12:29,600 --> 00:12:31,080 En de beste oplossing zou bieden. 204 00:12:32,360 --> 00:12:36,640 Dit is iets wat we alle organisaties aanbevelen om te doen. 205 00:12:36,760 --> 00:12:39,880 Omdat dan ook echt alle interne stakeholders meegenomen zijn. 206 00:12:40,000 --> 00:12:42,880 En je een jaar later of vijf jaar later nog steeds begrip hebt... 207 00:12:43,000 --> 00:12:45,120 voor de keuzes die je gemaakt hebt in je inkooptraject. 208 00:12:45,240 --> 00:12:50,200 Toch een beetje dat tweedehands, Rosa. Ik kan me voorstellen... 209 00:12:50,320 --> 00:12:53,600 dat dat ook een beetje een negatieve smaak heeft. 210 00:12:53,720 --> 00:12:56,000 Dan zit ik op zo'n... wie heeft er op gezeten? 211 00:12:56,120 --> 00:12:59,480 Ik zit op oude meuk. Ja... -Over het algemeen... 212 00:12:59,600 --> 00:13:02,200 merken de gebruikers er eigenlijk heel weinig van. 213 00:13:02,320 --> 00:13:05,760 Wat vooral voor hun heel belangrijk is is het zitcomfort en het design. 214 00:13:05,880 --> 00:13:09,560 Maar dat kan hartstikke mooi zijn juist bij circulaire meubels. 215 00:13:09,680 --> 00:13:12,440 En wat ik eerder zei: Het is echt een mooie communicatiekant. 216 00:13:12,560 --> 00:13:17,040 Om juist misschien aan de hand van die stoel met een verhaal... 217 00:13:17,160 --> 00:13:21,200 jouw verhaal waarom jij als organisatie hiermee aan de slag wilt te vertellen. 218 00:13:22,480 --> 00:13:27,840 Ja. Ik moet ineens denken aan Maxima met haar Post NL-zakken-pakje. 219 00:13:27,960 --> 00:13:31,880 En hoeveel daarover gepraat is. Dat er kleding was gemaakt... 220 00:13:32,000 --> 00:13:36,240 van een postzak. En dat brengt zo'n onderwerp op een leuke manier voort. 221 00:13:36,360 --> 00:13:39,440 Dat is het leuke van deze tijd. Het is maatschappelijk geaccepteerd inmiddels. 222 00:13:39,560 --> 00:13:43,280 Om met eerder gebruikte materialen of producten aan de slag te gaan. 223 00:13:43,400 --> 00:13:45,840 En was dat ook zo bij de provincie Zuid-Holland? 224 00:13:45,960 --> 00:13:48,560 Want die hebben gekozen voor die optie. Misschien ook vanuit dat idee... 225 00:13:48,680 --> 00:13:51,880 van een krimpend personeelsbestand in de toekomst? 226 00:13:52,000 --> 00:13:55,280 Ze hadden onlangs veel nieuw meubilair besteld. 227 00:13:55,400 --> 00:13:57,560 Ze hadden geen behoefte aan weer nieuw meubilair. 228 00:13:57,680 --> 00:14:00,720 Vooral aan een onderhoudspartij die dat meubilair goed zou onderhouden. 229 00:14:00,840 --> 00:14:06,800 Maar ook aan een leverancier die bij de renovatie van een van hun panden... 230 00:14:06,920 --> 00:14:11,240 heel veel kon doen met het bestaande meubilair wat daar al langer stond. 231 00:14:11,360 --> 00:14:13,920 Dus echt het opknappen van ook oudere meubels. 232 00:14:14,040 --> 00:14:16,600 Daar konden zij een bijdrage aan leveren. -Ja, heel goed. 233 00:14:17,440 --> 00:14:20,560 En dan uiteindelijk kun je je ambitie gaan vertalen... 234 00:14:20,680 --> 00:14:25,080 naar een wat meer specifieke vraag. Dus de focus op iets nieuws... 235 00:14:25,200 --> 00:14:28,520 voorzien van een C2C-label bijvoorbeeld. 236 00:14:28,640 --> 00:14:34,480 Of zoals de Provincie Zuid-Holland voor optie C kiezen. 237 00:14:34,600 --> 00:14:39,040 Omdat in jouw context hergebruik of levensduurverlenging het belangrijkst is. 238 00:14:39,160 --> 00:14:41,880 Het zoeken van het goede antwoord op deze vraag is een van de dingen... 239 00:14:42,000 --> 00:14:45,240 die je kan doen in het leernetwerk. Want dan kom je erachter... 240 00:14:45,360 --> 00:14:48,640 hoe jouw organisatie, ambities en behoeften passen bij... 241 00:14:48,760 --> 00:14:51,760 allerlei keuzes die je kan gaan maken op circulair gebied. 242 00:14:51,880 --> 00:14:54,440 Alleen Rosa, we hebben het nu de hele tijd over stoelen. 243 00:14:54,560 --> 00:14:57,800 Er staat meer in een kantoor. Wat is er allemaal al beschikbaar... 244 00:14:57,920 --> 00:15:02,640 in een circulaire variant? -Eigenlijk alles wat met een werkplek... 245 00:15:02,760 --> 00:15:08,360 te maken heeft. Van tafels, bureaus, de stoelen maar ook de verlichting. 246 00:15:08,480 --> 00:15:13,480 En je ziet ook nu juist die organisaties die hun circulaire ambities... 247 00:15:13,600 --> 00:15:17,200 heel erg zichtbaar willen maken die gaan bijvoorbeeld van kasten... 248 00:15:17,320 --> 00:15:21,440 opeens een bankje maken. Als je binnenkomt in zo'n gebouw... 249 00:15:21,560 --> 00:15:26,160 en je ziet daar zo'n mooi bankje staan dan weet je wel: Ah, tof. 250 00:15:26,280 --> 00:15:29,200 Deze organisatie is met circulaire economie bezig. 251 00:15:29,320 --> 00:15:34,120 Ja, en de normen zijn ook een beetje veranderd in de loop van de jaren... 252 00:15:34,240 --> 00:15:37,040 denk ik. Waar je het vroeger heel mooi vond als alles heel strak... 253 00:15:37,160 --> 00:15:41,760 en heel nieuw en heel zakelijk was. En nu zijn de hippere kantoren ineens... 254 00:15:41,880 --> 00:15:45,600 met tweedehands meubelen. Allemaal verschillende stoelen. 255 00:15:45,720 --> 00:15:48,960 Dat zijn twee uitersten natuurlijk. Maar het geeft wel een beetje aan... 256 00:15:49,080 --> 00:15:54,840 dat de houding ten opzichte van gerecycled of tweedehands... 257 00:15:54,960 --> 00:15:56,920 wel veranderd is. -Absoluut. Ja. 258 00:15:57,040 --> 00:16:00,720 Er is ook een vraag binnen. Als je later binnen bent gekomen... 259 00:16:00,840 --> 00:16:03,440 dan heb je het misschien gemist. Je kan gewoon vragen stellen. 260 00:16:03,560 --> 00:16:06,960 Door via het chatvenster je vraag in te typen. 261 00:16:07,080 --> 00:16:10,280 En dan zorg ik dat ie bij Rosa en Godard terechtkomt. 262 00:16:10,400 --> 00:16:15,800 Een vraag van Tim: Is circulair niet hetzelfde als recyclebaar? 263 00:16:15,920 --> 00:16:20,840 Nee. Absoluut niet. Ik denk wel dat het uiteindelijk... 264 00:16:20,960 --> 00:16:24,440 belangrijk is dat alles wat circulair wordt aangeboden recyclebaar is. 265 00:16:24,560 --> 00:16:28,560 In de toekomst. Alleen er zijn heel veel hoogwaardige manieren... 266 00:16:28,680 --> 00:16:33,760 om die recyclingoptie nog een tijdje uit te stellen. 267 00:16:33,880 --> 00:16:38,520 Dus het hergebruik van meubels. Vervolgens het opknappen... 268 00:16:38,640 --> 00:16:42,800 of het uit elkaar halen en nog werkende componenten gebruiken. 269 00:16:42,920 --> 00:16:47,600 En dan pas als laatste optie de recyclingvariant kiezen. 270 00:16:47,720 --> 00:16:52,320 Goed dan. Dank je wel voor die vraag. Ik heb nog een vraag. 271 00:16:52,440 --> 00:16:55,640 Want je had de belangrijkste inhoudelijke punten van dit blok... 272 00:16:55,760 --> 00:16:56,680 nu gehad he? -Ja, zeker. -Mooi. 273 00:16:56,800 --> 00:17:00,920 Dan kan ik je wat vragen stellen. Is circulair uitvragen middels... 274 00:17:01,040 --> 00:17:05,120 openbare aanbesteding dispropor- tioneel richting relevante markt? 275 00:17:06,440 --> 00:17:09,880 Deze vraag, hoort die in dit blok thuis? 276 00:17:10,000 --> 00:17:12,920 De vraag is wat er disproportioneel überhaupt zou zijn... 277 00:17:13,040 --> 00:17:14,680 aan het stellen van een nieuwe vraag. 278 00:17:14,800 --> 00:17:19,280 Als je daar heel veel tijd voor nodig hebt om die vraag vast te stellen... 279 00:17:19,400 --> 00:17:22,760 bijvoorbeeld in een procedure zoals een concurrentiegerichte dialoog... 280 00:17:22,880 --> 00:17:26,560 die marktpartijen veel tijd gaat kosten. Dan kan het disproportioneel zijn. 281 00:17:26,680 --> 00:17:28,640 Dus laat dat afhangen van de grootte van je opdracht. 282 00:17:28,760 --> 00:17:31,680 Als je een kleine gemeente bent en je hebt behoefte aan 100 nieuwe stoelen... 283 00:17:31,800 --> 00:17:34,920 dan zou het disproportioneel zijn om er 'n hele concurrentiegerichte dialoog... 284 00:17:35,040 --> 00:17:40,400 aan te hangen. Maar voor grotere aanbestedingen kan dat zeker. 285 00:17:40,520 --> 00:17:46,240 Dus het puur vragen van een circulaire oplossing is geen disproportioneel iets. 286 00:17:46,360 --> 00:17:51,360 Nee, en bovendien de markt went... Het kan ook disproportioneel zijn... 287 00:17:51,480 --> 00:17:56,280 maar... ook een investering voor beide partijen om iets te leren... 288 00:17:56,400 --> 00:17:59,560 over deze nieuwe manier van... -Ja, absoluut. 289 00:17:59,680 --> 00:18:03,400 Intern zal het wat meer tijd vergen omdat je allerlei dingen... 290 00:18:03,520 --> 00:18:06,840 wat scherper moet krijgen dan normaal. Normaal gesproken wordt er simpel... 291 00:18:06,960 --> 00:18:12,160 met een programma van eisen gewerkt. En wordt daar verder niet... 292 00:18:12,280 --> 00:18:16,120 En wordt er hetzelfde gebruikt als vier jaar geleden dan kost dat een inkoper... 293 00:18:16,240 --> 00:18:18,960 weinig tijd. Maar dan krijg je ook geen innovaties uit de markt. 294 00:18:19,080 --> 00:18:21,880 Dus als je een nieuwe vraag wil gaan stellen dan kost dat extra tijd. 295 00:18:22,000 --> 00:18:25,280 Allereerst intern maar ook extern. -Het kan zeker disproportioneel voelen. 296 00:18:25,400 --> 00:18:29,680 Ja, maak er tijd voor vrij. -Nog een vraagje aan jou Rosa. 297 00:18:29,800 --> 00:18:34,680 Ik wil graag circulair inkopen maar mijn opdrachtgever is niet geïnteresseerd. 298 00:18:34,800 --> 00:18:39,120 O jee. Ja, dat is wel echt een vrij essentieel punt. 299 00:18:39,240 --> 00:18:43,160 En die vraag horen we vaker. En ik heb er helaas ook geen kant-en-klaar... 300 00:18:43,280 --> 00:18:46,080 antwoord op moet ik eerlijk zeggen. Maar dit is nou echt iets... 301 00:18:46,200 --> 00:18:49,240 wat je ook in het leernetwerk samen gaat verkennen. 302 00:18:49,360 --> 00:18:53,560 Er zijn best wel veel mensen die met deze vraag bij PIANOo komen. 303 00:18:53,680 --> 00:18:56,000 In het leernetwerk ga je daarmee aan de slag. 304 00:18:56,120 --> 00:18:58,600 Juist ook jouw eigen stakeholders verkennen. 305 00:18:58,720 --> 00:19:01,160 Waar zitten die belangen? Hoe krijg je die mee? 306 00:19:01,280 --> 00:19:06,800 En zo hopen we toch jou met onze ervaring een stukje verder te helpen. 307 00:19:06,920 --> 00:19:09,200 Als ik daar nog wat op mag aanvullen heel kort. 308 00:19:09,320 --> 00:19:13,280 Wat we net al bespraken, de ambitiesessie die je kan organiseren... 309 00:19:13,400 --> 00:19:15,840 met allerlei interne stakeholders kan er heel erg toe bijdragen. 310 00:19:15,960 --> 00:19:18,960 Dus je kan door ook de interne opdrachtgever naar toe halen. 311 00:19:19,080 --> 00:19:23,160 Maar ook wethouders bijvoorbeeld. Facilitaire zaken. 312 00:19:23,280 --> 00:19:27,720 Financiën. Juridische zaken. Allerlei stakeholders die elkaar daar... 313 00:19:27,840 --> 00:19:31,240 kunnen verrijken en aanscherpen in de ambitie. 314 00:19:31,360 --> 00:19:34,200 En dan kun je ervoor zorgen dat ook een interne opdrachtgever... 315 00:19:34,320 --> 00:19:37,120 erin gaat geloven. -En ze zijn ook van harte welkom... 316 00:19:37,240 --> 00:19:40,080 bij het leernetwerk. -Neem ze gewoon mee. -Zeker. 317 00:19:40,200 --> 00:19:45,640 En je bent ook met iets nieuws bezig. Je bent met een interne missie bezig. 318 00:19:45,760 --> 00:19:50,800 Je kan verwachten dat daar ook intern vragen over komen. 319 00:19:50,920 --> 00:19:53,400 Sommige mensen vinden het geweldig. Anderen vinden het belachelijk. 320 00:19:53,520 --> 00:19:56,040 En alles daartussen in. -Precies. 321 00:19:56,160 --> 00:19:59,280 Goed, leuk, bedankt voor jullie vragen. Keep them coming. 322 00:19:59,400 --> 00:20:02,440 En wij gaan door naar het volgende blok. We hebben gekeken hoe je... 323 00:20:02,560 --> 00:20:07,520 je eigen organisatie voorbereidt. En nu, hoe kom je nou tot de juiste vraag. 324 00:20:07,640 --> 00:20:11,800 Allereerst, kijk hoe je de vraag zo functioneel mogelijk kan krijgen. 325 00:20:11,920 --> 00:20:16,320 Je ziet bij de lamp bijvoorbeeld hier op de sheet... 326 00:20:16,440 --> 00:20:19,520 eigenlijk drie varianten. Je kunt allereerst technisch specificeren. 327 00:20:19,640 --> 00:20:23,840 Waarbij je een lamp uitvraagt met allerlei technische aspecten. 328 00:20:23,960 --> 00:20:25,720 Die je al van tevoren in kaart hebt gebracht. 329 00:20:25,840 --> 00:20:31,560 Alsof jij de kennis in pacht hebt als inkoper en die marktpartij... 330 00:20:31,680 --> 00:20:34,240 of die leverancier van lampen daar niets meer aan kan toevoegen. 331 00:20:34,360 --> 00:20:38,280 Dat is zonde op het gebied van innovatie. Dus wij zouden pleiten... 332 00:20:38,400 --> 00:20:41,880 voor een wat meer functionele vraag. Je ziet daarnaast twee... 333 00:20:42,000 --> 00:20:44,000 wat meer functioneel gespecificeerde vragen. 334 00:20:44,120 --> 00:20:47,280 Allereerst de vraag om verlichting. Dat is al een stuk functioneler. 335 00:20:47,400 --> 00:20:49,640 Maar daar kun je nog steeds een aantal productkenmerken in kwijt. 336 00:20:49,760 --> 00:20:53,760 En tenslotte het meest functionele is het uitvragen van lichturen. 337 00:20:53,880 --> 00:20:58,800 Dat gebeurt nu weleens. Dat is wel lastiger voor marktpartijen. 338 00:20:58,920 --> 00:21:03,560 En ook moeilijker te toetsen. Dus dat zijn nog ontwikkelingen... 339 00:21:03,680 --> 00:21:08,360 die wel gaande zijn maar in bijvoorbeeld kantoorstoelen is dat nog een lastig... 340 00:21:08,480 --> 00:21:14,840 te monitoren vraag. Want hoe ga je nou zituren afnemen? 341 00:21:14,960 --> 00:21:18,880 Dat is een stuk lastiger dan het afnemen van lichturen. 342 00:21:19,000 --> 00:21:20,640 Dus daar zitten nog wel wat ontwikkelingen in. 343 00:21:20,760 --> 00:21:24,080 Maar allereerst stel een zo functioneel mogelijke vraag. 344 00:21:24,200 --> 00:21:28,600 Om nou te weten of die vraag ook gaat landen bij de marktpartijen... 345 00:21:28,720 --> 00:21:31,360 is het handig om die vraagstelling te gaan toetsen. 346 00:21:31,480 --> 00:21:35,400 Dat kun je doen in een marktontmoeting of in een marktconsultatie voorafgaand... 347 00:21:35,520 --> 00:21:39,360 aan de aanbesteding. En als je een wat intensievere dialoog voert... 348 00:21:39,480 --> 00:21:42,760 kun je je vraag ook nog gedurende die dialoogfase... 349 00:21:42,880 --> 00:21:46,880 bijvoorbeeld in de concurrentiegerichte dialoogprocedure nog stellen. 350 00:21:47,000 --> 00:21:49,080 Om iets meer je vraag aan te scherpen. 351 00:21:49,200 --> 00:21:51,400 En realiseerbaar te maken. 352 00:21:51,520 --> 00:21:55,280 Dan is dat nog wel even een kleine organisatie. 353 00:21:55,400 --> 00:21:57,880 Een marktconsultatie of een marktdialoog. 354 00:21:58,000 --> 00:22:02,400 Maar wat doet PIANOo daarin als een soort overkoepelend instituut? 355 00:22:02,520 --> 00:22:05,760 PIANOo organiseert echt regelmatig marktontmoetingen. 356 00:22:05,880 --> 00:22:09,000 Dat zijn marktontmoetingen waar zowel de vraag als vaak de overheid... 357 00:22:09,120 --> 00:22:13,280 de publieke kant als de aanbodkant, leveranciers, producenten komen. 358 00:22:13,400 --> 00:22:16,720 En we zien dat eigenlijk iedereen datzelfde doel heeft. 359 00:22:16,840 --> 00:22:19,640 Namelijk naar die circulaire kantoorinrichting toe. 360 00:22:19,760 --> 00:22:22,600 Maar de weg er naartoe is nog wel even zoeken. 361 00:22:22,720 --> 00:22:26,880 En juist op dat soort momenten kun je even onder het mom van... 362 00:22:27,000 --> 00:22:30,800 Nou ja, even rustig bijpraten in een fijne omgeving. 363 00:22:30,920 --> 00:22:36,520 Elkaar gewoon even wat toetsen. En wat leuk is is dat we in november... 364 00:22:36,640 --> 00:22:38,840 weer een nieuwe marktontmoeting organiseren. 365 00:22:38,960 --> 00:22:43,600 Dat is onderdeel van de leernetwerken. En kom vooral alsjeblieft. 366 00:22:43,720 --> 00:22:48,400 En komen daar dan de grote partijen? Of een heel gemengd... 367 00:22:48,520 --> 00:22:52,600 Nee... Ja moet ik zeggen. -Ja en nee. 368 00:22:52,720 --> 00:22:56,400 Ja en nee. De grote partijen zullen daar zeker aanwezig zijn. 369 00:22:56,520 --> 00:23:02,160 Maar afgelopen december hebben we er ook eentje georganiseerd. 370 00:23:02,280 --> 00:23:05,840 En daar zagen we juist ook dat er heel veel startups aanwezig waren. 371 00:23:05,960 --> 00:23:08,920 Dat levert soms ook wel hele interessante combinaties op. 372 00:23:09,040 --> 00:23:12,600 Van bijvoorbeeld een grote jongen die dan met een kleine startup... 373 00:23:12,720 --> 00:23:16,840 samenwerkt. Dus waar bijvoorbeeld lokaal afvalhout gebruikt kan worden... 374 00:23:16,960 --> 00:23:20,320 voor mooie tafels. -Interessant. 375 00:23:20,440 --> 00:23:23,560 Levendig. Dan zit er ook meer dynamiek in die markt he? 376 00:23:23,680 --> 00:23:26,680 En ontwikkeling. Goed, de volgende stap. 377 00:23:26,800 --> 00:23:30,480 Vervolgens zal je gaan bepalen wat de scope van jouw vraag is. 378 00:23:30,600 --> 00:23:33,360 Heb je behoefte aan nieuw meubilair bijvoorbeeld omdat je gaat groeien? 379 00:23:33,480 --> 00:23:35,320 Of omdat het oude meubilair echt afgeschreven is. 380 00:23:35,440 --> 00:23:38,720 Dan kun je alsnog de keuze maken of je iets gloednieuws wilt... 381 00:23:38,840 --> 00:23:42,880 of wil je iets ervaren. Zo kun je tweedehands meubilair ook noemen. 382 00:23:43,000 --> 00:23:46,880 Dat is ook wel een belangrijke interne framing. 383 00:23:47,000 --> 00:23:50,800 Tweedehands klinkt wat minder sympathiek. 384 00:23:50,920 --> 00:23:55,720 Levensduurverlenging van je bestaande voorraad kan een duidelijke focus zijn. 385 00:23:55,840 --> 00:23:57,960 Dat zagen we al even bij de Provincie Zuid-Holland. 386 00:23:58,080 --> 00:24:00,840 Maar ook bij de Rijksoverheid was dat een belangrijke insteek. 387 00:24:00,960 --> 00:24:04,720 Waardoor je onderhoud zal gaan uitvragen. Echt een dienstverlening... 388 00:24:04,840 --> 00:24:09,040 nodig hebt. En je kunt ook een tijdelijke behoefte hebben aan meubilair. 389 00:24:09,160 --> 00:24:14,120 Dat je voor een korte periode extra medewerkers in huis haalt. 390 00:24:14,240 --> 00:24:19,080 Tenslotte is natuurlijk ook een combinatie gangbaar. 391 00:24:19,200 --> 00:24:21,800 En haalbaar in de raamovereenkomst. 392 00:24:23,160 --> 00:24:27,000 Wat wij verder nog graag willen benadrukken is dat circulair... 393 00:24:27,120 --> 00:24:29,160 meer is dan alleen de focus op het product. 394 00:24:29,280 --> 00:24:31,480 We spreken nu de hele tijd over de eigenschappen van een product. 395 00:24:31,600 --> 00:24:34,160 Maar eigenlijk wil je veel meer afspreken over het product. 396 00:24:34,280 --> 00:24:39,200 Hoe dat namelijk circulair geborgd is. Als de toekomst van het product... 397 00:24:39,320 --> 00:24:43,000 namelijk niet circulair is dan kan het product heel goed opgebouwd zijn... 398 00:24:43,120 --> 00:24:47,840 maar uiteindelijk in de verbrandingsoven terechtkomen. 399 00:24:47,960 --> 00:24:51,960 Daarom is het heel belangrijk om procesmatige afspraken te maken... 400 00:24:52,080 --> 00:24:54,400 maar ook financiële prikkels in het contract in te bouwen. 401 00:24:54,520 --> 00:24:57,520 En die procesmatige afspraken zien vooral op samenwerking... 402 00:24:57,640 --> 00:25:00,520 tussen opdrachtnemer en opdrachtgever. 403 00:25:00,640 --> 00:25:02,080 Maar ook mogelijk tussen opdrachtnemers. 404 00:25:02,200 --> 00:25:04,960 Hoe gaat hij met zijn keten om. En die financiële prikkel... 405 00:25:05,080 --> 00:25:06,840 zou 'm kunnen zitten in een ander verdienmodel. 406 00:25:06,960 --> 00:25:10,800 Een circulair verdienmodel waar retourwaarde aan een stoel hangt. 407 00:25:10,920 --> 00:25:14,240 Dan wordt er een garantie gegeven dat de stoel kan worden teruggekocht... 408 00:25:14,360 --> 00:25:18,280 na bijvoorbeeld tien jaar. Of dat er een lease- of huurconstructie... 409 00:25:18,400 --> 00:25:21,160 aan die stoel vast hangt. -Maar ook bij een leaseconstructie... 410 00:25:21,280 --> 00:25:26,200 wil dat nog niet zeggen dat degene die de stoel aan jou least... 411 00:25:26,320 --> 00:25:29,720 daar daarna zo netjes mee omgaat. Toch? -Als ie 'm terugkrijgt? 412 00:25:29,840 --> 00:25:33,080 Nee, dat wil je dus in die procesmatige afspraken geborgd zien. 413 00:25:33,200 --> 00:25:39,800 Alleen het is wel voor de hand liggend dat als hij jou een stoel least... 414 00:25:39,920 --> 00:25:46,840 en daarbij nog een restwaarde verrekent dat hij ook geneigd is... 415 00:25:46,960 --> 00:25:49,160 om iets zinvols met die stoel te doen zodra hij hem terugkrijgt. 416 00:25:49,280 --> 00:25:52,560 Als hij niet al het geld heeft verdiend wat hij eraan had kunnen verdienen... 417 00:25:52,680 --> 00:25:56,480 bij verkoop dan zal hij hem nog een keer opnieuw in de markt willen zetten. 418 00:25:56,600 --> 00:26:00,400 Dus dat is een prikkel voor hem om er een nieuw leven aan te geven. 419 00:26:00,520 --> 00:26:03,840 Kan er nog een vraag komen? 420 00:26:03,960 --> 00:26:09,440 Ja? Oké, een vraag van Melissa. Hoe circulair is het om van afval... 421 00:26:09,560 --> 00:26:13,160 plastic, disposable papier et cetera meubilair te maken? 422 00:26:13,760 --> 00:26:17,960 Hele goeie vraag. De ene zal zeggen, heel erg circulair. 423 00:26:18,080 --> 00:26:20,920 Want je bent namelijk afval aan het voorkomen. 424 00:26:21,040 --> 00:26:25,040 Maar de meer hardliners die kunnen zeggen dat het onverantwoord is. 425 00:26:25,160 --> 00:26:27,320 Want het is heel goed mogelijk dat er in dat afval... 426 00:26:27,440 --> 00:26:30,880 toxische stoffen zijn die je niet in je meubels wilt hebben. 427 00:26:31,000 --> 00:26:33,880 Zo ken ik het verhaal van iemand die erachter is gekomen... 428 00:26:34,000 --> 00:26:36,960 iemand gerelateerd aan de C2C-organisatie... 429 00:26:37,080 --> 00:26:42,720 dat er in bestaand meubilair toxische stoffen zitten. 430 00:26:42,840 --> 00:26:47,120 En dat het wel gerecycled kunststof was maar daar waren toxische stoffen... 431 00:26:47,240 --> 00:26:51,480 in terechtgekomen. Dus dat kan gebeuren met het werken... 432 00:26:51,600 --> 00:26:54,680 met gerecyclede materialen. Daarom is het dus heel belangrijk... 433 00:26:54,800 --> 00:26:56,240 om daar in je aanbesteding ook op te letten. 434 00:26:56,360 --> 00:26:59,880 Zijn er wel producenten die op zo'n manier meubilair aanbieden? 435 00:27:00,000 --> 00:27:04,360 Wat ook echt gemaakt is van afval uit Nederland? 436 00:27:04,480 --> 00:27:07,400 Afval van eigen bodem. -Nou, afval uit eigen grachten. 437 00:27:07,520 --> 00:27:12,800 We zagen de stoel gemaakt van Amsterdams grachtenplastic. 438 00:27:12,920 --> 00:27:16,400 Dat is uit de grachten gevist en van dat plastic... 439 00:27:16,520 --> 00:27:19,040 is vervolgens kunststof gemaakt voor de bekleding. 440 00:27:20,120 --> 00:27:24,680 Daar heb je inderdaad mogelijke risico's met toxische stoffen. 441 00:27:24,800 --> 00:27:29,200 Maar op het gebied van circulair van zo weinig mogelijk beslag doen... 442 00:27:29,320 --> 00:27:33,640 op zowel grondstoffen als verwerkingsenergie. 443 00:27:33,760 --> 00:27:37,560 Daar voldoet het dan wel goed aan. -Dat is vaak een afweging. 444 00:27:37,680 --> 00:27:42,280 Wanneer kies je voor hergebruik of gerecyclede oplossingen. 445 00:27:42,400 --> 00:27:47,720 Liefst alleen als het minder energie kost dan de traditionele... 446 00:27:47,840 --> 00:27:51,680 gangbare variant. Dus dat is wel... -Bovendien, zo'n gerecyclede... 447 00:27:51,800 --> 00:27:58,240 nieuwe stoel, hoe bruikbaar is die nog na einde levensduur? 448 00:27:58,360 --> 00:28:03,360 Ja, het zal een combinatie zijn. Maar ook dat weer is een... 449 00:28:03,480 --> 00:28:07,480 Daar komen we weer terug dat alles samenhangt met de definitie. 450 00:28:07,600 --> 00:28:10,000 En de speerpunten in jouw definitie. -Ja. 451 00:28:10,920 --> 00:28:15,360 Nog een vraag over het materialenpaspoort. 452 00:28:15,480 --> 00:28:20,440 Welk materialenpaspoort, vraagt Fred, heeft de voorkeur... 453 00:28:20,560 --> 00:28:25,400 voor circulaire inrichting? -Ja, er zijn... 454 00:28:25,520 --> 00:28:31,360 Ik ben even de afkorting vergeten. Maar er zijn een soort... 455 00:28:31,480 --> 00:28:35,960 labels die inzichtelijk maken voor 95% van de meubels... 456 00:28:36,080 --> 00:28:38,640 wat er in het meubel zit aan materialen. 457 00:28:38,760 --> 00:28:42,960 Maar vaak zitten de ellendige stoffen in die laatste 5%. 458 00:28:43,080 --> 00:28:47,360 Dus het is heel interessant om uit te vragen aan leveranciers... 459 00:28:47,480 --> 00:28:55,320 wat er in die laatste 5% zit. Die dus boven de wettelijke norm uitstijgt. 460 00:28:55,440 --> 00:29:00,000 En als ze dat inzichtelijk kunnen maken weet je dus of daar ook... 461 00:29:00,120 --> 00:29:02,120 toxische stoffen in zitten of niet. 462 00:29:02,240 --> 00:29:07,360 Er zijn geen alles sluitende paspoorten voor. 463 00:29:07,480 --> 00:29:09,080 Maar bijvoorbeeld CircularIQ waar we straks op terugkomen... 464 00:29:09,200 --> 00:29:11,000 is wel een tool waarin je dat kan uitvragen. 465 00:29:11,120 --> 00:29:12,360 We gaan daar nog eventjes op verder. 466 00:29:12,480 --> 00:29:16,800 En dan denk ik dat we nu de vragen hebben gehad van dit blok. 467 00:29:16,920 --> 00:29:18,840 Ik vond het wel leuk, ik zit hier naar dat boek te kijken. 468 00:29:18,960 --> 00:29:22,680 Circulair inkopen in 8 stappen. En daaronder staat: Een betere wereld... 469 00:29:22,800 --> 00:29:25,640 begint bij het stellen van een betere vraag. 470 00:29:25,760 --> 00:29:28,320 En dat was waar we het nu over gehad hebben. 471 00:29:28,440 --> 00:29:31,840 De goeie vraag komt tot de goeie producten die je echt wilt hebben. 472 00:29:31,960 --> 00:29:36,280 En een beetje in gezamenlijkheid met die markt. 473 00:29:36,400 --> 00:29:38,680 Goed, dan gaan we naar het derde en laatste blok. 474 00:29:38,800 --> 00:29:40,200 Zo stel je de juiste vraag hebben we gehad. 475 00:29:40,320 --> 00:29:43,120 Zo meet en beoordeel je de aanbiedingen. 476 00:29:43,240 --> 00:29:47,800 Ik wil eerst beginnen met een pollvraag voor jullie. 477 00:29:47,920 --> 00:29:52,400 Een enquêtevraag. Kijken hoe ik bij de volgende kom. 478 00:29:52,520 --> 00:29:58,520 En die gaat over het percentage van de prijs in de... 479 00:29:58,640 --> 00:30:01,920 Sorry, ik zit een beetje te stamelen. Wat is een gangbare weging van prijs... 480 00:30:02,040 --> 00:30:05,160 bij het aankopen van circulaire kantoorinrichting. 481 00:30:05,280 --> 00:30:09,920 Is dat 20%, 40% of 60%. 482 00:30:10,040 --> 00:30:13,120 Daar gaan wij zo het antwoord op horen. 483 00:30:13,240 --> 00:30:17,920 En ondertussen ben ik wel benieuwd... Dit gaat over de weging van de prijs. 484 00:30:18,040 --> 00:30:21,520 Maar Godard, wat is een gangbare tijd van een contract? 485 00:30:21,640 --> 00:30:25,480 Als het over dit soort dingen gaat? -Vroeger zag je dat veel contracten... 486 00:30:25,600 --> 00:30:29,920 voor vier jaar werden afgesloten. Raamcontracten voor het leveren... 487 00:30:30,040 --> 00:30:36,000 van vier jaar lang kantoormeubilair. Maar in de circulaire aanbesteding... 488 00:30:36,120 --> 00:30:38,960 zien we steeds vaker dat die looptijd wordt opgerekt. 489 00:30:39,080 --> 00:30:42,640 Naar acht, tien, soms wel langer dan dat. Soms wel vijftien jaar. 490 00:30:42,760 --> 00:30:46,560 Waarmee je eigenlijk leveranciers een kans geeft om ook door te ontwikkelen. 491 00:30:46,680 --> 00:30:49,880 Ze zijn nu al stappen aan 't zetten. Er gaan nog veel stappen gezet worden... 492 00:30:50,000 --> 00:30:53,400 de komende jaren. Dus we zullen ook zeker aanraden om leveranciers... 493 00:30:53,520 --> 00:30:58,160 een langere contracttermijn te gunnen. Zodat je ze eigenlijk meer kans geeft... 494 00:30:58,280 --> 00:31:03,080 om te innoveren. Er moeten uiteraard allerlei escapemogelijkheden zijn... 495 00:31:03,200 --> 00:31:07,520 als het tegenvalt. Maar dat is wel een goeie motivatie... 496 00:31:07,640 --> 00:31:10,320 om het contract langer te laten duren dan die gangbare vier jaar. 497 00:31:10,440 --> 00:31:13,240 Dat was ook echt een nadrukkelijke wens van die marktpartijen... 498 00:31:13,360 --> 00:31:18,600 tijdens de ontmoeting in december. Wij willen echt met jullie samenwerken. 499 00:31:18,720 --> 00:31:22,840 We willen een langetermijnsamenwerking aangaan. 500 00:31:22,960 --> 00:31:26,120 Dus geef ons ook die mogelijkheid om te innoveren. 501 00:31:26,240 --> 00:31:29,000 En geef ons een wat langer contract. 502 00:31:29,120 --> 00:31:31,720 Dat wil iedereen natuurlijk wel, een langer contract. 503 00:31:31,840 --> 00:31:35,640 Is dat niet... -Ja, dat is ook zo. 504 00:31:35,760 --> 00:31:40,040 Maar tegelijkertijd moet die markt best wel investeren. 505 00:31:40,160 --> 00:31:43,080 Aan de overheidskant moet je ook enorm investeren. 506 00:31:43,200 --> 00:31:45,520 Het is pionieren dus er gaan soms dingen fout. 507 00:31:45,640 --> 00:31:49,560 Je bent samen aan het leren. Daar heb je een looptijd voor nodig. 508 00:31:51,240 --> 00:31:52,240 Ja, eens. -Heel goed. 509 00:31:52,360 --> 00:31:55,840 Productieprocessen duren ook lang. Dat kan elk jaar weer verbeterd worden. 510 00:31:55,960 --> 00:31:58,200 Je moet leren van ervaringen naar een volgende versie. 511 00:31:58,320 --> 00:32:01,640 Die vraag over de prijs, dank jullie wel voor jullie antwoorden. 512 00:32:01,760 --> 00:32:07,800 Vier procent van de kijkers denkt dat het goede antwoord 60% is. 513 00:32:07,920 --> 00:32:11,880 39% denkt dat het goede antwoord 40% is. 514 00:32:12,000 --> 00:32:17,600 En 57 procent denkt dat het 20% is. -Nou, heel goed. 515 00:32:17,720 --> 00:32:19,320 Ja he? Goed gedaan. 516 00:32:19,440 --> 00:32:20,720 Onze kijkers hebben zich goed voorbereid. 517 00:32:20,840 --> 00:32:23,360 Ze hebben hun oren open gehouden. 518 00:32:23,480 --> 00:32:27,160 Maar inderdaad, de meeste circulaire aanbestedingen kennen... 519 00:32:27,280 --> 00:32:29,920 een weging van prijs tussen de tien en de dertig procent is. 520 00:32:30,040 --> 00:32:34,440 Dat is in eerder onderzoek aangetoond. En wij zouden ook altijd adviseren... 521 00:32:34,560 --> 00:32:37,800 om die prijs nooit meer dan een kwart aan weging mee te geven. 522 00:32:37,920 --> 00:32:40,040 Omdat je anders alsnog met prijsduikers kan eindigen. 523 00:32:41,280 --> 00:32:45,240 Goed. Helder. Laten we beginnen met het meten en beoordelen... 524 00:32:45,360 --> 00:32:47,880 van de aanbiedingen. -Ja, zoals al gezegd... 525 00:32:48,000 --> 00:32:50,240 staat circulariteit in de kinderschoenen. 526 00:32:50,360 --> 00:32:53,880 Al is de kantoorinrichtingsbranche al wat verder... 527 00:32:54,000 --> 00:32:57,080 dan veel andere branches en sectoren. 528 00:32:57,200 --> 00:33:01,200 Maar we zien in ieder geval dat het belangrijk is... 529 00:33:01,320 --> 00:33:05,200 om zowel kwalitatieve als kwantitatieve criteria uit te vragen. 530 00:33:05,320 --> 00:33:08,960 Want alleen kwantitatief is vaak nog onvoldoende... 531 00:33:09,080 --> 00:33:13,040 om echt een gevoel te krijgen bij hoe die circulariteit nou geborgd gaat worden... 532 00:33:13,160 --> 00:33:14,560 in de toekomst. 533 00:33:14,680 --> 00:33:18,680 Een aantal kwantitatieve meet- instrumenten die al gebruikt worden... 534 00:33:18,800 --> 00:33:21,560 daarvan hebben we Cradle2Cradle al even genoemd. 535 00:33:21,680 --> 00:33:25,120 Dat is een certificeringsprotocol en dat kent verschillende niveaus. 536 00:33:25,240 --> 00:33:29,000 Dus je kan verschillende ambitieniveaus daarin meegeven aan de markt. 537 00:33:29,120 --> 00:33:35,800 Als ondergrens. CircularIQ is een tool die je op maatwerk kunt samenstellen. 538 00:33:35,920 --> 00:33:38,960 Waarin je een aantal elementen kunt uitvragen die voor jou als organisatie... 539 00:33:39,080 --> 00:33:42,560 belangrijk zijn. En waar dus echt getallen in kunnen worden opgevoerd. 540 00:33:42,680 --> 00:33:46,600 Bijvoorbeeld recycled content. Of toxische materialen. 541 00:33:46,720 --> 00:33:49,320 Dat soort data kan erin worden opgenomen. 542 00:33:49,440 --> 00:33:52,560 En tenslotte Inside/Inside is een Nederlandse tool... 543 00:33:52,680 --> 00:33:55,760 die pas een paar maanden oud is. En die maakt inzichtelijk... 544 00:33:55,880 --> 00:33:59,560 van een aantal kantoormeubel- leveranciers of producenten... 545 00:33:59,680 --> 00:34:03,120 wat de milieu-impact is van de producten die ze aanbieden. 546 00:34:03,240 --> 00:34:06,120 Dus daar kun je ze ook op gaan sorteren. 547 00:34:06,240 --> 00:34:09,600 Misschien handig om te zeggen dat er nog een hele hoop meer zijn. 548 00:34:09,720 --> 00:34:12,640 We hebben nu geen tijd om dat allemaal toe te lichten. 549 00:34:12,760 --> 00:34:16,480 We hebben ook een handreiking circulaire kantoorinrichting opgesteld. 550 00:34:16,600 --> 00:34:19,480 En daar worden de meetinstrumenten ook genoemd. 551 00:34:19,600 --> 00:34:23,040 En ook de voor- en nadelen. Kijk daar vooral nog even naar. 552 00:34:24,800 --> 00:34:28,520 En dan tenslotte dat kwalitatieve element. 553 00:34:28,640 --> 00:34:32,560 Je zult ook een aantal dingen moeten beoordelen. Bijvoorbeeld plannen... 554 00:34:32,680 --> 00:34:36,120 die een leverancier kan overleggen. Hoe gaat hij samenwerken met jou? 555 00:34:36,240 --> 00:34:40,840 Maar ook wat zijn de processen die hij inmiddels al zelf heeft opgetuigd. 556 00:34:40,960 --> 00:34:44,200 Richting zijn eigen fabriek. Waarmee hij kan aantonen... 557 00:34:44,320 --> 00:34:48,080 dat hij bijvoorbeeld al aan refurbishing of remanufacturing doet. 558 00:34:48,200 --> 00:34:52,360 Dat zijn interessante vragen om te stellen. En die toezeggingen... 559 00:34:52,480 --> 00:34:54,640 zul je dan moeten gaan beoordelen. 560 00:34:55,720 --> 00:34:57,720 Dan nog een aantal tips rondom gunningcriteria. 561 00:34:57,840 --> 00:35:01,720 Beperk het aantal criteria. Rechts op de slide zien jullie... 562 00:35:01,840 --> 00:35:04,480 een overzicht van de criteria die gehanteerd zijn... 563 00:35:04,600 --> 00:35:07,280 door de Rijksoverheid anderhalf jaar geleden. 564 00:35:07,400 --> 00:35:11,920 In hoofdlijnen waren dat er vier. 565 00:35:12,040 --> 00:35:15,280 En daarin zie je dat ook prijs maar 20% heeft gewogen. 566 00:35:15,400 --> 00:35:19,480 Maar dat ook andere ambities zoals social return stimuleren... 567 00:35:19,600 --> 00:35:21,120 daar ook als een criterium mee is gegaan. 568 00:35:21,240 --> 00:35:24,240 Dus het is niet dat daar 80% naar circulariteit is gegaan. 569 00:35:24,360 --> 00:35:26,280 Maar wel een groot deel van de gunning. 570 00:35:26,400 --> 00:35:30,800 Wij adviseren ook altijd om een plafondprijs te hanteren. 571 00:35:30,920 --> 00:35:37,640 Die bouw je in zodat je geen aanbiedingen krijgt die boven je budget... 572 00:35:37,760 --> 00:35:39,720 uitstijgen. Dat is natuurlijk ook belangrijk. 573 00:35:39,840 --> 00:35:43,760 En dan weet de markt ook binnen welke bandbreedte ze kunnen aanbieden. 574 00:35:45,960 --> 00:35:50,400 Tenslotte het uitwerken van beoordelingsaspecten is heel belangrijk. 575 00:35:50,520 --> 00:35:54,320 Daarmee maak je voor de markt inzichtelijk wat je wil gaan beoordelen... 576 00:35:54,440 --> 00:35:57,560 en hoe je wil gaan beoordelen. Maar ook voor de beoordelingscommissie zelf. 577 00:35:57,680 --> 00:36:00,240 Het is een nieuw thema en er zullen vast mensen bij betrokken raken... 578 00:36:00,360 --> 00:36:03,440 die nog minder geïnformeerd zijn. Dus werk die aspecten goed uit. 579 00:36:03,560 --> 00:36:05,680 Dat maakt het voor iedereen een stuk makkelijker. 580 00:36:07,160 --> 00:36:11,440 Dan het onderwerp eisen. Die komen we ook tegen rondom gunning. 581 00:36:11,560 --> 00:36:14,560 Vaak wordt er gewerkt met een standaard eisenset. 582 00:36:14,680 --> 00:36:18,560 Maar die kan zeker beperkend zijn. Dus heroverweeg die standaard eisenset. 583 00:36:18,680 --> 00:36:23,720 Ook daarin kun je wellicht snijden. En het helpt heel erg... 584 00:36:23,840 --> 00:36:26,760 om van technisch naar meer functioneel te gaan specificeren. 585 00:36:26,880 --> 00:36:29,360 Dus minder technische eisen mee te geven. 586 00:36:29,480 --> 00:36:32,200 Dat creëert die ruimte waar we het al eerder over gehad hebben. 587 00:36:32,320 --> 00:36:38,280 Tenslotte is het belangrijk om ook eisen met marktpartijen te kunnen bespreken. 588 00:36:38,400 --> 00:36:42,560 Die kunnen je daar ook heel goed feedback op geven. 589 00:36:42,680 --> 00:36:45,000 En daar kun je je eisenset ook nog mee aanpassen. 590 00:36:45,120 --> 00:36:49,440 Er is hier nog een vraag ondertussen. Ik weet niet of die nu goed aansluit. 591 00:36:49,560 --> 00:36:53,160 We hadden het net over de contractduur, vier jaar of acht jaar. 592 00:36:53,280 --> 00:36:57,160 En Paul die vraagt: De stellingen die gedaan worden... 593 00:36:57,280 --> 00:37:01,840 over contractduur in relatie tot innovaties waarop zijn die gebaseerd? 594 00:37:01,960 --> 00:37:07,360 Zijn dat standaard lengtes? Of hoeveel ruimtevrijheid... 595 00:37:07,480 --> 00:37:10,680 en verplichting zit erin? -Ik weet niet precies welke stelling... 596 00:37:10,800 --> 00:37:14,840 hij bedoelt. Maar standaard in de aanbestedingswet wordt gesproken... 597 00:37:14,960 --> 00:37:17,160 over een raamcontract dat vier jaar mag duren. 598 00:37:17,280 --> 00:37:20,840 Alleen als je het goed motiveert kun je die looptijd oprekken. 599 00:37:20,960 --> 00:37:24,040 En circulariteit wordt als een goede motivering gezien. 600 00:37:24,160 --> 00:37:27,160 In elk geval de investeringen en de samenwerking die je gaat opbouwen... 601 00:37:27,280 --> 00:37:29,320 met een partij wordt als een goede motivering gezien om af te wijken... 602 00:37:29,440 --> 00:37:30,440 van die standaard termijn. 603 00:37:30,560 --> 00:37:34,160 En waar kan je wat meer informatie vinden over in welke gevallen... 604 00:37:34,280 --> 00:37:36,880 je mag afwijken en hoe je dat moet aanpakken? 605 00:37:37,000 --> 00:37:41,240 Dat is geen kant-en-klaar antwoord. Maar op onze website... 606 00:37:41,360 --> 00:37:44,480 staan daar een hele hoop handvaten op. Dus kijk daar vooral. 607 00:37:44,600 --> 00:37:47,800 En ik zal ook zorgen dat er een linkje in de leeslijst straks komt te staan. 608 00:37:49,040 --> 00:37:53,920 Heel goed. En anders moet je gewoon Rosa Peek bellen bij PIANOo.nl 609 00:37:54,040 --> 00:37:57,320 Jouw nummer gaat ook mee. -Dat nog net niet. 610 00:37:57,440 --> 00:38:00,120 Goed, dank je wel voor je vraag Paul. We gaan verder. 611 00:38:00,240 --> 00:38:04,680 Ja, tenslotte nog welke mogelijkheden je nu hebt in contracten. 612 00:38:04,800 --> 00:38:08,320 Die doorontwikkeling is belangrijk, dat hadden we net al benoemd. 613 00:38:08,440 --> 00:38:12,240 Dus een langer contract gaat marktpartijen helpen. 614 00:38:12,360 --> 00:38:15,880 Maar het is dan wel belangrijk om kpi's op te nemen in die contracten. 615 00:38:16,000 --> 00:38:19,600 Zodat je kan sturen op ontwikkelingen die wel of niet worden gehaald. 616 00:38:19,720 --> 00:38:23,440 Het niet behalen van die kpi's kan ook een reden zijn voor het niet verlengen... 617 00:38:23,560 --> 00:38:26,040 van een contract. Stel dat je voor tien jaar de intentie hebt... 618 00:38:26,160 --> 00:38:28,440 om een contract aan te gaan kan je natuurlijk ook twee keer vier... 619 00:38:28,560 --> 00:38:30,960 en een keer twee. Of twee keer drie en een keer vier... 620 00:38:31,080 --> 00:38:35,320 periodes afspreken waarbij je steeds kunt verlengen... 621 00:38:35,440 --> 00:38:38,600 als het goed gaat op kpi-vlak en als het tegenvalt en de kpi's... 622 00:38:38,720 --> 00:38:40,800 niet worden gehaald dan kun je het contract beëindigen. 623 00:38:40,920 --> 00:38:45,080 En tenslotte is het heel belangrijk om ruimte en tijd in te ruimen... 624 00:38:45,200 --> 00:38:47,960 voor dat contractmanagement. Je zult vaker afstemming moeten hebben... 625 00:38:48,080 --> 00:38:52,480 met bijvoorbeeld onderhoudspartijen. Of beter monitoren wat er wel... 626 00:38:52,600 --> 00:38:55,120 en wat er niet mogelijk is bij de leverancier. 627 00:38:55,240 --> 00:38:58,160 Om die kpi's ook te kunnen halen. Dus dat gaat wat meer tijd... 628 00:38:58,280 --> 00:39:01,040 voor contractmanagement kosten. Dus professioneel contractmanagement... 629 00:39:01,160 --> 00:39:04,440 is een absolute tip. -Ja, het is een beetje... 630 00:39:04,560 --> 00:39:07,720 schipperen tussen... Schipperen klinkt wat negatief. 631 00:39:07,840 --> 00:39:10,080 Maar aan de ene kant wil je gewoon heel goed samenwerken... 632 00:39:10,200 --> 00:39:12,560 en mekaar goed begrijpen. En elkaars belang... 633 00:39:12,680 --> 00:39:15,440 Maar aan de andere kant moet je het wel heel zakelijk afspreken. 634 00:39:15,560 --> 00:39:21,520 met wanneer het gehaald is. Je gaat veel met elkaar om, denk ik. 635 00:39:21,640 --> 00:39:26,280 Veel meer dan in de traditionele setting. -En toch moet je zakelijk daarin blijven. 636 00:39:26,400 --> 00:39:30,400 Dus dat lijkt me best nog wel... Dat soort dingen? Hoe je daar... 637 00:39:30,520 --> 00:39:34,760 instaat als inkoper, komt dat ook aan bod in de leernetwerken? 638 00:39:34,880 --> 00:39:37,720 Dat is zeker een onderwerp wat in die leernetwerken aan bod komt. 639 00:39:37,840 --> 00:39:41,640 Juist dat persoonlijk leiderschap en hoe ga je daarmee om? 640 00:39:41,760 --> 00:39:43,520 Maar hoe ga je ook met die leveranciers om? 641 00:39:43,640 --> 00:39:47,840 Dat gaat uitgebreid aan bod komen. Wat ook belangrijk is om te vertellen... 642 00:39:47,960 --> 00:39:52,160 is dat er ontzettend veel ervaring is opgedaan met circulair inkopen... 643 00:39:52,280 --> 00:39:57,600 in deze branche. Maar tegelijkertijd willen we ook geen knip-en-plakwerk... 644 00:39:57,720 --> 00:40:04,480 van criteria. Dus breng, zoals Godard net zei, je eigen situatie in kaart. 645 00:40:04,600 --> 00:40:08,640 Wat voor jou belangrijk is. En ga aan de hand daarvan kijken... 646 00:40:08,760 --> 00:40:12,320 hoe je hiermee aan de slag gaat. Die wens is er enorm... 647 00:40:12,440 --> 00:40:15,640 om te knippen en plakken maar het blijft gewoon maatwerk. 648 00:40:15,760 --> 00:40:20,720 Ik heb hier ook een leuke vraag van Mariska. 649 00:40:20,840 --> 00:40:24,520 Zou je in het aanbestedingsproces een proefopstelling opnemen... 650 00:40:24,640 --> 00:40:29,840 als gunningscriterium. -Jij hebt daar al ervaring mee opgedaan. 651 00:40:29,960 --> 00:40:33,080 Kun je dat toelichten? -Ook voor alle gebruikers en zo. 652 00:40:33,200 --> 00:40:36,280 Ja, zeker om het draagvlak te vergroten kan het heel goed helpen. 653 00:40:36,400 --> 00:40:39,040 Dus dat hebben we in eerdere aanbestedingen gedaan. 654 00:40:39,160 --> 00:40:42,320 Waarbij die proefopstelling wordt neergezet. Dan wordt het tastbaar. 655 00:40:42,440 --> 00:40:45,520 En dan kunnen leveranciers daar ook een verhaal bij vertellen. 656 00:40:45,640 --> 00:40:49,040 En het is interessant om van gebruikers te horen... 657 00:40:49,160 --> 00:40:53,040 waar de haken en ogen zitten. -En wordt dat dan gescoord? 658 00:40:53,160 --> 00:40:57,040 Wat vonden mensen ervan? Is er een soort stemming van het personeel? 659 00:40:57,160 --> 00:41:00,080 Of de gebruikers. -Dat kun je meenemen als een criterium. 660 00:41:00,200 --> 00:41:01,920 Dat is wel heel leuk. -Zeker. 661 00:41:02,040 --> 00:41:04,640 Goed, wil je nog een vraag stellen dan moet je snel zijn... 662 00:41:04,760 --> 00:41:08,520 want we gaan naar het einde toe van dit webinar. We gaan naar de afsluiting. 663 00:41:08,640 --> 00:41:12,320 En we beginnen die afsluiting met een korte samenvatting. 664 00:41:12,440 --> 00:41:15,240 Ja, de samenvatting rondom de interne organisatie. 665 00:41:15,360 --> 00:41:18,000 We hebben besproken dat het belangrijk is om je behoefte te bepalen. 666 00:41:18,120 --> 00:41:21,480 Wat heb je nou echt nodig als inkoper en als organisatie? 667 00:41:21,600 --> 00:41:26,040 Breng ook jouw interne stakeholders in kaart en betrek die. 668 00:41:26,160 --> 00:41:30,800 En kom samen in een ambitiesessie tot een projectdefinitie... 669 00:41:30,920 --> 00:41:32,080 en een gedeelde ambitie. 670 00:41:33,400 --> 00:41:36,440 Vervolgens die vraagstelling. Hoe kom je bij die betere vraag uit? 671 00:41:36,560 --> 00:41:41,240 Het helpt heel erg om die functionele vraag te stellen. 672 00:41:41,360 --> 00:41:43,240 Zo stimuleer je die creativiteit. 673 00:41:43,360 --> 00:41:47,160 Maar toets ook of die vraag bij de markt goed kan landen. 674 00:41:47,280 --> 00:41:51,360 En of ze daar voor openstaan. En vervolgens is bepalend voor de scope... 675 00:41:51,480 --> 00:41:56,320 De scope is bepalend wie er uiteindelijk kunnen en zullen gaan inschrijven. 676 00:41:56,440 --> 00:41:58,240 Dus ga dat ook goed na in de markt. 677 00:42:00,640 --> 00:42:03,040 De samenvatting rondom meten en beoordelen. 678 00:42:03,160 --> 00:42:06,880 We lieten al even zien dat het combineren van kwalitatieve... 679 00:42:07,000 --> 00:42:09,360 en kwantitatieve aspecten heel belangrijk is. 680 00:42:10,440 --> 00:42:15,040 En beperk vooral het gewicht voor prijs. Omdat je anders met prijsduikers... 681 00:42:15,160 --> 00:42:16,800 kan eindigen. Dat willen we allemaal niet. 682 00:42:16,920 --> 00:42:20,840 En wat we al even noemden: contractmanagement is essentieel. 683 00:42:20,960 --> 00:42:23,800 Dus na gunning begint het pas echt. -Heel goed. 684 00:42:23,920 --> 00:42:27,680 De laatste minuten van dit webinar gaan we het hebben over de leernetwerken. 685 00:42:27,800 --> 00:42:31,240 Iets meer in detail. Waar je ook nog alle informatie kan vinden. 686 00:42:31,360 --> 00:42:35,280 Want ze starten 4 april al. En we hopen dat deze uitzending... 687 00:42:35,400 --> 00:42:37,640 je een beetje gemotiveerd heeft om eraan mee te doen. 688 00:42:37,760 --> 00:42:41,040 Zo niet, dan gaat Rosa nu vertellen wat er allemaal te beleven is. 689 00:42:41,160 --> 00:42:45,240 Absoluut. We hadden het er net al over. Het is echt pionieren. 690 00:42:45,360 --> 00:42:50,120 En wij helpen je daar graag bij. Wij organiseren namelijk een leernetwerk... 691 00:42:50,240 --> 00:42:54,640 circulaire kantoorinrichting. Daar ga je aan de hand van je eigen inkoopcase... 692 00:42:54,760 --> 00:42:58,840 aan de slag met experts, met vakgenoten maar ook krijg je... 693 00:42:58,960 --> 00:43:01,040 hele mooie praktijkvoorbeelden aangereikt. 694 00:43:01,160 --> 00:43:06,200 Om echt jouw eigen case te leren. We staan onder andere stil... 695 00:43:06,320 --> 00:43:10,680 bij persoonlijk leiderschap. Maar ook interne organisatievraagstukken. 696 00:43:10,800 --> 00:43:15,000 Hoe ga je om met financiën? Hoe ga je om met de juridische uitdagingen? 697 00:43:15,120 --> 00:43:18,720 We krijgen de nieuwste inzichten rondom specificeren. 698 00:43:18,840 --> 00:43:23,680 En tot slot gaan we ook aan de slag met het impact meten. 699 00:43:23,800 --> 00:43:27,120 En natuurlijk de marktontmoeting waar ik eerder over vertelde. 700 00:43:27,240 --> 00:43:31,800 We starten op 4 april en ik wil jullie heel graag uitnodigen om daar ook... 701 00:43:31,920 --> 00:43:33,120 aan mee te doen. 702 00:43:33,240 --> 00:43:36,440 Het is niet alleen voor de inkoper of inkoopster. 703 00:43:36,560 --> 00:43:40,000 Wie mag er allemaal komen? -Eigenlijk iedereen... 704 00:43:40,120 --> 00:43:44,800 die bij een publieke organisatie werkt en die bij dit inkoopproces betrokken is. 705 00:43:44,920 --> 00:43:49,880 En het is vooral ook belangrijk dat jij niet alleen als inkoper daarvoor staat. 706 00:43:50,000 --> 00:43:52,320 Maar kom vooral met z'n allen. 707 00:43:52,440 --> 00:43:57,840 Ja, je leert dus gedeeltelijk echt over het circulair inkopen van kantoorinrichting. 708 00:43:57,960 --> 00:44:00,840 Maar er zijn toch ook een hoop aspecten die je ook kan gebruiken... 709 00:44:00,960 --> 00:44:05,720 als het gaat over je wagenpark of je IT of je energie. 710 00:44:05,840 --> 00:44:09,960 Nou, het zit zo. We organiseren er in totaal tien. 711 00:44:10,080 --> 00:44:13,360 In het middagprogramma ga je echt in je sector de diepte in. 712 00:44:13,480 --> 00:44:17,000 In het ochtendprogramma staan juist de onderwerpen centraal... 713 00:44:17,120 --> 00:44:21,240 van de uitdagingen waar we met z'n allen voor staan. 714 00:44:21,360 --> 00:44:25,320 Dus daar leer je juist ook van andere sectoren hoe zij het aanpakken. 715 00:44:25,440 --> 00:44:30,320 En ook hoe het proces anders is bij circulair of zero emissie inkopen. 716 00:44:30,440 --> 00:44:36,280 Hoe je rol een beetje anders is. Het maakt je werk wel relevanter, denk ik. 717 00:44:36,400 --> 00:44:38,040 Want je koopt niet alleen kantoorinrichting. 718 00:44:38,160 --> 00:44:42,400 Je brengt de CO2 omlaag of je brengt materiaalgebruik omlaag. 719 00:44:42,520 --> 00:44:45,120 Ja, dat zeker. -En leuker. 720 00:44:45,240 --> 00:44:51,120 En leuker, www.pianoo.nl/klimaatenveloppe. 721 00:44:51,240 --> 00:44:54,760 Daar vind je dus alle informatie. Ook wat wij hier besproken hebben. 722 00:44:54,880 --> 00:44:57,800 Als het webinar terug wilt kijken dan vind je daar ook de link. 723 00:44:57,920 --> 00:45:01,360 Of stuur het door aan andere mensen. Want ook zo'n webinar bekijken samen... 724 00:45:01,480 --> 00:45:06,160 is al een aardige aanleiding om met elkaar het gesprek aan te gaan. 725 00:45:07,720 --> 00:45:10,520 Ik zou nu jullie nog één ding willen vragen: Wil je alsjeblieft... 726 00:45:10,640 --> 00:45:14,920 ons evaluatieformulier invullen. Want zoals ik al zei, wij zijn ook lerende. 727 00:45:15,040 --> 00:45:19,280 Ook op het gebied van webinars. En goeie feedback om het proces... 728 00:45:19,400 --> 00:45:24,920 te verbeteren is altijd welkom. Dankjewel Rosa en dankjewel Godard. 729 00:45:25,040 --> 00:45:27,920 Ik wens jullie een ontzettend inspirerend leernetwerk. 730 00:45:28,040 --> 00:45:33,040 En hopelijk een hele hoop gemotiveerde inkopers en collega's. 731 00:45:33,160 --> 00:45:35,240 Graag gedaan. -Bedankt, en bedankt voor het kijken. 732 00:45:40,400 --> 00:45:42,400