1 00:00:03,000 --> 00:00:07,840 Wat is de rechtstaat ons waard? Met deze vraag gaan we ons bezighouden vanmiddag, 2 00:00:07,960 --> 00:00:10,280 of misschien wat die rechtstaat waard zou moeten zijn? 3 00:00:10,520 --> 00:00:14,400 Ik ben hier in gezelschap van de mensen die dit initiatief genomen hebben: 4 00:00:14,640 --> 00:00:18,240 het openbaar ministerie, de politie en de Raad voor de rechtspraak, want die wilden 5 00:00:18,360 --> 00:00:20,600 dit thema graag op de agenda zetten. 6 00:00:21,040 --> 00:00:25,000 Wat ik in de rechtspraak zie is dat we nog steeds de rekening van de financiële crisis betalen. 7 00:00:26,040 --> 00:00:27,520 We hebben er ooit voor gekozen om, 8 00:00:27,600 --> 00:00:30,480 gedwongen door bezuinigingen, minder rechters aan te nemen. 9 00:00:30,680 --> 00:00:34,400 Daar betalen we nog elke dag de rekening van. Als mensen een rechtszaak hebben, 10 00:00:34,480 --> 00:00:38,680 of het nou strafrechtelijk is of civiel: hun leven staat even stil en ze hebben de rechter nodig, 11 00:00:38,800 --> 00:00:41,440 ze hebben ons nodig om weer door te kunnen met het leven. 12 00:00:41,800 --> 00:00:46,680 Veiligheid vergroten begint met preventie. Kijk het is prachtig als er een crimineel feit 13 00:00:46,760 --> 00:00:49,720 plaatsvindt dat we de boef pakken, maar het is nog mooier als je het voorkomt. 14 00:00:49,960 --> 00:00:55,560 Aanwezigheid in de wijk, versterking van de wijk, dat doet er toe, dat maakt de kans kleiner 15 00:00:55,720 --> 00:00:59,880 dat criminaliteit plaatsvindt als politie daadwerkelijk op straat aanwezig is. 16 00:01:00,040 --> 00:01:02,120 Aanwezig zijn is een politietaak. 17 00:01:02,200 --> 00:01:05,280 Gewoon het aanwezig zijn in de wijk. Dus daarin investeren vind ik van belang. 18 00:01:05,480 --> 00:01:09,640 De reclassering, adviserende instanties hebben een belangrijke opdracht. 19 00:01:09,920 --> 00:01:13,000 Namelijk het waarborgen van de democratische rechtstaat. 20 00:01:13,120 --> 00:01:17,280 Het ervoor zorgen met elkaar dat verdachten van strafbare feiten hun rechten krijgen. 21 00:01:17,400 --> 00:01:21,280 Dat de rechtsbijstand laagdrempelig is, maar ook om slachtoffers bij te staan. 22 00:01:21,360 --> 00:01:25,880 Een oh zo belangrijke taak. Daarvoor is stabiliteit en continuïteit nodig 23 00:01:25,960 --> 00:01:30,160 in een wereld, en dus ook de strafzaak, die vele malen complexer is geworden 24 00:01:30,240 --> 00:01:32,120 dan pak 'm beet tien jaar geleden. 25 00:01:32,680 --> 00:01:34,000 Denk niet alleen maar in mensen, 26 00:01:34,120 --> 00:01:39,960 denk in techniek, want het onderwijs heeft mensen nodig. De gezondheidszorg heeft mensen nodig, defensie, politie. 27 00:01:40,400 --> 00:01:42,920 En al zouden we ze allemaal hebben dan hebben we ze morgen niet opgeleid. 28 00:01:43,200 --> 00:01:45,360 Dus je moet denken in termen van techniek. 29 00:01:45,600 --> 00:01:47,840 Artificial intelligence werd net genoemd. 30 00:01:48,320 --> 00:01:50,720 Dus je moet kijken wat je kan, er kan meer. 31 00:01:50,840 --> 00:01:55,680 Dus artificial intelligence en algoritmes hebben wij nodig om ons werk beter te doen, 32 00:01:55,920 --> 00:01:58,840 dat er daar geen misverstanden over bestaan. Daar moeten we echt een beetje bijtrekken. 33 00:01:59,080 --> 00:02:02,800 Maar er zit altijd een grens aan. Wij moeten onze eigen algoritmes kunnen uitleggen. 34 00:02:03,000 --> 00:02:05,080 Wij moeten kunnen uitleggen, transparant, 35 00:02:05,160 --> 00:02:08,360 waarom die keuze gemaakt is en via welke zoekslagen wij zaken doen. 36 00:02:08,600 --> 00:02:12,680 Wat heel erg ingewikkeld is voor de politie is natuurlijk de onderbezetting. 37 00:02:12,960 --> 00:02:16,840 Dat probleem dat wordt natuurlijk van links tot rechts erkent, waardoor je ook ziet dat 38 00:02:16,920 --> 00:02:21,520 wijkagenten regelmatig weg worden geplukt om te helpen op de surveillancewagen, 39 00:02:21,600 --> 00:02:25,880 bij de noodhulp of bij demonstraties. En tegelijkertijd zie je dat het werk 40 00:02:25,960 --> 00:02:29,680 natuurlijk onder druk komt te staan, omdat er heel veel bij de gemeente is komen te liggen. 41 00:02:29,800 --> 00:02:33,680 En of het nou gaat om mensen met verward gedrag of problematiek 42 00:02:33,760 --> 00:02:39,520 in de jeugdzorg, waar natuurlijk enorme wachtlijsten zijn, dat zijn ook dingen waar agenten in de wijk tegenaan lopen. 43 00:02:39,760 --> 00:02:42,560 Er is niemand die zegt: 'veiligheid, nou ja, laat maar zitten'. 44 00:02:42,800 --> 00:02:49,480 Dus er is van links tot rechts, iedereen vindt dat er in veiligheid structureel geïnvesteerd moet worden. 45 00:02:49,680 --> 00:02:52,440 De accenten zijn iets verschillend, dat is zo. 46 00:02:52,920 --> 00:02:57,960 Kijk, een economische recessie betekent niet dat je het ook met een onsje minder rechtstaat toe kunt doen. 47 00:02:58,360 --> 00:03:03,040 Dan kom ik weer terug bij de bestendige toekomstvaste investeringen waarbij je, 48 00:03:03,120 --> 00:03:04,280 ik zeg het nog maar eens nadrukkelijk, 49 00:03:04,360 --> 00:03:08,840 van onze organisaties je natuurlijk wel mag vragen dat we daar verantwoording over afleggen 50 00:03:09,480 --> 00:03:13,600 en laten zien wat er dan beter, slagvaardiger en verdiepter kan. 51 00:03:13,800 --> 00:03:18,440 Het helpt als je goed kan investeren in kennis. Er is de afgelopen jaren heel veel geïnvesteerd 52 00:03:18,640 --> 00:03:22,760 in cyberkennis bij politie, OM en rechtspraak. 53 00:03:22,920 --> 00:03:25,040 Ik denk dat het ook belangrijk is om dat bij andere partijen te doen. 54 00:03:25,160 --> 00:03:27,600 Denk aan de Raad van de Kinderbescherming, reclassering, en andere partijen, 55 00:03:27,680 --> 00:03:29,080 want dat is iets minder nog. 56 00:03:29,360 --> 00:03:31,120 Dit is waar het vandaag over zou moeten gaan, 57 00:03:31,240 --> 00:03:34,360 het gaat over de rechtstaat. Is Nederland eigenlijk nog wel een rechtstaat? 58 00:03:34,440 --> 00:03:36,760 En dat is de vraag die vandaag gesteld zou moeten worden. 59 00:03:37,120 --> 00:03:38,600 Een crisis betekent inderdaad niet 60 00:03:38,640 --> 00:03:41,840 dat als je tien procent bezuinigd op alles, dat je dan dus automatisch ook tien 61 00:03:41,920 --> 00:03:45,400 procent bezuinigd op de rechtspraak en ook op de politie en ook op het openbaar ministerie. 62 00:03:45,600 --> 00:03:48,440 Daar moeten we echt vanaf. Daarvoor is de rechtstaat gewoon te waardevol. 63 00:03:48,760 --> 00:03:52,160 Wij vinden dat een zinvol gesprek over de rechtsstatelijke verhoudingen 64 00:03:52,280 --> 00:03:56,720 en de rechtspleging niet kan plaatsvinden zonder daar ook de advocatuur bij te betrekken. 65 00:03:56,960 --> 00:04:00,400 Maar daarnaast denk ik ook dat we moeten kijken, niet alleen naar die financiële component. 66 00:04:00,560 --> 00:04:06,760 Maar ook, even gerelateerd aan de stelling die wordt voorgelegd, en mee eens, 67 00:04:06,880 --> 00:04:09,360 er moeten geen drempels worden opgelegd. We kunnen wel kijken 68 00:04:09,400 --> 00:04:12,200 hoe we mensen ook alternatieven kunnen bieden om dat niet alles per 69 00:04:12,320 --> 00:04:15,000 definitie het beste door de rechter beslecht kan worden. 70 00:04:15,360 --> 00:04:18,120 Wij praten liever vanuit de advocatuur over de toegang tot het recht 71 00:04:18,240 --> 00:04:22,640 dan over de toegang tot de rechter. Dat dat is zo'n kleine wijziging, twee letters die ik er 72 00:04:22,640 --> 00:04:27,400 bovendien afhaal dat ik denk dat dat nog wel kan. Mogelijke drempels die er zijn, die moeten weg. 73 00:04:28,120 --> 00:04:30,560 Toegang tot de rechter, dan moet je wel voldoende rechters hebben. 74 00:04:31,560 --> 00:04:35,800 Als ze er niet zijn, kun je niet bij de rechter terecht, dan moet je heel lang wachten en achteraan sluiten. 75 00:04:36,000 --> 00:04:40,560 Ik hoop echt van harte dat het deze keer, met dit rapport van het WODC 76 00:04:40,720 --> 00:04:42,800 waar echt hele belangrijke aanbeveling in zitten, 77 00:04:42,920 --> 00:04:48,440 waarmee we de rechtstaat echt een dienst bewijzen, als we die dit keer wel gaan uitvoeren of gaan toepassen. 78 00:04:48,800 --> 00:04:51,440 Dat er dit keer ook daadwerkelijk iets mee gebeurt. 79 00:04:51,560 --> 00:04:56,840 Dat is wel een hartekreet van mijn kant. En dat hopelijk ook bij de onderhandelingen die nu, 80 00:04:57,080 --> 00:04:59,280 ja misschien wel gaande zijn of aanstaande zijn, 81 00:04:59,760 --> 00:05:05,320 dat deze aanbevelingen ook worden meegenomen en dat dat echt een plek krijgt in die gesprekken.