1 00:00:12,320 --> 00:00:16,680 JAN: Welkom bij dit nieuwe webinar van IPLO over energiebesparing. 2 00:00:17,280 --> 00:00:21,240 Vandaag gaan we het hebben over energieregistratie- en beheersystemen... 3 00:00:21,240 --> 00:00:22,880 ook wel afgekort EBS. 4 00:00:23,720 --> 00:00:26,600 Fijn dat de mensen thuis meekijken. 5 00:00:26,640 --> 00:00:29,640 Welkom ook vooral en ook welkom aan mijn gasten aan tafel. 6 00:00:29,720 --> 00:00:31,720 Ik ga ze even voorstellen. 7 00:00:31,760 --> 00:00:36,680 Links van mij, rechts voor de mensen thuis zit Arie van Ballegooijen van VBA inspecties. 8 00:00:36,680 --> 00:00:40,640 Specialist op het gebied van bebouwde omgeving en energie gebruik. 9 00:00:40,800 --> 00:00:45,480 Dus technisch specialist vooral, nou mensen die vaker webinars kijken zullen je met gemak kennen. 10 00:00:45,520 --> 00:00:48,440 Want je bent toch wel een vaste tafelgasten aan het worden bij ons. 11 00:00:48,960 --> 00:00:52,440 Rechts voor mij, links voor de mensen die kijken zit Wouter Sjoerdsma. 12 00:00:52,440 --> 00:00:55,320 Energiecoördinator van de Hogeschool Rotterdam. 13 00:00:55,440 --> 00:00:58,160 En naar eigen zeggen een van de duurzaamste hogescholen van Nederland. 14 00:00:58,200 --> 00:01:01,200 Het is altijd goed om trots te zijn op je eigen werkgever. 15 00:01:01,720 --> 00:01:04,440 Wat ik leuk vond bij jou ik heb even je LinkedIn profiel bekeken... 16 00:01:04,440 --> 00:01:06,280 dat jij je focus legt op sluipverkeer. 17 00:01:06,280 --> 00:01:09,680 Een soort van sluipverbruik. Een soort sluipverbruik detective ben je. 18 00:01:09,720 --> 00:01:11,760 En dat merk ik ook in de voorgesprekken. 19 00:01:11,800 --> 00:01:14,320 Daar ben je erg alert op en heb je leuke voorbeelden van... 20 00:01:14,320 --> 00:01:16,800 dus het belooft een mooi gesprek te worden vandaag. 21 00:01:17,480 --> 00:01:19,600 Een aantal praktische zaken. 22 00:01:19,640 --> 00:01:21,640 Mensen die live kijken. 23 00:01:21,640 --> 00:01:24,640 Die kunnen vragen stellen, vinden we leuk. 24 00:01:24,960 --> 00:01:28,400 Wij krijgen ze niet meteen te zien, maar we hebben een zogenaamde green room met specialisten... 25 00:01:28,400 --> 00:01:30,480 die jullie vragen gaan beantwoorden. 26 00:01:31,040 --> 00:01:33,840 En soms kan het leuk zijn voor hen om een vraag door te spelen. 27 00:01:33,840 --> 00:01:36,680 Krijg ik ze te zien en gaan we die aan tafel behandelen. 28 00:01:36,720 --> 00:01:41,040 Dus stuur vooral jullie vragen in. En als de vragen even niet beantwoord kunnen worden... 29 00:01:41,040 --> 00:01:43,680 dan nemen we ze mee en dan krijg je later daar een antwoord op. 30 00:01:45,920 --> 00:01:52,040 Het programma, we gaan het eerst hebben over de EML rond de EBS, een hoop afkortingen vandaag. 31 00:01:52,760 --> 00:01:55,320 Daarna gaan we wat praktijkvoorbeelden behandelen. 32 00:01:55,360 --> 00:01:58,720 En dan vooral natuurlijk in het Rotterdamse bij de hogeschool. 33 00:01:58,920 --> 00:02:03,440 Ik wil voorstellen om te gaan starten, dus laten we de eerste sheet maar op het scherm zetten. 34 00:02:04,560 --> 00:02:09,200 Ja, dus de inhoud, de EML hebben het over gehad net en de praktijkvoorbeelden. 35 00:02:09,200 --> 00:02:10,960 Kunnen gelijk door denk ik. 36 00:02:11,000 --> 00:02:14,360 Dan gaan we naar die eerste erkende maatregel, en ik mag jou het woord geven. 37 00:02:14,600 --> 00:02:16,080 ARIE: Ja, de EBS dus. 38 00:02:16,080 --> 00:02:19,120 Dat staat voor de energieregistratie- en bewakingssysteem. 39 00:02:19,520 --> 00:02:23,080 Dat is eigenlijk gelijk de eerste erkende maatregel van de gebouwen. 40 00:02:24,800 --> 00:02:27,280 Ja, uiteindelijk gaan we met zo'n systeem natuurlijk bekijken van... 41 00:02:27,280 --> 00:02:32,600 wat gebruiken we nou aan energie in een gebouw en wat gaan we daar vervolgens mee doen. 42 00:02:32,600 --> 00:02:34,680 Gaan we daar op sturen? 43 00:02:34,720 --> 00:02:37,560 Want je kan zo leuk zo'n systeem in het gebouw hebben. 44 00:02:37,560 --> 00:02:42,440 Maar ja, je moet hem wel actief gebruiken, dus dat is wel een belangrijke taak ook voor de toezichthouder... 45 00:02:42,440 --> 00:02:46,440 om als eerste gewoon eens te kijken van ja, zit dat systeem überhaupt in het gebouw. 46 00:02:46,440 --> 00:02:48,000 En wat doen zij daar eigenlijk mee? 47 00:02:48,120 --> 00:02:50,840 Dan kom ik nog wel eens tegen dat ze tijdens inspecties... 48 00:02:50,840 --> 00:02:55,640 dat er op een gegeven moment bepaalde registratie systemen in zitten, waar een komma verkeerd in zit... 49 00:02:55,680 --> 00:03:00,920 dus dat die in tientallen gaat aftellen in plaats van honderdtallen of in plaats van enkele getallen. 50 00:03:01,480 --> 00:03:03,320 Dus dat de instelling verkeerd staat. 51 00:03:05,480 --> 00:03:08,160 Als dat vervolgens wordt geregistreerd, wat gaan ze met die data doen? 52 00:03:08,160 --> 00:03:10,040 Gaan ze inspelen op de hoofdgebruikers? 53 00:03:10,080 --> 00:03:15,040 Dat is natuurlijk een belangrijk punt, want je moet die gegevens gaan analyseren. 54 00:03:16,400 --> 00:03:20,840 Ik zeg altijd van kijk met name naar de luchtbehandelingskasten, de warmtepompen... 55 00:03:21,720 --> 00:03:22,680 koelmachines. 56 00:03:22,680 --> 00:03:26,280 Dat zijn echt binnen de gebouwde omgeving de grootverbruikers. 57 00:03:26,520 --> 00:03:29,840 en daar is veel winst op te behalen. 58 00:03:31,960 --> 00:03:34,760 Vervolgens ga je natuurlijk ook kijken naar je deelsystemen. 59 00:03:34,800 --> 00:03:39,800 Dus dan ga je het kleiner maken en kijken van welke systemen hebben we nog meer in dat pand zitten. 60 00:03:39,960 --> 00:03:41,640 Zeker in de procesindustrie natuurlijk. 61 00:03:41,640 --> 00:03:46,520 Daar gebeurt ook gewoon heel veel wat je per deelsysteem moet gaan controleren... 62 00:03:46,520 --> 00:03:47,880 en op gaan sturen. 63 00:03:49,320 --> 00:03:53,440 Dus ja, dat is in een notendop eigenlijk even de erkende maatregel... 64 00:03:53,440 --> 00:03:56,160 waar ik dus als toezichthouder mee aan de slag ga. 65 00:03:56,480 --> 00:03:59,880 JAN: Je vertelde ook als je als toezichthouder wilt gaan kijken in zo'n EBS... 66 00:03:59,880 --> 00:04:02,480 is het verstandig om voor die tijd even contact te hebben met de organisatie... 67 00:04:02,520 --> 00:04:05,800 en aan te kondigen dat je dat wilt, want het vraagt soms wat actie. 68 00:04:06,760 --> 00:04:10,920 Dus bel ze dan even van tevoren van hey, ik wil graag even jullie EBS bekijken. 69 00:04:11,280 --> 00:04:13,600 Dan is het neem ik aan geen probleem toch? 70 00:04:13,720 --> 00:04:16,440 ARIE: Precies dat. Het hoeft nooit een probleem te zijn zeker als toezichthouder... 71 00:04:17,080 --> 00:04:20,440 mag je die gegevens gewoon inzien, moet je die gegevens ook juist inzien... 72 00:04:20,640 --> 00:04:24,120 want dat geeft juist de meerwaarde, ook van zo'n inspectie als je daar op een dag bent. 73 00:04:24,160 --> 00:04:26,720 En ik geef dat zelf ook vooraf altijd aan. 74 00:04:26,720 --> 00:04:32,840 Dus voordat ik naar een controle ga, dan bespreek ik dat met de gebouwbeheerder of de gebouweigenaar. 75 00:04:33,160 --> 00:04:36,160 Dat ik gewoon op die dag het gebouwbeheersysteem wil zien. 76 00:04:36,720 --> 00:04:39,440 En dan moet soms inderdaad iets geregeld worden met de installateur... 77 00:04:39,480 --> 00:04:42,480 een bepaalde toegangscode... 78 00:04:43,120 --> 00:04:44,280 zodat je in ieder geval inzage hebt... 79 00:04:44,280 --> 00:04:48,120 in het systeem en dat je ook een meerwaarde kan geven aan je inspectie. 80 00:04:48,440 --> 00:04:49,920 JAN: En gewoon mijn eigen nieuwsgierigheid... 81 00:04:49,920 --> 00:04:53,120 want het is een software systeem natuurlijk op een computer ergens. 82 00:04:54,160 --> 00:04:57,560 Dus dat vraagt wel wat kennis van het systeem en zien al die systemen er hetzelfde uit? 83 00:04:57,600 --> 00:04:58,680 Dus als toezichthouder als je daar komt... 84 00:04:58,680 --> 00:05:01,840 dan is er gelijk wel herkenning van ik moet hier en daar kijken in zo'n systeem. 85 00:05:02,520 --> 00:05:05,160 ARIE: Nou dat vraagt ook wel wat ervaring inderdaad ja, want... 86 00:05:05,160 --> 00:05:09,840 er zijn natuurlijk verschillende merken in de markt en ieder merk heeft weer zijn eigen eigenschappen... 87 00:05:09,880 --> 00:05:14,640 en puntjes en dingetjes waar je dan toch wel wat ervaring mee moet opdoen. 88 00:05:15,280 --> 00:05:17,920 En dat is juist ook mooi door dat ook gewoon iedere keer op te vragen... 89 00:05:17,920 --> 00:05:21,680 want dan zie je ook iedere keer met iedere inspectie even zo'n ander... 90 00:05:21,680 --> 00:05:26,160 gebouw beheersysteem en dat maakt ook dat je er ook wel handiger in wordt. 91 00:05:26,200 --> 00:05:27,680 JAN: Ja, dus die ervaring moet je opbouwen. 92 00:05:27,680 --> 00:05:29,480 Het is ook geen schande volgens mij om de eerste keer te zeggen van... 93 00:05:29,480 --> 00:05:30,600 hey ik moet even wennen aan dit systeem. 94 00:05:30,600 --> 00:05:33,480 Ik moet even kijken, en dan op je gemak even te kijken hoe het werkt. 95 00:05:34,920 --> 00:05:36,920 ARIE: Daar doen we diverse trainingen in. 96 00:05:37,440 --> 00:05:40,160 Maar er zijn verschillende mogelijkheden om je die kennis eigen te maken. 97 00:05:40,200 --> 00:05:41,920 Met andere collega's meegaan natuurlijk. 98 00:05:41,920 --> 00:05:43,280 Dat is ook altijd belangrijk. 99 00:05:43,280 --> 00:05:45,880 En dat je gewoon eens af en toe op het gemak naar zo'n systeem kan kijken. 100 00:05:46,360 --> 00:05:48,880 Door er regelmatig naar te kijken ga je dingen ook herkennen. 101 00:05:48,920 --> 00:05:51,320 Want als je voor de eerste keer zo'n systeem induikt... 102 00:05:51,360 --> 00:05:54,120 ja, dat is natuurlijk best complex. 103 00:05:54,160 --> 00:05:55,680 Het zijn complexe systemen. 104 00:05:55,680 --> 00:05:56,600 JAN: Ja begrijpelijk. 105 00:05:57,160 --> 00:05:58,760 Nou, dan gaan we naar de volgende. 106 00:05:58,800 --> 00:06:03,360 ARIE: Ja, want ik heb hier even een voorbeeld van waar het op een project was misgegaan. 107 00:06:03,600 --> 00:06:05,640 Daar was ook geen inzage in het GBS. 108 00:06:05,680 --> 00:06:10,320 Ik vroeg daar naar en uiteindelijk werden er allerlei mensen bij gehaald... 109 00:06:10,320 --> 00:06:13,960 en uiteindelijk had ik dan iemand te pakken die toegang had tot dit systeem. 110 00:06:14,920 --> 00:06:20,880 En die gaf aan ja, wij schakelen gewoon netjes met kloktijden, om acht uur schakelde die installatie uit. 111 00:06:21,520 --> 00:06:23,280 JAN: LBK staat voor luchtbehandelingskasten. 112 00:06:23,280 --> 00:06:25,600 Goed om dat even te benoemen. 113 00:06:25,640 --> 00:06:28,520 ARIE: Luchtbehandelingskasten, dat zijn ook echt wel de grootverbruikers. 114 00:06:28,560 --> 00:06:33,160 Dus die pakken veel van het totale vermogen van het gebouw, dus daar moet je zeker alert op zijn. 115 00:06:33,560 --> 00:06:35,960 Voor mij was het ook een kwestie van doorvragen... 116 00:06:35,960 --> 00:06:38,960 en uiteindelijk kwam ik dus hier in deze weergave terecht. 117 00:06:39,320 --> 00:06:42,120 Het enige wat daar uitgeschakeld werd was de optimalisatie. 118 00:06:42,120 --> 00:06:44,560 Dus de luchtbehandelingskast zelf werd niet uitgeschakeld... 119 00:06:44,560 --> 00:06:48,520 alleen de optimalisatie dat die soms eerder opstart als de temperatuur niet wordt gehaald. 120 00:06:49,320 --> 00:06:53,320 Oftewel die kast staat 24 uur per dag, zeven dagen in de week, jaar in jaar uit... 121 00:06:53,320 --> 00:06:55,280 staat die op dat vermogen te draaien. 122 00:06:56,400 --> 00:07:00,040 En dan komt een vrij eenvoudig rekensommetje, want je kan natuurlijk gewoon aangeven van... 123 00:07:00,040 --> 00:07:02,400 we draaien 24 uur per dag, zeven dagen in de week. 124 00:07:02,400 --> 00:07:07,280 En dan zitten we totaal op 8736 uur per jaar aan draaitijd. 125 00:07:07,720 --> 00:07:09,840 Als je dat gaat reduceren naar... 126 00:07:09,960 --> 00:07:13,120 het voorbeeld wat hier staat of naar de actuele draaitijden van dat bedrijf. 127 00:07:13,560 --> 00:07:16,840 Dan kan je natuurlijk het aantal besparinguren vermenigvuldigen... 128 00:07:18,000 --> 00:07:19,200 met het vermogen van die luchtbehandelingskast. 129 00:07:19,200 --> 00:07:22,720 En als toezichthouder kan je dat weer op de kast terugvinden. 130 00:07:22,720 --> 00:07:25,480 Want er is altijd ergens een typeplaatje op zo'n luchtbehandelingskast. 131 00:07:26,160 --> 00:07:28,800 Waar dan het vermogen van die motoren op staat. 132 00:07:28,840 --> 00:07:31,760 En dan weet je gelijk van oké, dit vermogen heeft die kast... 133 00:07:31,800 --> 00:07:35,960 vermenigvuldigd met het aantal draaiuren met hun betreffende energieprijs. 134 00:07:36,000 --> 00:07:39,000 En dat is dan de besparing per jaar op elektra. 135 00:07:39,240 --> 00:07:43,280 En dan zit je ook nog met een stukje aanvullende koeling en verwarming wat benodigd is. 136 00:07:43,280 --> 00:07:45,880 En dan heb je het over serieuze bedragen zoals je hier ook ziet staan. 137 00:07:45,920 --> 00:07:47,920 JAN: Ik kan me voorstellen als jij dit soort dingen laat zien... 138 00:07:47,920 --> 00:07:52,040 dat jij wel dankbaar als adviseur wordt ontvangen daar als organisatie. 139 00:07:53,280 --> 00:07:56,480 ARIE: Het is voor mij ook altijd de kers op de taart om dat soort dingen te vinden. 140 00:07:56,520 --> 00:07:59,160 JAN: Precies ja en zeker te presenteren in euro's... 141 00:07:59,160 --> 00:08:05,000 want dat is voor de mensen toch het meeste zichtbaar en begrijpelijk. 142 00:08:05,520 --> 00:08:06,480 Nou leuke constatering. 143 00:08:06,480 --> 00:08:10,360 We gaan even naar de andere kant van de tafel toe, naar de praktijk. 144 00:08:10,520 --> 00:08:12,480 Wouter... 145 00:08:12,520 --> 00:08:14,000 dit soort dingen zul je herkennen neem ik aan. 146 00:08:14,040 --> 00:08:15,640 Dit soort ontdekkingen? 147 00:08:15,680 --> 00:08:17,600 WOUTER: Jazeker. 148 00:08:17,640 --> 00:08:19,160 JAN: Hoe detecteer jij dat? 149 00:08:19,160 --> 00:08:20,640 Je hebt ook een EBS natuurlijk. 150 00:08:20,680 --> 00:08:22,960 Hoe zoek jij in zo'n systeem? 151 00:08:23,000 --> 00:08:24,840 WOUTER: Ja klopt. Nou... 152 00:08:24,880 --> 00:08:28,840 aansluitend eigenlijk ook bij dit voorbeeld kijk ik altijd als eerste van... 153 00:08:28,840 --> 00:08:32,680 wat gebeurt er buiten openingstijd in zo'n gebouw. 154 00:08:33,280 --> 00:08:38,520 Want als je daar natuurlijk winst kunt boeken, dan ja, dan schaadt dat niemand en krijg je niet snel gedoe. 155 00:08:39,720 --> 00:08:42,320 En daar blijkt dan heel veel winst te halen eigenlijk. 156 00:08:42,320 --> 00:08:44,360 En eigenlijk het uitzetten van... 157 00:08:44,400 --> 00:08:47,400 alle zaken in zo'n gebouw op het moment dat je ze niet gebruikt. 158 00:08:48,160 --> 00:08:51,040 En ja, hier misschien... 159 00:08:51,080 --> 00:08:54,800 mijn motto is dan energiebesparing is uitzetten wat je niet gebruikt. 160 00:08:54,800 --> 00:08:57,240 En dit is natuurlijk een duidelijk voorbeeld, maar er zijn... 161 00:08:57,240 --> 00:09:01,320 legio voorbeelden en ik ga dan vooral op zoek naar wat er in de nacht nog aanstaat. 162 00:09:01,760 --> 00:09:07,400 En of ik daar zonder, wroeging en problemen op terug kan gaan. 163 00:09:07,400 --> 00:09:10,720 En dat is zoals ook in het sommetje van Arie blijkt, gaat het... 164 00:09:10,760 --> 00:09:13,760 365 dagen per jaar 24 uur per dag door. 165 00:09:14,160 --> 00:09:16,520 Dus daar ligt de winst eigenlijk in beginsel. 166 00:09:16,560 --> 00:09:20,640 Daar heb ik hier voor bij de hogeschool, de eerste maanden de winst gepakt. 167 00:09:20,640 --> 00:09:23,760 JAN: Ja en uitzetten, we hadden het er net ook al even over in de voorbespreking... 168 00:09:23,760 --> 00:09:27,320 Uitzetten klinkt als het knopje omzetten, maar dat is niet waar het over gaat hier. 169 00:09:27,360 --> 00:09:29,360 Het gaat vooral over het digitaal uitzetten. 170 00:09:29,400 --> 00:09:30,560 WOUTER: Dat klopt... 171 00:09:30,600 --> 00:09:34,400 het mooiste is natuurlijk als je een gebouwbeheersysteem, dus... 172 00:09:34,440 --> 00:09:38,760 het systeem wat alle klimaatinstallaties aanstuurt als je daar in kloktijden kunt... 173 00:09:40,040 --> 00:09:44,600 aanpassen of zorgen dat installaties echt juist worden uitgeschakeld met die kloktijden. 174 00:09:44,600 --> 00:09:47,640 Dat is eigenlijk de makkelijkste winst, want dat is natuurlijk 5 minuten werk. 175 00:09:48,120 --> 00:09:51,480 En dat gaat dan om in Arie’s voorbeeld 4500 uur per jaar. 176 00:09:51,960 --> 00:09:53,920 Dus daar gaat het het hardste, zeg maar. 177 00:09:53,920 --> 00:09:57,800 Maar wat je bijvoorbeeld ook kunt bedenken in de ICT apparatuur, bijvoorbeeld... 178 00:09:57,840 --> 00:10:02,280 netwerk switches die dag en nacht aanstaan, die kan je uitschakelen... 179 00:10:02,320 --> 00:10:03,720 WiFi punten. 180 00:10:03,760 --> 00:10:08,280 Wij hebben er bijvoorbeeld meer dan duizend en dat gaat dan een keer dertig watt. 181 00:10:08,280 --> 00:10:11,040 Dus als je die uit kan zetten in de nacht en in de weekenden en vakanties. 182 00:10:11,040 --> 00:10:12,080 Wij hebben... 183 00:10:12,120 --> 00:10:15,000 de gelukkige omstandigheid dat we twaalf weken vakantie in het jaar hebben. 184 00:10:15,000 --> 00:10:18,360 Die trekken we van de 52 af, gaat heel erg hard op een hogeschool. 185 00:10:18,960 --> 00:10:20,200 JAN: En ik zie je glimlachen. 186 00:10:20,200 --> 00:10:23,080 Voor jou is volgens mij zo'n EBS gewoon een soort game, of niet? 187 00:10:23,120 --> 00:10:26,120 WOUTER: Nou voor mij is het echt het puzzelen en het speuren... 188 00:10:26,760 --> 00:10:30,080 en als ik dan weer zoiets bij de kop heb en het sommetje kan maken ja dat is echt... 189 00:10:30,120 --> 00:10:31,040 een geluksmomentje. 190 00:10:31,040 --> 00:10:34,120 JAN: Ja, dat geloof ik ja je had het over de euro's die je kunt verdienen. 191 00:10:34,160 --> 00:10:37,160 Ik neem aan dat jij ook wel eens kijkt van wat verdien ik nou eigenlijk hier? 192 00:10:37,320 --> 00:10:39,040 WOUTER: Ja, zeker. 193 00:10:39,080 --> 00:10:42,760 Nou ik maak elke maand even een update van wat we... 194 00:10:42,800 --> 00:10:44,520 verwachten dat jaar aan energie uit te geven... 195 00:10:44,520 --> 00:10:47,760 hoever we staan, en ook de maatregelen die we hebben getroffen en wat die opleverde. 196 00:10:47,800 --> 00:10:49,400 Dat is eigenlijk om ook... 197 00:10:49,440 --> 00:10:52,440 mijn achterban gemotiveerd te houden om er geld in te blijven stoppen. 198 00:10:52,560 --> 00:10:55,160 En vaak verdienen we eigenlijk de maatregelen wel terug binnen... 199 00:10:56,920 --> 00:10:59,920 binnen één jaar, dus gaat het gewoon direct uit exportatie kan ik... 200 00:10:59,960 --> 00:11:03,000 mijn maatregelen bekostigen, dus daar heb ik eigenlijk nooit discussie over. 201 00:11:03,120 --> 00:11:06,080 JAN: Dus de energie coördinator in een organisatie eigenlijk altijd doen, dat is... 202 00:11:06,120 --> 00:11:09,120 WOUTER: Als je voldoende omvang hebt. 203 00:11:09,880 --> 00:11:12,160 Je moet natuurlijk wel dat salaris zien terug te verdienen. 204 00:11:12,160 --> 00:11:17,680 Maar ja, als je als je een beetje omvang hebt van organisatie dan kan dat makkelijk uit ja. 205 00:11:19,040 --> 00:11:22,040 JAN: Nou even terug naar de sheets. 206 00:11:23,000 --> 00:11:26,000 WOUTER: Nou, in dit geval inderdaad... 207 00:11:26,160 --> 00:11:27,240 buiten openingstijd. 208 00:11:27,240 --> 00:11:30,960 Een onderwijsgebouw is maar eigenlijk 25% van de tijd open... 209 00:11:31,480 --> 00:11:33,320 en 75% is die dus gesloten. 210 00:11:33,320 --> 00:11:38,200 En daarin draait alle apparatuur gewoon door als je niks doet. 211 00:11:39,080 --> 00:11:42,880 En ja, tot drie jaar geleden deden we in Nederland nog vrij weinig dus. 212 00:11:42,920 --> 00:11:46,360 En niet iedereen heeft een energie coördinator of iemand aangesteld. 213 00:11:46,400 --> 00:11:48,560 Dus eigenlijk in Nederland draait... 214 00:11:48,600 --> 00:11:51,600 in heel veel gebouwen draait alles gewoon continu door. 215 00:11:51,640 --> 00:11:55,120 En wordt er nog maar weinig ingegrepen en is er nog heel veel laaghangend fruit. 216 00:11:55,440 --> 00:11:58,480 En ze zeggen wel eens ja, je hebt nou toch wel eens aan laaghangend fruit geplukt? 217 00:11:58,520 --> 00:12:02,120 Maar ja, eigenlijk al het fruit hangt laag, is mijn stelling. 218 00:12:02,480 --> 00:12:04,080 JAN: Ja, je zegt drie jaar geleden, maar drie jaar geleden... 219 00:12:04,080 --> 00:12:07,240 heeft te maken met het feit dat sindsdien de energieprijzen toch wat hoger... 220 00:12:07,280 --> 00:12:10,320 zijn geworden en dat mensen wat alerter zijn geworden op verspilling. 221 00:12:10,360 --> 00:12:10,960 WOUTER: Klopt ja. 222 00:12:10,960 --> 00:12:13,920 Toen werd voor het eerst de energieprijs hoog genoeg om pijn te doen. 223 00:12:13,960 --> 00:12:15,440 En om dilemma's te veroorzaken. 224 00:12:15,600 --> 00:12:19,080 Omdat je natuurlijk of mensen moesten ontslaan of de energierekening betalen... 225 00:12:19,280 --> 00:12:21,960 en toen is de hele zaak in beweging gekomen... 226 00:12:21,960 --> 00:12:26,200 eigenlijk op het moment dat vanuit Rusland de gastoevoer werd dichtgedraaid. 227 00:12:28,440 --> 00:12:29,760 JAN: Nou we kunnen we over volgens mij. 228 00:12:29,760 --> 00:12:31,160 WOUTER: Ja, dat denk ik ook. 229 00:12:31,200 --> 00:12:32,640 Nou als hogeschool... 230 00:12:32,680 --> 00:12:38,160 We hebben natuurlijk ook te maken met het toezicht door toezichthouders bij ons, de DCMR. 231 00:12:38,880 --> 00:12:42,880 En daarmee hebben we in de regio Rijnmond een convenant afgesloten... 232 00:12:43,000 --> 00:12:45,960 Dat wij eigenlijk zelf onze plannen... 233 00:12:46,440 --> 00:12:50,280 uitrollen op lange termijn en aangeven welke maatregelen we treffen. 234 00:12:50,640 --> 00:12:54,000 En natuurlijk laten we ook dan zien dat we aan die aan die EML lijsten voldoen. 235 00:12:54,480 --> 00:12:57,920 En als we dat jaarlijks rapporteren en ook voldoende voortgang laten zien... 236 00:12:57,920 --> 00:13:00,320 dan mogen we eigenlijk vrij zelfstandig zonder... 237 00:13:00,360 --> 00:13:03,200 inspecties per individueel gebouw mogen wij daar door. 238 00:13:03,240 --> 00:13:06,080 Hebben we met met de zeg maar de goedwillende onderwijsinstellingen van de... 239 00:13:06,080 --> 00:13:10,920 rijnmond gedaan en wij hebben dan een plan tot 2040 uitgestippeld waarin we dan... 240 00:13:12,040 --> 00:13:13,160 uit willen komen. 241 00:13:13,200 --> 00:13:15,920 En de norm is dat we naar zeventig kilowattuur... 242 00:13:15,920 --> 00:13:18,920 per vierkante meter energiegebruik gaan over de hele portefeuille. 243 00:13:19,520 --> 00:13:22,320 Nou, dat noemen ze dan gebouwgebonden energie. 244 00:13:22,320 --> 00:13:23,760 Dus met al die grootverbruikers. 245 00:13:23,760 --> 00:13:26,720 Verwarming, koeling, verlichting, dat is wat je hier ziet. 246 00:13:26,760 --> 00:13:28,120 Dat blauwe gedeelte. 247 00:13:30,880 --> 00:13:34,680 En daar willen toe naar zestig kilowattuur, dus per vierkante meter iets lager. 248 00:13:34,720 --> 00:13:37,280 En we hebben ook nog een stuk gebruiksgebonden energie. 249 00:13:37,320 --> 00:13:40,960 Dat is alles wat met apparatuur met een stekker eraan dus... 250 00:13:41,440 --> 00:13:45,160 schermen, ICT apparatuur, keuken en dergelijke. 251 00:13:45,720 --> 00:13:49,680 En dan gaan we in totaal naar 85 kilowattuur per vierkante meter. 252 00:13:50,200 --> 00:13:53,640 En dat is ook echt datgene wat we op de energiemeters teruglezen. 253 00:13:53,680 --> 00:13:56,560 Dus we hebben een directe één op één verificatie of we het goed doen. 254 00:13:56,600 --> 00:13:59,720 Nou ja, en vooralsnog liggen we ver voor op schema. 255 00:13:59,760 --> 00:14:02,160 Dus ja, dat gaat goed. 256 00:14:02,200 --> 00:14:04,320 En het we hebben het vertrouwen van de toezichthouder. 257 00:14:04,320 --> 00:14:06,840 Daar zijn we heel erg blij mee dat we het op deze manier mogen doen... 258 00:14:06,840 --> 00:14:10,560 want het zet veel meer zoden aan de dijk om op strategisch niveau hier over te praten. 259 00:14:10,560 --> 00:14:15,360 Als je zelf je verantwoordelijkheid neemt dan al die afzonderlijke inspecties te doen. 260 00:14:15,600 --> 00:14:16,680 JAN: En nog even over dat verschil... 261 00:14:16,680 --> 00:14:20,840 tussen gebouwen en gebruiken dat druk je uit naar energie per vierkante meter. 262 00:14:20,880 --> 00:14:22,400 Dat is logisch bij gebouwen. 263 00:14:22,400 --> 00:14:24,560 Maar ja, waarom kies je daar ook voor bij gebruik? 264 00:14:24,560 --> 00:14:26,840 Want dat is ook afhankelijk van het aantal gebruikers. 265 00:14:26,880 --> 00:14:28,480 WOUTER: Ja, dat klopt. 266 00:14:28,520 --> 00:14:31,000 Het aantal gebruikers heeft zeker... 267 00:14:31,040 --> 00:14:33,480 invloed, want elke persoon die een gebouw is die genereert... 268 00:14:33,480 --> 00:14:36,640 bijvoorbeeld warmte die je weg moet koelen, die gebruikt misschien... 269 00:14:36,680 --> 00:14:41,320 ICT apparatuur, gaat iets consumeren in de koffieautomaat of in de keuken... 270 00:14:42,320 --> 00:14:46,120 en stoot CO2 uit die moet worden weggeventileerd. 271 00:14:46,680 --> 00:14:47,880 Dus dat heeft zeker zin. 272 00:14:47,880 --> 00:14:49,160 En die parameters... 273 00:14:49,200 --> 00:14:52,280 die waardes, die rapporteren we ook in onze energiemanagement rapportage. 274 00:14:52,320 --> 00:14:53,800 Dus als we zien dat... 275 00:14:53,840 --> 00:14:56,800 nu nemen de studentenaantallen af in het hoger onderwijs, ook om... 276 00:14:56,840 --> 00:15:00,600 demografische redenen, dan heeft dat ook invloed op die waarde. 277 00:15:00,720 --> 00:15:04,680 Want je kunt wel zeggen ja, we hebben heel zuinig vastgoed, maar dat is mijn andere punt... 278 00:15:04,680 --> 00:15:07,080 als je het niet goed benut... 279 00:15:07,120 --> 00:15:10,120 dat is erg belangrijk dat je natuurlijk... 280 00:15:10,200 --> 00:15:13,720 niet onnodig veel vierkante meters per student hebt als je die niet gebruikt. 281 00:15:14,160 --> 00:15:16,920 Ook weer een vorm van energiebesparing, want als je dan die bezetting kunt verhogen... 282 00:15:16,920 --> 00:15:20,160 dan kun je mogelijk misschien een slecht renderend... 283 00:15:20,520 --> 00:15:21,920 huurpand kun je afstoten. 284 00:15:21,960 --> 00:15:23,520 En dan ga je natuurlijk ook weer een harde stap vooruit. 285 00:15:23,520 --> 00:15:26,560 Dus voor mij is dat eigenlijk de hoofdprijs als ik daar in slaag... 286 00:15:27,120 --> 00:15:30,040 om het slechte huurpand uit de portefeuille te krijgen. 287 00:15:30,040 --> 00:15:33,560 JAN: Ja, misschien even terug naar het verhaal van de DCMR, maar ik vind het wel... 288 00:15:33,600 --> 00:15:37,080 heel mooi om te zien dat we zo vertrouwen onderling is dat dat kan op deze manier. 289 00:15:37,120 --> 00:15:38,440 Want heb je ook voorbeelden... 290 00:15:38,440 --> 00:15:41,120 jullie kennen de DCMR en hebben contact daarmee. 291 00:15:41,160 --> 00:15:43,640 Zijn er elders in Nederland vergelijkbare afspraken gemaakt... 292 00:15:43,640 --> 00:15:46,040 tussen toezichthouders en onderwijsinstellingen? 293 00:15:46,280 --> 00:15:49,280 WOUTER: Nou, ik weet daar niet zo van. 294 00:15:49,320 --> 00:15:50,640 Ik ben er niet zo van op de hoogte. 295 00:15:50,680 --> 00:15:55,880 Ik zit nog niet zo heel lang in dit vak met deze typen toezichthouders. 296 00:15:56,000 --> 00:15:59,960 Maar over het algemeen zijn mensen wel jaloers op de Rotterdamse situatie. 297 00:16:00,520 --> 00:16:01,160 Jazeker. 298 00:16:01,640 --> 00:16:05,240 Omdat wij hebben een landelijk overleg van energiecoördinatoren van... 299 00:16:05,280 --> 00:16:08,520 alle hogescholen, universiteiten en universitair medisch centra. 300 00:16:09,280 --> 00:16:12,720 En die zijn toch grotendeels staan ze onder inspectie toezicht. 301 00:16:13,360 --> 00:16:16,920 En ja, er zijn ook heel veel verantwoordelijke collega's bij die... 302 00:16:16,960 --> 00:16:18,200 het best aan zouden kunnen. 303 00:16:18,240 --> 00:16:21,560 JAN: Ja, en gewoon de vraag uit nieuwsgierigheid neem je de studenten die... 304 00:16:21,600 --> 00:16:25,640 er rondlopen ook mee met dit soort maatregelen en ook de resultaten ervan. 305 00:16:25,880 --> 00:16:29,160 Want ja het is prachtig als je die mensen ook een beetje de goede voorbeelden kunt meegeven... 306 00:16:29,200 --> 00:16:30,280 voor de rest van hun carrière. 307 00:16:30,320 --> 00:16:32,920 WOUTER: Nou, ik denk dat dat inderdaad heel belangrijk is. 308 00:16:32,960 --> 00:16:35,960 Kijk, als eerste vinden studenten het vaak heel interessant om... 309 00:16:36,640 --> 00:16:41,480 les te krijgen over hun eigen hogeschool, dus ik mag graag vaak gastlessen geven. 310 00:16:41,480 --> 00:16:42,120 En dan begin ik bijvoorbeeld... 311 00:16:42,120 --> 00:16:46,160 bij het gebouwbeheersysteem en dan open ik gewoon het lokaal waar we daar zijn. 312 00:16:46,280 --> 00:16:49,800 Dan zie je daar de CO2 oplopen, de temperatuur, de ventilatie. 313 00:16:50,080 --> 00:16:53,640 En dat geeft al hey, ze worden omringd door techniek en dan gaat het leven. 314 00:16:53,680 --> 00:16:56,360 En ik vertel natuurlijk iets over energiebesparing. 315 00:16:56,360 --> 00:16:58,600 Ik vertel ook even hoe ze thuis... 316 00:16:58,640 --> 00:17:01,320 energie kunnen besparen en sluipverbruik omlaag kunnen brengen. 317 00:17:01,320 --> 00:17:05,160 Dat ik merk dat als mensen de thuissituatie onder controle krijgen... 318 00:17:05,200 --> 00:17:09,280 in die kleine schaal, het klein heeft alles in zich van het grote. 319 00:17:09,640 --> 00:17:11,760 Dan neem je ze ook weer mee naar de hogeschool dus. 320 00:17:11,800 --> 00:17:14,760 Dus die gastlessen vind ik mooi voor bijvoorbeeld studenten... 321 00:17:14,800 --> 00:17:18,280 facilitair management of voor de werktuigbouwkunde studenten. 322 00:17:18,320 --> 00:17:19,880 Dat doe ik ontzettend graag, Ja. 323 00:17:20,960 --> 00:17:21,280 JAN: Mooi. 324 00:17:21,320 --> 00:17:23,400 Nou, laten we doorgaan. 325 00:17:23,440 --> 00:17:26,440 WOUTER: Nou, hier even een voorbeeld eigenlijk van... 326 00:17:26,640 --> 00:17:32,160 kijk, wij maken de grootste sprongen vooruit op het moment dat we een bestaand gebouw renoveren... 327 00:17:32,200 --> 00:17:35,520 op alle vlakken. We hebben hier een locatie, Academieplein. 328 00:17:35,560 --> 00:17:39,240 Daar geven wij de techniek opleidingen grotendeels een monument. 329 00:17:40,040 --> 00:17:44,600 En daar hebben we sinds 2019 eigenlijk bijna alle mogelijke energie... 330 00:17:44,640 --> 00:17:47,640 besparende maatregelen doorgevoerd en hebben het over triple glas... 331 00:17:49,680 --> 00:17:53,280 Van enkelglas naar triple glas, extra isolatie op het dak en de gevel... 332 00:17:53,440 --> 00:17:55,120 Je ziet ook de sedum. 333 00:17:55,160 --> 00:17:58,160 We hebben buitenzonwering toegepast, CO2 gestuurde ventilatie... 334 00:17:58,240 --> 00:18:01,600 dat die luchtbehandeling niet continu draait, maar vraaggestuurd, dat is echt... 335 00:18:01,680 --> 00:18:06,680 een van de eerste maatregelen om winst te boeken... 336 00:18:06,720 --> 00:18:09,920 Want zolang er geen mensen zijn, gaat het ding gewoon omlaag toeren. 337 00:18:09,920 --> 00:18:11,640 Zonnepanelen helpen. 338 00:18:11,680 --> 00:18:14,480 Dat slaat een deuk in het elektriciteitsgebruik, moet ik eerlijk zeggen. 339 00:18:14,680 --> 00:18:17,320 Dat is in een fractie misschien drie, vier procent. 340 00:18:17,440 --> 00:18:18,920 En ledverlichting... 341 00:18:19,560 --> 00:18:20,600 hebben we toegepast, maar daar hebben we... 342 00:18:20,600 --> 00:18:24,280 de warmtevraag gehalveerd voor een monument en dus dat kan. 343 00:18:24,480 --> 00:18:25,440 Dat kan gewoon. 344 00:18:25,440 --> 00:18:30,600 En ik vond het ook fascinerend om die berekeningen te zien, maar daar heb je... 345 00:18:30,640 --> 00:18:34,360 echt EBS voor nodig om het uit te rekenen, anders geloof je het bijna niet denk ik. 346 00:18:35,520 --> 00:18:39,400 Een ander pand wat we 1,5 jaar geleden hebben opgeleverd is... 347 00:18:39,800 --> 00:18:40,560 Kralingse Zoom... 348 00:18:40,560 --> 00:18:43,480 dat zit op de campus ook waar de Erasmus Universiteit is. 349 00:18:43,520 --> 00:18:45,600 Nieuw pand energieneutraal. 350 00:18:45,800 --> 00:18:50,240 Daar wekken we over het jaar net zoveel elektriciteit op... 351 00:18:50,280 --> 00:18:54,360 met de zonnepanelen als we gebruiken in het gebouw en de installaties. 352 00:18:54,960 --> 00:18:57,960 Dus dat is niet continu uitwisseling 353 00:18:57,960 --> 00:19:02,200 Maar het is over het jaar heen berekend, dus de energierekening gaat er ook... 354 00:19:03,200 --> 00:19:06,280 die ging daar niet omhoog op het moment dat we dit pand inschakelden. 355 00:19:06,560 --> 00:19:07,920 Nee, dat is fascinerend natuurlijk. 356 00:19:07,960 --> 00:19:09,600 De vierkante meters komen er wel bij. 357 00:19:09,600 --> 00:19:14,240 Dus onze kilowattuur per vierkante meter ratio ging natuurlijk heel snel omlaag. 358 00:19:14,280 --> 00:19:15,840 En dat verklaart ook zo'n snelle stap. 359 00:19:15,840 --> 00:19:20,480 Dus dat geeft eigenlijk de grote klappers maken we met renovatie en nieuwbouw. 360 00:19:20,640 --> 00:19:23,040 JAN: Ja, en je vertelde ook wat moois... 361 00:19:23,080 --> 00:19:25,760 toen we net even spraken voor de tijd over jullie... 362 00:19:25,760 --> 00:19:28,920 investeringen, je gaat normaalgesproken kijken naar de terugverdientijd. 363 00:19:28,960 --> 00:19:29,520 Ja. 364 00:19:29,520 --> 00:19:31,400 Maar daar heb je een heel eigen visie op begreep ik. 365 00:19:31,440 --> 00:19:32,680 WOUTER: Ja nou kijk... 366 00:19:33,920 --> 00:19:35,360 terugverdientijd... 367 00:19:35,400 --> 00:19:38,360 volgens de wet moet je alle maatregelen nemen, eigenlijk 368 00:19:38,360 --> 00:19:43,080 met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar. 369 00:19:43,080 --> 00:19:46,160 Maar wij kijken naar de technische levensduur van een maatregel... 370 00:19:46,200 --> 00:19:48,800 bijvoorbeeld triple glas. Dat gaat meer dan twintig jaar mee. 371 00:19:48,840 --> 00:19:49,800 Dat mogen we dan ook... 372 00:19:49,840 --> 00:19:52,320 dat rekenen uit of zich dat in twintig jaar terugverdient. 373 00:19:52,320 --> 00:19:54,440 Want we zitten hier voor de lange termijn. We zijn nog. 374 00:19:54,480 --> 00:19:57,480 We verwachten dat we nog heel lang Hogeschool van Rotterdam blijven. 375 00:19:57,960 --> 00:20:02,080 En als we een nieuwe warmtepompinstallatie als die vijftien jaar mee kan... 376 00:20:02,120 --> 00:20:06,320 of tien of vijftien jaar, dan mag die ook over die tijd worden terugverdiend... 377 00:20:06,360 --> 00:20:08,160 want bedenk wel tien jaar... 378 00:20:08,160 --> 00:20:11,400 terugverdientijd betekent nog tien procent rendement op je geïnvesteerd vermogen. 379 00:20:11,880 --> 00:20:15,960 Ik weet niet wie dat op zijn spaarrekening krijgt, maar ik niet. 380 00:20:16,560 --> 00:20:17,160 En ik denk dat het... 381 00:20:17,160 --> 00:20:20,280 ook voor een hogeschool die het zich kan veroorloven een hele goede investering is. 382 00:20:20,920 --> 00:20:24,440 En het maakt je minder afhankelijk van die enorme prijs fluctuaties... 383 00:20:24,480 --> 00:20:26,120 die natuurlijk toch zijn ingetreden. 384 00:20:26,120 --> 00:20:29,080 Dus het geeft ook meer stabiliteit in je financiële huishouding. 385 00:20:29,080 --> 00:20:29,720 Ja. 386 00:20:29,720 --> 00:20:32,360 Tenminste, ik probeer het met vuur natuurlijk te verkondigen, 387 00:20:32,920 --> 00:20:36,240 maar ik vind er ook gehoor voor en dat is natuurlijk wel iets van deze tijd. 388 00:20:36,280 --> 00:20:39,960 Dat is ook fijn denk ik als je ruimte krijgt om die investering aan de voorkant te maken... 389 00:20:40,000 --> 00:20:42,600 want die kosten gaan enorm voor de baten uit natuurlijk in dit geval. 390 00:20:42,600 --> 00:20:45,960 Precies, dat is waar, maar wat wel helpt is die gebruiksgebonden energie. 391 00:20:45,960 --> 00:20:48,680 En het sturen van die installaties, dat is natuurlijk even een... 392 00:20:48,680 --> 00:20:52,160 terugverdientijd van minder dan een jaar en alles bij elkaar opgeteld... 393 00:20:52,680 --> 00:20:56,960 heb je dan grote investeringen steeds in plukken, maar ook een continue... 394 00:20:57,000 --> 00:21:01,080 stroom van kleine zaken die goed renderen en ook de energierekening omlaag drukken. 395 00:21:01,440 --> 00:21:04,800 Dus in die combinatie, ik noem het maar van het gebouwgebonden en het gebruiksgebonden... 396 00:21:05,480 --> 00:21:09,160 kweek je gewoon de goodwill en eigenlijk de continuïteit in je programma's. 397 00:21:10,160 --> 00:21:11,320 En ja, anders... 398 00:21:11,360 --> 00:21:14,120 men ik krijgt nou toch anders het gevoel kip met de gouden eieren... 399 00:21:14,120 --> 00:21:17,440 te slachten als als als die stroom wordt opgedroogd. 400 00:21:17,480 --> 00:21:19,040 Ja en waar ik dan benieuwd naar ben... 401 00:21:19,080 --> 00:21:21,400 je gaat van te voren neem ik aan die besparingspotentie berekenen. 402 00:21:21,400 --> 00:21:24,400 Hoe pak je dat aan en... 403 00:21:24,480 --> 00:21:26,200 achteraf gezien zit je ook aardig goed ben je dan... 404 00:21:26,200 --> 00:21:29,120 heb je dat goed gezeten, bij die berekening aan de voorkant? 405 00:21:29,160 --> 00:21:32,320 Ja nou dat is aan ja eigenlijk. 406 00:21:32,360 --> 00:21:36,720 Misschien is dan het volgende voorbeeld hier heel aardig. 407 00:21:37,160 --> 00:21:40,640 Een pand Museumpark ook een hoofdlocatie daar stuurde... 408 00:21:40,680 --> 00:21:44,600 De overburen stuurden deze foto op, dat ‘s nachts onze verlichting blijft branden. 409 00:21:44,720 --> 00:21:45,720 Zelfs de buren helpen jou. 410 00:21:45,720 --> 00:21:47,000 Ja zeker. 411 00:21:47,000 --> 00:21:48,080 Ze moeten je weten te vinden... 412 00:21:48,120 --> 00:21:52,040 en je moet ze er ook voor bedanken denk ik, want dan komen ze weer terug. Maar... 413 00:21:53,000 --> 00:21:55,560 wat we eigenlijk zagen is dat inderdaad die... 414 00:21:55,560 --> 00:21:59,200 verlichting hoort uit te schakelen met de klok puls van het gebouwbeheersysteem. 415 00:21:59,280 --> 00:22:00,840 Dus als de kloktijd is ingesteld... 416 00:22:00,840 --> 00:22:03,840 tot in dit geval tien uur ‘s avonds, dan moet die ook stoppen. 417 00:22:04,800 --> 00:22:07,040 En dat gebeurde niet. Het bleef aan staan. 418 00:22:07,080 --> 00:22:10,280 En nou heb ik niet op voorhand uitgerekend hoeveel dit... 419 00:22:10,320 --> 00:22:12,480 ging besparen, maar ik wist dat het genoeg was. 420 00:22:12,520 --> 00:22:13,560 We hebben zeg maar... 421 00:22:13,600 --> 00:22:17,360 van onze installatiebedrijf hebben twee mensen twee dagen geklust en toen hadden ze... 422 00:22:17,400 --> 00:22:21,240 zeg maar achttien kilowatt in de nacht afgeschakeld en dan kan ik dat... 423 00:22:21,680 --> 00:22:26,200 dan kijk ik eigenlijk in mijn EBS, en dan zie ik eigenlijk het vermogen... 424 00:22:26,600 --> 00:22:33,080 in de nacht en dat zie je hier dalen van zeggen 65 kilowatt continu... 425 00:22:33,400 --> 00:22:36,640 in de nacht naar ergens in de veertig. 426 00:22:36,720 --> 00:22:40,360 Dus het gaat 18 kilowatt gaat het in dit geval omlaag en dat is... 427 00:22:40,400 --> 00:22:44,480 natuurlijk over de over de nachten heen en het weekend en de vakanties. 428 00:22:44,600 --> 00:22:46,440 Ja en dan kom je op € 20.000 per jaar. 429 00:22:46,440 --> 00:22:49,440 Dus die die twee dagen klussen, die heb je dan wel terugverdiend. 430 00:22:49,560 --> 00:22:51,800 Dus achteraf kun je het vaak goed zien. 431 00:22:51,840 --> 00:22:55,600 Nu zijn we bijvoorbeeld keukens aan het vervangen op twee locaties... 432 00:22:56,200 --> 00:22:59,480 en ik heb zelf zeg maar de grote koel- en vriescel uitgeschakeld... 433 00:22:59,520 --> 00:23:01,440 dus ik weet precies op welk moment ik dat doe. 434 00:23:01,440 --> 00:23:05,800 En dan zie ik hoe in de volgende nacht het vermogen daalt en... 435 00:23:06,440 --> 00:23:10,120 koel en vries is continu 365 dagen... 436 00:23:10,440 --> 00:23:14,760 dus dan kan ik dat vermogen gewoon over de over de dagen heen doortrekken... 437 00:23:14,800 --> 00:23:17,680 en dan heb ik mijn sommetje dus ik kijk altijd naar het vermogen in de nacht. 438 00:23:17,680 --> 00:23:21,280 Dat is eigenlijk mijn houvast en dat is ook het sluipverbruik. 439 00:23:21,320 --> 00:23:22,880 Dus ik noem het sluipverbruik... 440 00:23:22,880 --> 00:23:26,240 een ander noemt dat standbygebruik of continuverbruik. 441 00:23:26,800 --> 00:23:30,840 En sluipen vind ik beter, want dan denk je dat moet ik betrappen. 442 00:23:31,440 --> 00:23:35,120 Wat ik leuk aan jouw presentatie vind is dat ik steeds die euro's zie. 443 00:23:35,160 --> 00:23:39,120 Dat is zo sprekend, want als je bespaart kan het ook heel geleidelijk gaan. 444 00:23:39,160 --> 00:23:42,880 En niemand ziet wat je bespaard hebt, want het gaat omlaag op de totale hoop. 445 00:23:42,920 --> 00:23:46,320 Maar om steeds meer inzichtelijk te maken met die euro's dan trigger je echt... 446 00:23:46,360 --> 00:23:47,120 mensen volgens mij. 447 00:23:47,160 --> 00:23:49,640 Dan maak je die successen ook zichtbaar. 448 00:23:49,680 --> 00:23:52,800 Ja je moet een gezamenlijke noemer vinden, want veel mensen zijn natuurlijk 449 00:23:53,040 --> 00:23:53,600 die kunnen zich bij een... 450 00:23:53,600 --> 00:23:57,360 kilowattuur niet veel voorstellen en ik probeer het dan wel inzichtelijk te maken. 451 00:23:57,520 --> 00:24:01,280 Of een docent leerde mij ooit dat je dan zo'n Dodge Ram van op... 452 00:24:02,080 --> 00:24:05,120 een wolkenkrabber kan tillen met één kilowattuur. 453 00:24:05,160 --> 00:24:08,920 Dat is een enorme hoeveelheid energie en voor mij geldt dat ook. 454 00:24:09,000 --> 00:24:10,640 Ik ben hier op de speedpedelec nou. 455 00:24:10,640 --> 00:24:14,880 En dan zit de één kilowattuur accu in en dan ga ik makkelijk heen en weer van... 456 00:24:15,120 --> 00:24:17,600 en naar Oudewater. Dus dat is heel veel energie. 457 00:24:17,640 --> 00:24:21,560 Maar we hebben het hier natuurlijk over ja, duizenden kilowattuur en... 458 00:24:22,080 --> 00:24:25,400 tot 8 miljoen kilowattuur per jaar voor de hele hogeschool zijn waanzinnige... 459 00:24:25,440 --> 00:24:27,440 hoeveelheden energie. Maar je staat er niet zo bij stil en... 460 00:24:27,680 --> 00:24:29,400 euros zijn makkelijker, dan denk je... 461 00:24:29,400 --> 00:24:30,520 wat zou ik ervan kunnen kopen? 462 00:24:30,560 --> 00:24:31,920 Ja precies. 463 00:24:31,960 --> 00:24:34,000 En wat je ook vaak ziet... 464 00:24:34,000 --> 00:24:37,560 binnen bedrijfjes is dat ze geen inzage hebben in dat energieverbruik. 465 00:24:37,800 --> 00:24:40,360 Dat gaat ergens naar een financiële afdeling. 466 00:24:40,400 --> 00:24:44,280 Er wordt automatisch afgerekend en geen mens heeft een idee wat er per maand... 467 00:24:44,640 --> 00:24:45,800 betaald wordt aan energie. 468 00:24:45,800 --> 00:24:48,800 En dan is het goed als je, zoals Wouter dat inzichtelijk maakt... 469 00:24:49,480 --> 00:24:50,800 dat je dan weer stappen kan maken. 470 00:24:50,800 --> 00:24:53,800 En dat is natuurlijk voor een toezichthouder ook wel weer interessant om... 471 00:24:53,960 --> 00:24:56,480 ook eens te vragen van wat is het energieverbruik per jaar? 472 00:24:56,480 --> 00:24:58,240 Houden jullie dat bij? 473 00:24:58,280 --> 00:24:59,960 Ben je er actief mee bezig? 474 00:25:00,000 --> 00:25:03,360 Dat geeft gelijk meer inzage hoe actief men met energiebeheer... 475 00:25:03,400 --> 00:25:05,160 is in zo'n gebouw zelf. 476 00:25:05,160 --> 00:25:05,640 Ja. 477 00:25:06,600 --> 00:25:10,640 Nog even een stapje terug, want we haddenhet over de DCMR en het convenant dat jullie hebben. 478 00:25:10,720 --> 00:25:12,280 Ik stelde de vraag zijn er meer scholen? 479 00:25:12,320 --> 00:25:15,240 We hebben een leuke toevoeging vanuit de mensen die kijken. 480 00:25:15,240 --> 00:25:16,360 Lennard, die vertelt dat er wel met... 481 00:25:16,360 --> 00:25:19,920 ziekenhuizen vergelijkbare convenanten bestaan. Dus het wordt meer gedaan. 482 00:25:20,280 --> 00:25:22,040 Leuk om die inzichten ook met elkaar te delen. 483 00:25:22,080 --> 00:25:23,880 Ja, heel waardevol, want een ziekenhuis is natuurlijk... 484 00:25:23,880 --> 00:25:26,280 Echt een grootgebruiker van energie. 485 00:25:26,320 --> 00:25:29,040 En ook weer door de luchtbehandeling. 486 00:25:29,040 --> 00:25:29,640 Ongetwijfeld. 487 00:25:30,000 --> 00:25:31,120 Luchtbehandeling is daar ver weg... 488 00:25:31,120 --> 00:25:34,240 dominant in een ziekenhuis van de operatiekamers... 489 00:25:34,280 --> 00:25:37,280 en intensive care en natuurlijk met name ook ziekenhuis zalen. 490 00:25:37,440 --> 00:25:41,040 Dus eigenlijk in een ziekenhuis is is grotendeels een lucht behandelde doos. 491 00:25:41,480 --> 00:25:45,000 En met navenant veel energie gebruik dus als je daar iets kunt doen. 492 00:25:45,720 --> 00:25:48,720 De patiënten zijn er natuurlijk wel vaak 24 uur per dag, dus je kunt niet zo vaak... 493 00:25:48,960 --> 00:25:49,960 iets uitschakelen. 494 00:25:50,000 --> 00:25:52,560 Dus misschien dat ik daar dan maar niet moet gaan werken. Maar... 495 00:25:53,760 --> 00:25:56,640 het is heel interessant en er zijn ook hele goede energie coördinatoren... 496 00:25:56,640 --> 00:25:59,600 weet ik in de ziekenhuizen die dat echt aankunnen deze verantwoordelijkheid. 497 00:25:59,640 --> 00:26:02,840 Ja en ook daar moeten ze weer inzichtelijk maken van... 498 00:26:02,880 --> 00:26:06,640 wat is nou prio, wat is geen prio en verpleegtoren is wat anders als... 499 00:26:06,680 --> 00:26:09,680 een operatiekamer, dus daar zijn we ook zeker weer... 500 00:26:10,480 --> 00:26:12,960 mogelijkheden voor. 501 00:26:13,000 --> 00:26:15,520 Oké, gaan we naar het volgende. 502 00:26:15,520 --> 00:26:17,640 Ook weer even een ja... 503 00:26:17,640 --> 00:26:21,720 Hoe analyseer je nou eigenlijk waar je veel energie verliest? 504 00:26:22,320 --> 00:26:26,240 Ik denk dat de kijker inmiddels ziet dat ik eigenlijk altijd naar het vermogen... 505 00:26:26,280 --> 00:26:30,960 kijk het actuele vermogen en te beginnen in de in de nacht. 506 00:26:31,000 --> 00:26:33,440 Hier hebben we Academieplein weer... 507 00:26:33,480 --> 00:26:36,080 onderwijs locatie voor techniek, maar waar ook... 508 00:26:36,120 --> 00:26:39,720 laboratorium opleidingen zitten en laboratoria die gebruiken bijvoorbeeld... 509 00:26:39,760 --> 00:26:43,440 zuurkasten en laminaire flowkasten met een enorme lucht debiet. 510 00:26:44,000 --> 00:26:47,200 En die lucht moet ook worden geacclimatiseerd en gekoeld dan wel... 511 00:26:47,240 --> 00:26:51,240 verwarmd en vaak lopen die uit angst voor... 512 00:26:51,480 --> 00:26:55,040 risico's dag en nacht op vol vermogen door die luchtbehandelingskasten. 513 00:26:55,560 --> 00:26:57,800 Dat zie je eigenlijk hier. Dat in de nachten. 514 00:26:57,840 --> 00:27:00,240 Ik heb daar die waarde neergezet dat je niet onder de... 515 00:27:00,240 --> 00:27:03,480 85 kilowatt komt op op die locatie. 516 00:27:04,600 --> 00:27:06,400 Dus dat blijft continu... 517 00:27:06,440 --> 00:27:09,560 aanstaan en dat zou ik graag in de nacht terug willen brengen. 518 00:27:09,600 --> 00:27:14,360 Dus dan zie je dat het in verhouding wat dag en nacht... 519 00:27:14,400 --> 00:27:18,080 je zou dat misschien willen in een factor van laten we zeggen maximaal... 520 00:27:18,120 --> 00:27:21,720 20% in de nacht en 80% in de dag. 521 00:27:22,200 --> 00:27:24,840 Maar op deze locatie zien we 50% van het... 522 00:27:24,840 --> 00:27:27,840 elektriciteitsgebruik vindt plaats buiten openingstijd. 523 00:27:28,280 --> 00:27:30,480 En dat zijn getallen die je liever niet wil zien. 524 00:27:30,520 --> 00:27:34,920 Als het 25% is, dan ben je eerder tevreden, omdat het vaak wel veel uren is. 525 00:27:34,960 --> 00:27:38,400 Maar hier is heel veel te winnen, dus daar moet ik ook echt aan werken. 526 00:27:39,080 --> 00:27:41,360 Ik denk dat het ook een ander interessant ding is. 527 00:27:41,360 --> 00:27:44,080 Wat je hier ziet is dat... 528 00:27:44,120 --> 00:27:45,720 via de luchtbehandeling bijvoorbeeld... 529 00:27:45,720 --> 00:27:49,040 Dit is in de zomer dat er nacht ventilatie... 530 00:27:49,080 --> 00:27:52,200 plaatsvindt, dus je ziet hier dat dan de buitenlucht is... 531 00:27:52,240 --> 00:27:54,520 Als het ware meer dan drie graden kouder dan... 532 00:27:54,520 --> 00:27:56,360 dan de binnenlucht gaat de... 533 00:27:56,400 --> 00:27:59,880 luchtbehandelingskast aan en die spoelt die koude nachtlucht daar doorheen. 534 00:28:00,880 --> 00:28:02,440 Dus alle ventilatoren staan op... 535 00:28:02,480 --> 00:28:06,400 max vermogen en dat is dat plateautje wat je ziet eigenlijk voordat de dag begint. 536 00:28:07,240 --> 00:28:10,240 En eigenlijk als je dat plateautje vergelijkt met... 537 00:28:10,880 --> 00:28:13,360 met zeg maar dat basisniveau van die 85, dan zie je... 538 00:28:13,360 --> 00:28:16,360 eigenlijk wat je vermogen is aan ventilatie in dat gebouw. 539 00:28:16,840 --> 00:28:19,640 Dus dat is in een oogopslag weet ik hier hoeveel... 540 00:28:19,680 --> 00:28:22,720 vermogen mijn ventilatoren gebruiken en dus ook wat ik daar op mogelijk... 541 00:28:22,760 --> 00:28:27,080 kan besparen door bijvoorbeeld energiezuinige motoren in te brengen. 542 00:28:27,160 --> 00:28:30,160 Dan kan ik dat sommetje eigenlijk al in een minuut of vijf maken. 543 00:28:30,720 --> 00:28:33,720 En dat is de kunst denk ik om die patronen te gaan herkennen. 544 00:28:34,120 --> 00:28:38,120 En als het goed is worden de systemen ook steeds slimmer dat ze dat voor je uitrekenen. 545 00:28:38,120 --> 00:28:41,960 Maar aan de andere kant, ik heb geleerd dat je het eerst zelf moet snappen en dan... 546 00:28:42,000 --> 00:28:43,240 de systemen het werk moet laten doen. 547 00:28:43,240 --> 00:28:45,080 En dat is ook wel een uitdaging voor die toezichthouder. 548 00:28:45,120 --> 00:28:48,080 Want stel je voor, die komt bij zo'n organisatie, die kijkt in dat... 549 00:28:48,120 --> 00:28:51,240 systeem en die ziet zo'n patroon van afvlakking. 550 00:28:51,520 --> 00:28:52,960 Ja, wat is dat. 551 00:28:53,000 --> 00:28:55,400 Dan ga je uit van de kennis van die energiecoördinator. 552 00:28:55,440 --> 00:28:57,680 Maar ja, die zal het misschien ook niet weten op dat moment. 553 00:28:57,720 --> 00:29:00,080 Nee, precies, nee, dat kan heel goed. 554 00:29:00,120 --> 00:29:04,120 Maar ik denk dat we ook onszelf het niet te zwaar moeten maken. 555 00:29:05,720 --> 00:29:08,800 het is nog in mijn ogen nog niet zo lang dat we goed naar de dingen kijken. 556 00:29:09,120 --> 00:29:10,960 En we moeten met z'n allen dit vak leren. 557 00:29:11,000 --> 00:29:14,560 Ja, laten we gewoon coulant zijn en elkaar gewoon een lerende houding aannemen. 558 00:29:15,280 --> 00:29:18,280 Ook een toezichthouder mag leren. 559 00:29:18,680 --> 00:29:23,320 En als als ik als energiecoördinator daar iets kan bijdragen en vervolgens van een... 560 00:29:23,680 --> 00:29:26,800 een inspecteur als Arie iets kan leren en we rouleren die kennis. 561 00:29:27,160 --> 00:29:28,320 We hebben een enorme opgave en... 562 00:29:28,320 --> 00:29:31,320 dat gaat erom dat we gezamenlijk zo snel mogelijk zoveel mogelijk leren. 563 00:29:31,360 --> 00:29:35,080 En daar past geen eigenwijsheid bij of angst om dingen niet te weten. 564 00:29:35,440 --> 00:29:38,080 Dus ik wil dat ook de toezichthouders wel aanraden. 565 00:29:38,080 --> 00:29:40,480 Ik heb liever iemand met een open houding... 566 00:29:40,520 --> 00:29:43,160 die het nog allemaal niet weet, maar heel goed luistert. 567 00:29:43,200 --> 00:29:45,160 Ja, dan ben ik dik tevreden. 568 00:29:45,480 --> 00:29:48,480 Voor mij is natuurlijk dan een eer dat ik als gebruiker natuurlijk... 569 00:29:48,600 --> 00:29:50,120 iets aan de toezichthouders mag uitleggen. 570 00:29:50,160 --> 00:29:51,880 Ja, en los daarvan als die... 571 00:29:51,880 --> 00:29:54,200 energiecoördinator het zelf ook niet weet, heb je niks te... 572 00:29:54,240 --> 00:29:57,240 schamen. Dan kun je vragen van ga is opzoek waar die... 573 00:29:57,280 --> 00:30:01,240 afvlakkingen vandaan komen en ja, ik bel je over de week nog eens een keer terug bij wijze van spreken. 574 00:30:01,280 --> 00:30:01,880 Nou precies... 575 00:30:01,920 --> 00:30:05,640 dat mag wat mij betreft ook de houding zijn, maar gericht op kennistoename. 576 00:30:06,080 --> 00:30:08,640 Want alleen dat leidt ertoe dat je uiteindelijk ook die... 577 00:30:08,640 --> 00:30:11,840 maatregelen uitlegt op de verschillende niveaus. 578 00:30:11,880 --> 00:30:14,720 Want het is nooit zo dat je één persoon... 579 00:30:14,760 --> 00:30:16,680 overtuigd en dat je dan je maatregel krijgt. 580 00:30:16,680 --> 00:30:20,760 Je moet het vanaf de installatie collega's tot en met de financiële huishouding... 581 00:30:20,800 --> 00:30:25,640 de facilitaire mensen, het onderwijs tot de bestuurder die het goedkeurt. 582 00:30:26,000 --> 00:30:29,560 Je hebt best wel wat mensen mee te nemen in motivatie. 583 00:30:29,600 --> 00:30:32,600 Dus eigenlijk een beetje een soort hele keten opzetten van... 584 00:30:33,000 --> 00:30:34,240 van gemotiveerde mensen. 585 00:30:34,240 --> 00:30:34,840 Ja. 586 00:30:34,880 --> 00:30:37,000 Dus de boodschap is laat je niet afschrikken door dit soort grafieken, maar... 587 00:30:37,000 --> 00:30:37,840 ga gewoon in gesprek... 588 00:30:37,840 --> 00:30:40,840 en probeer samen erachter te komen wat de bijzonderheden zijn in het hele... 589 00:30:40,880 --> 00:30:41,760 in de hele weergave. 590 00:30:41,760 --> 00:30:42,240 Precies... 591 00:30:42,240 --> 00:30:45,560 en als je twee of drie keer met iemand bespreekt die er... 592 00:30:46,640 --> 00:30:47,640 de slag van heeft. 593 00:30:47,680 --> 00:30:50,080 Ja, dan heb je het wel te pakken hoor. 594 00:30:50,120 --> 00:30:52,520 Ik heb het zelf ook in de praktijk nog wel eens dat ik dan gewoon op... 595 00:30:52,520 --> 00:30:55,520 de locatie de foto's maak van de verschillende beeld plaatjes... 596 00:30:55,680 --> 00:30:59,160 en dan achteraf op kantoor weer gaan kijken van wat heb ik eigenlijk gezien? 597 00:30:59,560 --> 00:31:02,080 Ter plekke zie je al veel, maar soms zie je toch weer extra dingen. 598 00:31:02,080 --> 00:31:03,800 Als je dan terug bent op kantoor en even een rustige... 599 00:31:03,800 --> 00:31:06,800 omgeving zonder dat er een gebouweigenaar in je nek staat te hijgen. 600 00:31:06,800 --> 00:31:09,840 Een hele simpele, maar goede tip. 601 00:31:10,120 --> 00:31:12,440 Ja, dat is erg belangrijk. Zo leer je ook. 602 00:31:12,480 --> 00:31:14,640 Ja absoluut is heel belangrijk denk ik. 603 00:31:14,640 --> 00:31:16,880 En het zijn kleine dingen, bijvoorbeeld in dit plaatje. 604 00:31:16,880 --> 00:31:18,680 Wat me nou ineens opvalt is dat... 605 00:31:18,720 --> 00:31:22,560 dat er één moment is dat we bijvoorbeeld richting die mening vijftig kilowatt gaan. 606 00:31:23,800 --> 00:31:27,040 Ik kan de getallen niet lezen en dat is dat is de onderste lijn zeg maar... 607 00:31:27,120 --> 00:31:28,120 we zien even... 608 00:31:28,120 --> 00:31:32,040 vlak in en in het weekend zien we één piekje omlaag wat die lijn raakt denk je... 609 00:31:32,080 --> 00:31:33,440 Wat is dat dan? 610 00:31:33,480 --> 00:31:36,520 Ja, dat is nou op een zondagmiddag dat je zonnestroom... 611 00:31:36,560 --> 00:31:38,120 een deukje slaat in sluipverbruik. 612 00:31:38,160 --> 00:31:42,960 En dan kan je nagaan dat het op deze locatie zoveel energie gebruik is... 613 00:31:43,320 --> 00:31:45,160 dat die zonnepanelen nooit door de nul drukken. 614 00:31:45,160 --> 00:31:48,040 Ze wekken nooit zoveel op als dat we gebruiken aan sluipverbruik alleen al. 615 00:31:48,560 --> 00:31:52,720 Ja en dat dat relativeert toch wel de zaak van die zonnepanelen... 616 00:31:52,800 --> 00:31:54,480 Aan de andere kant heb je geen last van terugleververgoeding. 617 00:31:54,520 --> 00:31:55,200 Dat is ook weer een voordeel. 618 00:31:55,200 --> 00:31:56,000 En dat is het mooie. 619 00:31:56,000 --> 00:31:59,600 Dus bij ons gaat de investering inderdaad alles door de meter. 620 00:31:59,640 --> 00:32:02,200 En ja, dus ook een makkelijk sommetje. 621 00:32:02,240 --> 00:32:05,960 Hier is... 622 00:32:06,000 --> 00:32:10,040 een andere, dat je in de gaten houdt of je gebouw de bocht uit vliegt. 623 00:32:10,320 --> 00:32:13,360 En dat kan zijn stel dat de installatie dat... 624 00:32:14,240 --> 00:32:17,520 instellingen verlopen zijn of dat er iets anders vervuiling is. 625 00:32:18,520 --> 00:32:20,280 Hier zie je voor Academieplein. 626 00:32:20,280 --> 00:32:22,760 Over de maanden januari tot en met augustus... 627 00:32:22,800 --> 00:32:26,280 zie je eigenlijk het het warmte gebruik van vorig jaar... 628 00:32:26,320 --> 00:32:27,880 vergeleken met dit jaar. 629 00:32:27,920 --> 00:32:31,800 En natuurlijk hangt dat er vanaf hoe koud het vorig jaar was en in dit jaar. 630 00:32:32,080 --> 00:32:35,080 Dus daarvoor zijn de zogenaamde graaddagen... 631 00:32:35,400 --> 00:32:38,000 en die zien we in de meer rechtse kolommen. 632 00:32:38,040 --> 00:32:40,800 En dan zie je helemaal rechts zie je de afwijking van de maand. 633 00:32:40,800 --> 00:32:42,440 En gelukkig is dat allemaal negatief. 634 00:32:42,480 --> 00:32:45,800 Dus dit jaar hebben we minder gebruikt dan vorig jaar, gecorrigeerd... 635 00:32:45,840 --> 00:32:48,800 naar de relatieve strengheid van de winter. 636 00:32:48,840 --> 00:32:52,080 Maar daar kun je dus zien of er iets geks optreedt. 637 00:32:52,440 --> 00:32:56,800 Kijk, je ziet bijvoorbeeld in juli dat er ineens 146% toename is. 638 00:32:56,840 --> 00:32:58,200 Ja, dan moet ik even gaan kijken. 639 00:32:58,240 --> 00:33:01,240 Snap ik dat dus dit soort globale... 640 00:33:01,520 --> 00:33:04,880 jaar op jaar vergelijkingen met indicatoren helpt je om... 641 00:33:04,920 --> 00:33:08,280 te zien of alles een beetje globaal in de pas loopt. 642 00:33:08,680 --> 00:33:12,360 En dan kun je als daar iets geks is dan, verder kijken of je... 643 00:33:12,440 --> 00:33:15,360 daar de oorzaak van kunt vinden en bijvoorbeeld... 644 00:33:16,880 --> 00:33:21,560 Deze week kregen we van Stedin een waarschuwing dat we... 645 00:33:22,040 --> 00:33:25,040 het maximale elektrisch vermogen hadden overschreden... 646 00:33:25,560 --> 00:33:28,560 op deze locatie en... 647 00:33:28,800 --> 00:33:30,560 ik moest zelf uitzoeken wanneer dat was geweest. 648 00:33:30,560 --> 00:33:33,320 Dat vertelde er niet bij, dus daar moest ik in mijn EBS naar zoeken... 649 00:33:33,320 --> 00:33:34,600 zelf. 650 00:33:34,640 --> 00:33:37,680 Ze zeiden wel hoeveel het was, maar ze zeiden niet de datum terwijl ze dat gewoon... 651 00:33:37,720 --> 00:33:38,440 denk ik wel weten. 652 00:33:38,440 --> 00:33:41,440 Maar waarom ze dat dan niet willen zeggen dat weet ik niet... 653 00:33:42,040 --> 00:33:45,560 maar dat bleek ongeveer twaalf kilowatt op de 600 te zijn. 654 00:33:45,840 --> 00:33:50,880 Niet eens zo groot en terug zoekend bleek dat te zijn op twee dagen code oranje. 655 00:33:51,000 --> 00:33:54,640 Dus hele warme dagen in een reeks van lange dagen en dus waarbij het gebouw ver... 656 00:33:54,680 --> 00:33:57,680 was opgewarmd en heel veel zon instraling... 657 00:33:58,640 --> 00:34:01,160 en hoge temp buitentemperatuur... 658 00:34:01,200 --> 00:34:03,840 en ja, dan zie je dus dat het koelvermogen... 659 00:34:03,880 --> 00:34:06,880 maximaal draait zoals eigenlijk nooit tevoren is gebeurd geweest. 660 00:34:07,000 --> 00:34:10,400 Dus door klimaatverandering zou je kunnen zeggen gaan we nu over... 661 00:34:10,440 --> 00:34:14,040 onze vermogens norm heen door en door die en dat extra koelvermogen. 662 00:34:14,400 --> 00:34:17,280 En dan moet ik dus snel maatregelen verzinnen om dat er weer onder te krijgen. 663 00:34:18,680 --> 00:34:20,600 het helpt mij ook om de dingen die ik al graag lang... 664 00:34:20,600 --> 00:34:24,560 wil, maar die nog niet lukten om die misschien nou ook door te brengen. 665 00:34:24,600 --> 00:34:25,840 Dus ik... 666 00:34:25,880 --> 00:34:29,040 Ik zie het ook als never waste on a good crisis in dit geval... 667 00:34:29,280 --> 00:34:31,840 Iedereen is bang van jullie worden aansprakelijk gesteld. Wat is er? 668 00:34:31,840 --> 00:34:33,440 Kan het nog een keer gebeuren? 669 00:34:33,480 --> 00:34:36,560 Tot de volgende code oranje hebben tijd om dit op te lossen en dan gaan we... 670 00:34:36,600 --> 00:34:37,600 kijken naar wat er... 671 00:34:37,640 --> 00:34:39,600 Het was een piek tussen twaalf en twee uur. 672 00:34:39,640 --> 00:34:40,960 Wat gebeurt daar nou? 673 00:34:41,000 --> 00:34:43,160 De warmste deel van de dag keuken aan, alles. 674 00:34:43,160 --> 00:34:44,920 Wat kan ik daar nou mee doen? 675 00:34:45,080 --> 00:34:47,200 Dus heel Nederland is bang voor de brieven van... 676 00:34:47,200 --> 00:34:48,600 Stedin, maar eigenlijk ben jij daar wel blij mee... 677 00:34:48,600 --> 00:34:52,320 want het is voor jou iets om naar de directie te gaan en zeggen van kijk eens... 678 00:34:52,320 --> 00:34:54,840 ik moet aan de slag, hier een mandaat om de... 679 00:34:54,840 --> 00:34:55,280 Ja. 680 00:34:55,320 --> 00:34:59,000 nou ja, maar ik denk dat dit is Stedin die toezicht houdt. 681 00:34:59,320 --> 00:35:03,000 Maar ook ben ik heel blij met strenge toezichthouders van de omgevingsdiensten. 682 00:35:03,560 --> 00:35:06,520 Want als die mij op een belangrijk punt aanspreken, dan heb ik ook... 683 00:35:06,520 --> 00:35:09,640 iets in handen om tot handelen over te gaan om een hoge prioriteit te bepalen. 684 00:35:09,680 --> 00:35:10,720 Dus ik denk dat... 685 00:35:10,760 --> 00:35:14,040 de belangrijkste, in mijn ogen belangrijkste rol van de toezichthouder is... 686 00:35:14,080 --> 00:35:16,080 om het licht te schijnen op de belangrijkste problemen. 687 00:35:16,080 --> 00:35:19,480 En daarmee als het ware de organisatie te dwingen om dat aan te pakken... 688 00:35:19,480 --> 00:35:22,040 Want mensen zoals ik kunnen hun steun... 689 00:35:22,080 --> 00:35:26,000 en hun aanschrijving gebruiken om de benodigde maatregelen door te voeren. 690 00:35:26,160 --> 00:35:29,640 Dus ik denk dat het een heel verantwoordelijke rol is en waar ik ook graag gebruik van maak. 691 00:35:30,120 --> 00:35:33,640 En als ik af en toe ze in mag fluisteren ik vraag ze ook soms, wil je dat... 692 00:35:33,680 --> 00:35:37,440 alsjeblieft gewoon heel duidelijk opschrijven en bij Arie doe ik dat ook. 693 00:35:38,400 --> 00:35:39,800 Bij Arie waren het onlangs... 694 00:35:39,840 --> 00:35:43,800 gebouwen, ging het dak inspecteren en dat vonden we zeg maar daklichten... 695 00:35:44,240 --> 00:35:47,880 en 830 meter daklichten die aan twee zijden kierden. 696 00:35:48,160 --> 00:35:51,160 Dus 1670 meter kieren. 697 00:35:51,560 --> 00:35:54,560 En Arie rekende uit 33 vierkante meter aan kieren in het dak. 698 00:35:54,600 --> 00:35:57,800 En het is daar ook niet warm te krijgen, maar ik heb... 699 00:35:57,840 --> 00:36:01,080 weer iets in handen om naar de huurbaas te gaan met het rapport van jongens... 700 00:36:01,680 --> 00:36:04,240 ga dat dichtstoppen en dat is fascinerend. 701 00:36:04,280 --> 00:36:06,760 En voor de volgende keer bij code oranje. Wat ga je nou doen? 702 00:36:06,800 --> 00:36:07,440 Je ziet op je... 703 00:36:07,440 --> 00:36:09,000 Op je telefoon zie je buienradar. 704 00:36:09,000 --> 00:36:11,080 Je ziet code oranje verschijnen... 705 00:36:11,120 --> 00:36:13,160 Wat voor handelingen ga je niet uitvoeren de volgende keer? 706 00:36:13,200 --> 00:36:15,280 Ja, kijk het makkelijkste... 707 00:36:15,280 --> 00:36:18,000 ja dat dat heb ik dan onderzocht. 708 00:36:18,000 --> 00:36:20,480 Het makkelijkste is om de frituur in de keuken uit te zetten... 709 00:36:20,520 --> 00:36:23,280 Op warme dagen, want het is echt een heel hoog vermogen. 710 00:36:23,320 --> 00:36:27,120 Ongeveer vijftien kilowatt per put, per vetput... 711 00:36:27,640 --> 00:36:28,800 en dat gaat dus heel hard. 712 00:36:28,800 --> 00:36:30,600 En dat, dat levert mij de winst op. 713 00:36:30,600 --> 00:36:33,200 Dus als daar de keuken af te schakelen. 714 00:36:33,240 --> 00:36:36,680 Want wat je ook krijgt is dat als je die hitte niet in het gebouw stopt, 715 00:36:37,080 --> 00:36:39,520 Die hitte hoeft ook dan niet weg gekoeld te worden, dus je hebt eigenlijk dubbel... 716 00:36:39,560 --> 00:36:42,360 dubbele werking. Winst dus. Daar red ik het makkelijk mee. 717 00:36:42,400 --> 00:36:45,400 Dus daarmee heb ik de mensen gerustgesteld met de knipoog. 718 00:36:45,640 --> 00:36:46,720 Maar ik ga natuurlijk wel... 719 00:36:46,760 --> 00:36:48,920 structureel maatregelen nemen voor die luchtbehandeling... 720 00:36:48,960 --> 00:36:50,880 aan te pakken van die laboratoria. 721 00:36:50,920 --> 00:36:53,440 Want als er heel veel lucht naar binnen wordt gespoeld is dat ook... 722 00:36:53,440 --> 00:36:54,320 heel veel warme lucht. 723 00:36:54,360 --> 00:36:57,480 Die ik ook dus moet koelen met diezelfde koelmachine. 724 00:36:57,880 --> 00:36:59,640 En daar gaat mijn grote winst zitten. 725 00:36:59,640 --> 00:37:01,280 Dus ik hoop dat dat de bijvangst wordt. 726 00:37:01,280 --> 00:37:02,480 Ja, maar wel een leuk redenatie. 727 00:37:02,480 --> 00:37:05,120 Dus volgende keer bij dreigend onweer zijn er geen kroketten. 728 00:37:05,160 --> 00:37:06,200 Dat is nou de boodschap eigenlijk. 729 00:37:06,200 --> 00:37:09,240 Absoluut. 730 00:37:10,600 --> 00:37:11,680 Nou en dan hebben we hier... 731 00:37:11,680 --> 00:37:14,040 denk ik meer in het categorie sluipverbruik. 732 00:37:14,080 --> 00:37:15,960 Eigenlijk... 733 00:37:16,000 --> 00:37:18,560 allerlei elektrische apparaten die we in... 734 00:37:18,560 --> 00:37:21,840 grote aantallen in onze organisatie hebben. 735 00:37:22,520 --> 00:37:25,560 We hebben het over bijvoorbeeld de vending machines om snoep te kopen. 736 00:37:26,400 --> 00:37:30,760 Die gebruiken zoveel energie dat je eigenlijk 2000... 737 00:37:31,320 --> 00:37:34,680 producten per jaar moet verkopen om de energiekosten terug te verdienen. 738 00:37:35,240 --> 00:37:38,640 Dus wij dachten als hogeschool dat we daar geld aan verdienden, maar dat blijkt... 739 00:37:38,720 --> 00:37:40,640 bij de meeste apparaten helemaal niet het geval... 740 00:37:40,680 --> 00:37:42,560 omdat die energiekosten zo hoog zijn. 741 00:37:42,600 --> 00:37:43,640 Dus ik vraag me dat altijd af. 742 00:37:43,640 --> 00:37:46,000 Als ik nu een vending machine zie staan van wie betaalt... 743 00:37:46,040 --> 00:37:49,200 de energierekening en wie heeft de inkomsten uit de producten? 744 00:37:49,440 --> 00:37:51,240 En vaak is dat de exploitant. 745 00:37:51,240 --> 00:37:53,320 Die krijgt de inkomsten 85%. 746 00:37:53,320 --> 00:37:56,960 Die draagt 15% af aan de aan de partij die hem heeft staan. 747 00:37:57,000 --> 00:37:59,240 Maar die komen vaak niet uit de kosten eigenlijk. 748 00:37:59,280 --> 00:38:04,600 Ja, maar wat, ik vraag jou, jij weet het wel, één machine is 8,4 kilowattuur per dag... 749 00:38:04,600 --> 00:38:07,680 Zeg je hiermee, wat is dat in vergelijking met een normaal gezin? 750 00:38:08,520 --> 00:38:10,760 Ja, dat is in de orde van een... 751 00:38:10,760 --> 00:38:13,920 3 tot 4 persoons huishouden met een redelijk modern huis. 752 00:38:14,640 --> 00:38:15,880 Onvoorstelbaar eigenlijk dat. 753 00:38:15,880 --> 00:38:19,640 Ja, met één zo'n kast dus eigenlijk gewoon een heel slecht geïsoleerde koelkast is dit. 754 00:38:20,920 --> 00:38:23,200 waarvoor dus ook geen energielabel geldt. 755 00:38:23,240 --> 00:38:26,760 En dan zie je dus ook de waarde van energieprestatienormen. 756 00:38:26,840 --> 00:38:30,880 Ja even, ik ben een fan van Europa, want daar komt al... 757 00:38:30,920 --> 00:38:34,120 deze mooie regelgeving vandaan waar we eigenlijk nu vandaag over spreken. 758 00:38:34,800 --> 00:38:38,720 Maar doordat we aan die producten zoals koelkasten en dergelijke en huizen... 759 00:38:38,760 --> 00:38:41,880 ook energielabels opleggen, hebben we eigenlijk ervoor gezorgd dat de laatste... 760 00:38:41,920 --> 00:38:44,560 twintig jaar het elektriciteitsgebruik in Nederland niet is gestegen... 761 00:38:44,560 --> 00:38:47,040 ondanks dat we op grote schaal aan het elektrificeren zijn. 762 00:38:47,080 --> 00:38:49,040 Dus ik denk hulde voor Europa. 763 00:38:49,040 --> 00:38:52,120 Het wordt niet vaak gezegd en je wordt er soms in bepaalde kringen op aangekeken, 764 00:38:52,160 --> 00:38:55,960 maar als we een energie norm maken voor die automaat en nog beter als... 765 00:38:56,000 --> 00:38:59,360 we die automaat gewoon afvoeren want is natuurlijk ook ongezond. 766 00:38:59,400 --> 00:39:03,160 En we hebben ook een obesitas probleem op onze hogeschool en in de maatschappij... 767 00:39:03,200 --> 00:39:04,360 Breder ook. 768 00:39:04,400 --> 00:39:07,480 Maar goed, hier en daar misschien een zo'n automaat voor de mensen... 769 00:39:07,520 --> 00:39:10,520 die langer werken en nadat het restaurant gesloten is. 770 00:39:10,560 --> 00:39:11,760 Ik wil niemand zijn snoepje afpakken... 771 00:39:13,320 --> 00:39:15,280 want dan ben ik weer dat mannetje. 772 00:39:15,320 --> 00:39:17,480 Geeft niet, maar liever niet. 773 00:39:17,520 --> 00:39:18,760 Maar ja, dat is heel veel te doen. 774 00:39:18,760 --> 00:39:20,760 En bijvoorbeeld smartboards heb je natuulijk in het onderwijs. 775 00:39:20,760 --> 00:39:23,720 Ja wij hebben er 600. 776 00:39:23,760 --> 00:39:27,000 600 lokalen en je ziet dat die... 777 00:39:27,240 --> 00:39:31,120 inderdaad ook dit deze hoeveelheid energie per dag gebruiken. 778 00:39:31,400 --> 00:39:34,680 En ze worden ook vaak niet goed uitgeschakeld. 779 00:39:34,680 --> 00:39:35,760 Ook ‘s nachts niet? 780 00:39:35,760 --> 00:39:39,280 Ook ‘s nachts niet nee, want kijk, als de docent het niet doet... 781 00:39:39,520 --> 00:39:42,720 en als de huismeester die doet bij de sluitingsronde, dan blijven ze aanstaan. 782 00:39:43,520 --> 00:39:45,560 En dan kan je natuurlijk die mensen op gaan voeden. 783 00:39:45,600 --> 00:39:50,280 Maar we hebben nu gelukkig een nieuw type en dat is een inkoop verhaal. 784 00:39:50,320 --> 00:39:55,120 We hebben een nieuw type smartboards dat zich centraal laat besturen in een... 785 00:39:55,160 --> 00:39:59,000 beheerprogramma en die kun je bijvoorbeeld instellen dat die na twee uur geen signaal 786 00:39:59,720 --> 00:40:03,520 op standby gaat staan en dan gaat die van 168 watt naar minder dan één watt. 787 00:40:04,360 --> 00:40:06,200 Dat is echt ontzettend veel. 788 00:40:07,400 --> 00:40:08,720 En dan hoef je die... 789 00:40:08,720 --> 00:40:12,760 docenten er ook niet mee lastig te vallen. Of lastig te vallen, die mag het wel graag doen... 790 00:40:12,760 --> 00:40:15,840 maar als het niet gebeurt dan is het toch mooi uit. 791 00:40:15,960 --> 00:40:18,200 En ja dat vind ik... 792 00:40:18,240 --> 00:40:20,480 het is € 1,50 meen ik... 793 00:40:20,520 --> 00:40:23,480 per dag heb je het al gauw over... 794 00:40:23,520 --> 00:40:25,160 Nou ja, deze tabel is heel helder. 795 00:40:25,200 --> 00:40:28,640 Je hebt die hoge kilowatturen per dag, maar je hebt ook die aantallen. 796 00:40:28,680 --> 00:40:31,840 En die smartboards, die springen er nog wel uit wat mij betreft. 797 00:40:32,120 --> 00:40:33,440 Ja, absoluut. 798 00:40:33,720 --> 00:40:37,800 Wat mij ook verbaasd waren de netwerk switches, 360 stuks. 799 00:40:38,120 --> 00:40:41,600 Die gebruiken zeventig wat continu en wat er bij ons gebeurde was... 800 00:40:41,640 --> 00:40:45,520 Er kunnen 48 poortjes zitten in en er werden maar... 801 00:40:45,560 --> 00:40:49,000 derde van de poortjes werd vol geprikt en er werd een nieuw kastje opgezet. 802 00:40:49,040 --> 00:40:52,040 Dus we zijn na het saneren en we gaan het aantal halveren. 803 00:40:52,240 --> 00:40:54,840 En ja, dan heb je het over 20, 25 kilowatt. 804 00:40:56,320 --> 00:41:00,280 Ja en die schermen die ik zie, die staan uit op de foto volgens mij. 805 00:41:00,600 --> 00:41:01,680 Dit scherm staat uit ja en kijk eens in de weerspiegeling. 806 00:41:01,680 --> 00:41:03,200 Dan zien we jou, dus dat is een goed teken. 807 00:41:03,240 --> 00:41:04,040 Als we jou zien. 808 00:41:04,080 --> 00:41:05,640 Want klopt ja, dat is waar... 809 00:41:05,640 --> 00:41:09,520 maar evengoed had dit scherm dan nog een heel gebruikt door... 810 00:41:09,560 --> 00:41:12,560 het kastje wat hier net naast hangt en dat is het plannings kastje... 811 00:41:13,600 --> 00:41:16,440 dat is een soort AV interface waarin je ook... 812 00:41:16,440 --> 00:41:19,560 de lopende afspraken ziet en waarin je bijvoorbeeld een Teams afspraak kan doen. 813 00:41:20,280 --> 00:41:23,400 En zelfs in de uit stand gebruikte deze setup met die camera er ook onder... 814 00:41:23,520 --> 00:41:27,320 nog 35 watt, en dat is natuurlijk een extreem vermogen, dus... 815 00:41:27,560 --> 00:41:33,560 dat is dan weer de volgende stap zeg maar om die schermpjes uit te krijgen en die camera’s. 816 00:41:36,160 --> 00:41:41,120 Het is een hoop werk van heel veel zaken die vrij veel discipline vragen om dit uit te krijgen. 817 00:41:45,120 --> 00:41:46,600 Nou we eindigen denk ik met... 818 00:41:46,640 --> 00:41:51,120 de kleine verbruikers en dat zijn de vele beeldschermen voor de werkplekken. 819 00:41:51,920 --> 00:41:55,200 Ongeveer twee watt per werkplek continu... 820 00:41:56,080 --> 00:41:59,600 staat aan, dus niet meer zo heel veel gelukkig als het als het was. 821 00:41:59,640 --> 00:42:00,600 Maar goed is toch zonde. 822 00:42:00,600 --> 00:42:04,480 En als het automatisch uit kan schakelen gaat het wel weer om bijna 5000 stuks. 823 00:42:05,040 --> 00:42:07,520 Dat is dus p maal q, zal maar zeggen. 824 00:42:09,200 --> 00:42:13,760 Ja dus dat zijn de wat men dan noemt de kleine zaken. 825 00:42:13,880 --> 00:42:16,880 We hebben de grootverbruikers gehad, maar dit zijn wel de... 826 00:42:17,840 --> 00:42:19,880 kleinverbruikers, maar in de hoge aantallen... 827 00:42:19,880 --> 00:42:22,880 en dat zet dus ook zoden aan de dijk. 828 00:42:23,320 --> 00:42:25,960 En deze zijn vaak makkelijker... 829 00:42:25,960 --> 00:42:28,960 aan te pakken, want er zijn weinig investeringen voor nodig. 830 00:42:29,000 --> 00:42:30,200 En het is vaak vooral dat je bij de inkoop... 831 00:42:30,200 --> 00:42:34,280 bij een nieuwe aanbesteding dat je de juiste eisen stelt... 832 00:42:35,640 --> 00:42:37,160 via de inkooporganisatie. 833 00:42:37,160 --> 00:42:40,120 En dat vraagt ook vaak moeite om dat voor elkaar te krijgen. 834 00:42:40,160 --> 00:42:41,360 Maar als je dat eenmaal doet... 835 00:42:41,400 --> 00:42:42,640 nu gaan wij de hele lijst... 836 00:42:42,640 --> 00:42:46,000 van alle elektrische apparatuur af die gaat worden aanbesteed de komende tijd. 837 00:42:46,520 --> 00:42:47,040 En dan kijken we... 838 00:42:47,040 --> 00:42:50,000 wat we daaraan de eisen kunnen stellen en met name aan sluipverbruik. 839 00:42:50,040 --> 00:42:53,040 En dan krijg ik alsnog de bal naar me toe. 840 00:42:53,280 --> 00:42:56,040 Ja, dat is ook een stuk menselijk gedrag natuurlijk. 841 00:42:56,080 --> 00:42:59,080 Dat ze al jarenlang dat betreffende kastje inkopen, dus... 842 00:42:59,480 --> 00:43:01,120 waarom zou je er vanaf stappen als het goed werkt? 843 00:43:01,160 --> 00:43:02,680 Ja. 844 00:43:02,720 --> 00:43:06,680 En dit kastje heeft ook nog een wonder, want ik probeerde dit in de standby... 845 00:43:06,720 --> 00:43:10,320 stand te krijgen en het bleek bij onze ICT dienst dat dat er niet op zat. 846 00:43:11,200 --> 00:43:14,120 En toch waren kwamen wij vorige week kwamen in ons gebouw... 847 00:43:14,120 --> 00:43:16,320 en waren overal die kastjes gingen standby. 848 00:43:16,360 --> 00:43:20,240 Dan blijkt daar een bepaalde door de firma firmware update te zijn geweest waarin... 849 00:43:20,280 --> 00:43:23,720 een automatische standby is verwerkt, want in het menu kun je het niet bijstellen... 850 00:43:23,760 --> 00:43:24,280 Maar er is toch een... 851 00:43:24,280 --> 00:43:28,240 verlichte geest bij Logitech geweest die zag van ja dit kan zo niet langer. 852 00:43:28,280 --> 00:43:31,320 Dus zonder iets te doen is het probleem voor mij opgelost. 853 00:43:31,400 --> 00:43:33,200 Dat maak ik bijna nooit mee. 854 00:43:33,240 --> 00:43:33,960 Fantastisch. 855 00:43:34,080 --> 00:43:37,680 En je noemt het klein, maar ik vind hier ook weer heel sterk gelden van inzicht dat geeft... 856 00:43:38,200 --> 00:43:38,840 zoveel... 857 00:43:39,960 --> 00:43:41,160 aanleiding tot handelen ook. 858 00:43:41,200 --> 00:43:43,480 Want al die kleine dingetjes, dat telt gewoon mooi op hè? 859 00:43:43,520 --> 00:43:44,120 Absoluut. 860 00:43:44,120 --> 00:43:45,400 Zeker voor grote organisaties. 861 00:43:45,400 --> 00:43:47,000 Ja, bij ons is het inderdaad... 862 00:43:47,040 --> 00:43:50,760 Uiteindelijk wordt het ongeveer een derde van het energiegebruik blijft zitten... 863 00:43:50,800 --> 00:43:54,200 in al dit soort dingen nadat we al onze gebouwen aan de maatregelen laten voldoen. 864 00:43:54,720 --> 00:43:56,440 Het blijft substantieel. 865 00:43:56,440 --> 00:43:57,160 Ja, absoluut. 866 00:43:57,200 --> 00:44:01,600 Ja, Ik denk dat misschien het iets richting het einde van... 867 00:44:02,000 --> 00:44:05,000 wat heb je eigenlijk voor soort energiebesparende maatregelen... 868 00:44:05,560 --> 00:44:10,280 en we hebben het gehad over gebouwgebonden energie, de grootverbruikers... 869 00:44:10,320 --> 00:44:13,600 alles wat vastzit aan de klimaatinstallatie, de verlichting... 870 00:44:14,240 --> 00:44:15,920 en we hebben de gebruikers energie. 871 00:44:15,920 --> 00:44:19,480 Dus dat zijn alle apparaten met een stekker eraan en dan is voor mij relevant... 872 00:44:19,520 --> 00:44:22,040 Wie heeft nu eigenlijk invloed op... 873 00:44:22,080 --> 00:44:24,360 of je de besparing daarmee bereikt? 874 00:44:24,400 --> 00:44:26,520 Zijn dat gebruikers beheerders? Is het gedrag? 875 00:44:27,720 --> 00:44:29,520 of is het meer een management vraagstuk? 876 00:44:29,520 --> 00:44:30,120 Bijvoorbeeld dat je aan de... 877 00:44:30,120 --> 00:44:33,240 inkoop kant iets af kan vangen of bij een nieuwe investering of bij een... 878 00:44:33,480 --> 00:44:34,640 nieuwbouw plan. 879 00:44:34,680 --> 00:44:38,000 Dus het is bij die maatregelen vaak heel nuttig om te bedenken van... 880 00:44:38,040 --> 00:44:41,120 wie is eigenlijk hier degene die de meeste invloed daarop heeft. 881 00:44:41,160 --> 00:44:43,320 Want dan ga ik daar aankloppen. 882 00:44:43,360 --> 00:44:45,160 Want je kan natuurlijk een energie... 883 00:44:45,200 --> 00:44:48,440 of een facilitair manager vragen, maar als die niet verantwoordelijk is voor... 884 00:44:49,120 --> 00:44:52,640 de klimaatinstallatie en dan zal die er gewoon niet op aanslaan. 885 00:44:52,960 --> 00:44:55,960 Dus probeer ook in te leven in de persoon die je voor je hebt... 886 00:44:56,160 --> 00:44:59,040 Waar heeft deze persoon invloed op, en is dat voldoende of heb ik... 887 00:44:59,040 --> 00:45:02,040 iemand anders nodig waar ik dan mijn vragen ga stellen. 888 00:45:02,520 --> 00:45:04,720 Want oh sorry, ik heb even... 889 00:45:04,760 --> 00:45:07,960 ik verleg mijn been en ik heb even een verzuring. 890 00:45:08,000 --> 00:45:10,400 Ik ben op de fiets hier inderdaad. 891 00:45:10,440 --> 00:45:12,920 Maar goed, het trekt snel bij... 892 00:45:12,960 --> 00:45:17,120 dus dat is denk ik een stukje inlevingsvermogen en even kijken... 893 00:45:17,160 --> 00:45:21,000 Heb je de goede gesprekspersoon die je de vraag stelt of die je dan... 894 00:45:21,040 --> 00:45:24,040 wel in verlegenheid brengt omdat die er gewoon geen enkele invloed op heeft. 895 00:45:24,840 --> 00:45:28,400 En welke besparingen geven in jouw ogen nou het hoogste rendement? 896 00:45:29,720 --> 00:45:31,480 Ja, dat is toch besturing... 897 00:45:31,520 --> 00:45:33,800 besturing van de grootverbruikers... 898 00:45:33,840 --> 00:45:37,080 met de kloktijden de klimaatinstallaties goed regelen. 899 00:45:37,840 --> 00:45:42,920 Vraaggestuurde ventilatie met een CO2 sensor, dat geeft... 900 00:45:42,960 --> 00:45:46,400 echt de grote verlichting uitschakelen en een daglicht regeling. 901 00:45:47,600 --> 00:45:50,360 Verlichting is heel veel in te halen op een makkelijke manier. 902 00:45:50,400 --> 00:45:54,280 Nou ja, en toch ook het aantal apparaten verminderen bijvoorbeeld... 903 00:45:54,440 --> 00:45:55,800 er wordt veel minder gekopieerd. 904 00:45:55,800 --> 00:45:59,440 Dus bij de nieuwe aanbesteding hebben we het aantal kopieerapparaten gehalveerd. 905 00:45:59,880 --> 00:46:00,840 Maar dan moet je wel eventjes... 906 00:46:00,840 --> 00:46:04,440 aan denken dat dat kan en dat iemand gaat tellen van wat hebben we nog wel nodig? 907 00:46:04,600 --> 00:46:04,960 Precies. 908 00:46:05,000 --> 00:46:06,240 Dus minder apparaten... 909 00:46:06,240 --> 00:46:09,240 minder netwerk switches, minder accesspoints ‘s nachts uitschakelen... 910 00:46:10,320 --> 00:46:13,320 en minder apparaten vaker uit. 911 00:46:13,720 --> 00:46:14,920 Dat zijn de... 912 00:46:14,960 --> 00:46:19,480 de sturing van de zaak en de aantallen dat, zijn de makkelijke winstpakkers. 913 00:46:19,480 --> 00:46:21,760 En dat vraagt ook de minste investering. 914 00:46:21,760 --> 00:46:24,240 Dus dan heb je de kortste terugverdientijd. 915 00:46:24,280 --> 00:46:27,360 Hartstikke duidelijk en ik denk dat de mensen thuis dat ook goed kunnen meenemen... 916 00:46:27,720 --> 00:46:29,040 de volgende keer. 917 00:46:29,080 --> 00:46:31,320 Had je nog een laatste sheet of zijn we er doorheen? 918 00:46:31,320 --> 00:46:32,840 Nee, we zijn er doorheen denk ik. 919 00:46:34,080 --> 00:46:34,520 Van mij dan nog een slotvraag. 920 00:46:34,520 --> 00:46:37,520 Het gaat over EBS. 921 00:46:37,760 --> 00:46:39,600 We hebben het ook gehad over GBS. 922 00:46:39,640 --> 00:46:41,360 Mensen kennen ook de term GACS... 923 00:46:41,400 --> 00:46:43,680 Dat begint door te komen vanuit de EPBD. 924 00:46:43,720 --> 00:46:46,320 Ja, ik kijk je even aan... 925 00:46:46,360 --> 00:46:50,160 wat is het verschil precies tussen zo'n GACS en zo'n gebouwbeheersysteem? 926 00:46:50,760 --> 00:46:53,240 Ja, we hebben het net gehad over het GBS systeem. 927 00:46:53,240 --> 00:46:56,520 Dat is het gebouwbeheersysteem waarbij we eigenlijk alle apparatuur kunnen aansturen. 928 00:46:57,280 --> 00:47:01,360 We hebben het daarnaast gaat over het EBS systeem, dus dat we de energie gaan registreren. 929 00:47:01,840 --> 00:47:04,160 Maar met GACS willen we dat eigenlijk gaan combineren. 930 00:47:04,200 --> 00:47:07,200 Dus dat noemen we dan een gebouw automatiserings en controlesysteem... 931 00:47:07,240 --> 00:47:10,320 waarbij die beide varianten in één systeem worden geïntegreerd. 932 00:47:11,200 --> 00:47:14,200 En het belangrijke daarin is dat je dan ook gaat... 933 00:47:14,400 --> 00:47:16,800 kijken naar alle verschillende deel installaties in een gebouw. 934 00:47:16,800 --> 00:47:19,880 Dus we pakken de luchtbehandeling, we pakken de koelinstallaties... 935 00:47:20,040 --> 00:47:24,320 de verlichting en dat komt allemaal bijeen in dat ene gebouwbeheersysteem. 936 00:47:25,080 --> 00:47:26,520 Wat je nu nog heel veel ziet is dat... 937 00:47:28,000 --> 00:47:31,760 er is vanuit de bouw is er een bepaald gebouw bedacht en ontworpen en gemaakt... 938 00:47:32,440 --> 00:47:35,560 en vervolgens is er een aanvullend stukje koeling bijgekomen... 939 00:47:35,600 --> 00:47:39,720 Er worden wat splits systemen bij gezet volgens het nog stukje aangebouwd... 940 00:47:39,760 --> 00:47:41,080 met eigen gasketel... 941 00:47:41,120 --> 00:47:44,000 die heb allemaal hun eigen regelingetjes. 942 00:47:44,040 --> 00:47:45,560 En op gegeven moment heb je geen totaal... 943 00:47:45,560 --> 00:47:48,560 overzicht meer over je complete gebouw. 944 00:47:48,600 --> 00:47:50,480 Denk bijvoorbeeld aan zonwering. 945 00:47:50,520 --> 00:47:54,000 Die heeft ook zijn eigen Somfy regeling bijvoorbeeld, om maar eens iets te noemen. 946 00:47:54,600 --> 00:47:55,800 En zo weer... 947 00:47:55,840 --> 00:47:59,240 allerlei verschillende deelsystemen, maar die wil je juist laten samenwerken. 948 00:47:59,880 --> 00:48:02,520 Want als de zon begint te schijnen en het wordt erg warm in het pand... 949 00:48:02,520 --> 00:48:05,520 ja dan kunnen we de koeling gaan aanschakelen. 950 00:48:06,080 --> 00:48:09,080 Maar het is slimmer om vooraf die zonwering al naar beneden te zetten. 951 00:48:09,440 --> 00:48:12,320 En als je dat gaat combineren, dan hebben we het over een GACS systeem. 952 00:48:15,240 --> 00:48:18,440 Het wordt verplicht vanaf volgend jaar januari... 953 00:48:19,240 --> 00:48:21,800 en tot nu toe is wel duidelijk hoe het gebouwd moet worden... 954 00:48:21,800 --> 00:48:24,760 dus een bepaalde norm is er uitgeschreven voor de hardware. 955 00:48:24,800 --> 00:48:27,800 Dus we weten wel waar het systeem aan moet voldoen. 956 00:48:28,080 --> 00:48:30,400 Maar we weten nog niet helemaal wat we met de data gaan doen. 957 00:48:30,440 --> 00:48:33,280 Dus dat wordt nog even de vraag welke richting dat het uitgaat. 958 00:48:33,320 --> 00:48:36,800 Ik zie bij jou wel enthousiasme over de aanleiding eigenlijk, maar het is... 959 00:48:36,840 --> 00:48:37,680 nog wel even een vraag. 960 00:48:37,680 --> 00:48:39,360 Wel even de uitwerking nog begrijp ik. 961 00:48:39,360 --> 00:48:41,480 Want hoe zie jij dat? 962 00:48:41,520 --> 00:48:44,280 Is dat heel veel werk voor jou zometeen om dat GACS in te richten? 963 00:48:44,320 --> 00:48:46,160 Ja, ik denk het toch wel. 964 00:48:46,200 --> 00:48:49,200 Nou, het gaat er inderdaad om dat je trends gaat zien... 965 00:48:49,800 --> 00:48:53,920 eigenlijk informatie uit je installatie gaat samenvoegen met gebruikersinformatie... 966 00:48:53,960 --> 00:48:56,040 waardoor je patronen ziet en ook bijvoorbeeld ziet... 967 00:48:56,080 --> 00:48:57,960 of er gelijktijdig wordt gekoeld en verwarmd. 968 00:48:59,160 --> 00:49:01,480 En ook dat je slimmer kan gaan sturen. 969 00:49:01,520 --> 00:49:05,960 Bijvoorbeeld als je weet dat een latere dag de zon vol gaat schijnen... 970 00:49:06,360 --> 00:49:10,640 dat je ‘s ochtends al vroeger gaat koelen en of inderdaad die zonwering omlaag zet. 971 00:49:10,680 --> 00:49:13,760 Dus dat je ook meer gaat anticiperen op wat komt en... 972 00:49:14,240 --> 00:49:17,400 daar is echt wel nieuwe techniek voor nodig... 973 00:49:17,760 --> 00:49:21,840 en goede algoritmes om om die integratie en die aansturing te doen. 974 00:49:21,880 --> 00:49:23,720 En dat zijn ook grote investeringen. 975 00:49:23,760 --> 00:49:27,120 Dus in principe als je beide systemen hebt en... 976 00:49:27,880 --> 00:49:30,880 ik combineer die data op een slimme manier in mijn eigen brein, dan... 977 00:49:30,960 --> 00:49:32,880 zou je ook kunnen zeggen dan voldoe ik aan de norm. 978 00:49:32,920 --> 00:49:35,920 Maar het is ook mooi als er meer automatisch... 979 00:49:36,240 --> 00:49:39,240 dingen gaan worden gestuurd waardoor je bijvoorbeeld geen... 980 00:49:39,560 --> 00:49:42,120 doorschot krijgt van de temperatuur op het middaguur. 981 00:49:42,160 --> 00:49:45,000 Als bij ons alle studenten het gebouw binnen... 982 00:49:45,000 --> 00:49:48,520 stromen en de keuken vol draait en de zon erin schijnt. 983 00:49:48,560 --> 00:49:51,760 Dus dat soort dingen wil je voorkomen want dan worden alle ramen open gedaan... 984 00:49:51,800 --> 00:49:54,280 en ben ik in één keer natuurlijk al die investering van warmte binnen kwijt. 985 00:49:55,400 --> 00:49:56,240 Dus het is dat dat. 986 00:49:56,240 --> 00:49:58,160 Dat soort dingen wil je oplossen. Ja, dat snap ik. 987 00:49:58,160 --> 00:50:00,800 En ik ga er ook vanuit dat leveranciers van die systemen ook... 988 00:50:00,840 --> 00:50:03,440 wel aan het kijken zijn. Hoe gaan we dat nou voor die gebruikers oplossen. 989 00:50:03,440 --> 00:50:05,840 Want het is wetgeving en we kunnen er ook niet omheen. 990 00:50:05,880 --> 00:50:08,560 Ja, daar zijn ze inderdaad al heel erg druk mee. 991 00:50:08,600 --> 00:50:10,680 Dan werken ze ook met digital twins noemen ze dat. 992 00:50:10,720 --> 00:50:13,720 Er wordt gewoon heel veel data verzameld... 993 00:50:14,080 --> 00:50:16,600 en als je dan dat ook weer gaat koppelen met je energieprijs dan... 994 00:50:16,640 --> 00:50:20,000 natuurlijk interessant, want op zondagmiddag als alle windmolens... 995 00:50:20,040 --> 00:50:23,040 staan te draaien en de zonnepanelen staan volop aan... 996 00:50:23,160 --> 00:50:25,280 Ja, op dat moment... 997 00:50:25,320 --> 00:50:28,240 is het interessant om bijvoorbeeld je gebouwen op te warmen of terug te koelen... 998 00:50:29,440 --> 00:50:31,800 in plaats van op maandagmorgen om zeven uur... 999 00:50:31,800 --> 00:50:34,520 Want dan gaat iedereen energie vragen en dan gaat die prijs omhoog. 1000 00:50:34,520 --> 00:50:38,800 Dus als je flexibele prijzen hebt en je hebt heel veel data verzameld en je weet... 1001 00:50:38,880 --> 00:50:41,840 oke bij deze buitentemperatuur als ik nu de temperatuur opstook... 1002 00:50:41,840 --> 00:50:45,040 tot een bepaalde temperatuur is het op maandagmorgen nog steeds warm. 1003 00:50:45,080 --> 00:50:48,440 Kwestie van continu data verzamelen en daar iets mee gaan doen. 1004 00:50:48,560 --> 00:50:53,960 En dan ga je natuurlijk slim met je gebouw om, want dan kan je... 1005 00:50:54,120 --> 00:50:59,040 Ja, dat is inderdaad een volgende ronde van optimalisatie en besparing. 1006 00:50:59,160 --> 00:51:01,600 Dus dit spel houdt niet op. 1007 00:51:01,640 --> 00:51:04,880 We pakken het laaghangende fruit en het iets hogere hangende fruit en... 1008 00:51:04,920 --> 00:51:07,160 dan gaan we ronde weer in in de slimme algoritmes. 1009 00:51:07,160 --> 00:51:11,280 En ja dit, dit blijft gewoon doorzetten de komende tien jaren denk ik... 1010 00:51:11,400 --> 00:51:12,960 op een heel Nederlandse schaal. 1011 00:51:12,960 --> 00:51:16,040 Ja, aan het begin van het webinar had ik het over een game maar de game... 1012 00:51:16,080 --> 00:51:19,880 wordt alleen maar met nieuwe levels uitgebreid is eigenlijk het verhaal. 1013 00:51:19,920 --> 00:51:21,000 Ik kan niet wachten. 1014 00:51:21,000 --> 00:51:23,680 Hartstikke leuk en we zien nog even GACS, EPBD... 1015 00:51:23,680 --> 00:51:24,480 hebben we het over gehad. 1016 00:51:24,520 --> 00:51:27,800 Even een leuke brug en een aankondiging voor de mensen die aan het kijken zijn wat... 1017 00:51:27,840 --> 00:51:33,360 EPD hebben we in november een nieuw webinar over het ministerie van VRO... 1018 00:51:33,800 --> 00:51:37,040 is het ministerie wat die wetgeving ook in Nederland gaat implementeren. 1019 00:51:37,760 --> 00:51:40,800 Dan zitten hier twee mensen van het ministerie aan tafel om meer uitleg te... 1020 00:51:40,840 --> 00:51:41,920 geven over de EPBD. 1021 00:51:43,200 --> 00:51:44,120 Dus ja... 1022 00:51:44,160 --> 00:51:47,160 schrijf je in en kijk het na zometeen in het webinar... 1023 00:51:47,360 --> 00:51:49,720 zeker aan te bevelen 1024 00:51:49,760 --> 00:51:51,520 Dan zijn we er nu bijna doorheen... 1025 00:51:51,560 --> 00:51:55,920 ik wil nog even één vraag nog aandacht geven die in de chat binnenkwam... 1026 00:51:56,280 --> 00:52:00,360 van Janet met een interessante vraag volgens mij, over het sluipverbruik. 1027 00:52:00,480 --> 00:52:02,040 En dat zie je overal sluipverbruik... 1028 00:52:02,040 --> 00:52:04,520 in elke branche denk ik wel. 1029 00:52:04,720 --> 00:52:09,720 Zij vraagt is er een soort van norm aan te geven wat een acceptabel sluipverbruik is per branche? 1030 00:52:11,000 --> 00:52:14,000 Wat is normaal zou je mogen zeggen? 1031 00:52:15,360 --> 00:52:18,880 Ja, normaal klinkt alsof je iets gaat accepteren. 1032 00:52:19,320 --> 00:52:22,320 Dus ik zou er heel voorzichtig mee zijn... 1033 00:52:23,280 --> 00:52:24,360 om om die aan te houden. 1034 00:52:24,360 --> 00:52:28,640 Maar men zegt wel, als je naar vermogen kijkt in utiliteitsgebouwen... 1035 00:52:28,680 --> 00:52:32,520 dat je 20% in de nacht hebt ten opzichte van 80%... 1036 00:52:33,160 --> 00:52:35,480 in de dag, zeg maar 80/20 verhouding... 1037 00:52:35,520 --> 00:52:38,520 zeker een factor vier tot vijf. 1038 00:52:38,600 --> 00:52:41,200 Verschil is tussen dag en nacht en dat zou ik... 1039 00:52:41,240 --> 00:52:44,480 als dat uit de hand loopt dan zit je zeker fout. 1040 00:52:45,000 --> 00:52:46,840 Maar je moet ook kijken van wat... 1041 00:52:46,880 --> 00:52:48,400 wat heb je voor activiteiten in het gebouw? 1042 00:52:48,400 --> 00:52:51,840 Want kijk, een schoolgebouw als het leeg is, waarom gebruikt het energie. 1043 00:52:52,320 --> 00:52:53,160 Je zou nul willen eigenlijk 1044 00:52:53,160 --> 00:52:54,600 Dat wil je. 1045 00:52:54,640 --> 00:52:57,040 Dat mag wel je streven zijn en je kan... 1046 00:52:58,400 --> 00:53:01,400 op het moment dat je zeg maar meer dan... 1047 00:53:01,600 --> 00:53:04,600 meer dan 40% van je elektriciteit bijvoorbeeld... 1048 00:53:05,280 --> 00:53:08,280 buiten openingstijd gebruikt. 1049 00:53:08,400 --> 00:53:14,320 En dat heb je als je zeg maar een 20/80 of 25/75 hebt. 1050 00:53:15,240 --> 00:53:17,320 Ja, dan heb je gewoon heel veel laaghangend fruit te plukken. 1051 00:53:17,320 --> 00:53:20,320 Dus noem je dat dan... 1052 00:53:21,000 --> 00:53:22,880 onvermijdelijk... 1053 00:53:22,920 --> 00:53:25,520 standby vermogen of continu verbruik. 1054 00:53:25,560 --> 00:53:27,840 Noem het sluipverbruik en ga gewoon aan de gang zou ik zeggen. 1055 00:53:27,880 --> 00:53:29,800 Precies, dat is een mooie afsluiter lijkt me. 1056 00:53:29,840 --> 00:53:32,840 Nou, we gaan hier de lampen uitzetten, want ik durf het niet langer aan te houden. 1057 00:53:33,320 --> 00:53:36,120 Ik wil jullie bedanken als tafelgast. 1058 00:53:36,120 --> 00:53:39,120 Mensen die kijken bedankt en graag tot een volgend webinar. 1059 00:53:39,760 --> 00:53:40,600 Tot ziens.