1 00:00:03,360 --> 00:00:06,680 Het Deltaprogramma in uitvoering, ook hier in noord Nederland. 2 00:00:07,520 --> 00:00:12,120 Inmiddels het achtste Deltaprogramma dat met Prinsjesdag is verschenen. 3 00:00:13,040 --> 00:00:18,640 Een Deltaprogramma met, naast een Deltaplan voor veiligheid, een Deltaplan voor zoetwater.. 4 00:00:19,200 --> 00:00:23,920 ..nu ook een Deltaplan voor ruimtelijke adaptatie, daarmee is het drieluik compleet. 5 00:00:24,280 --> 00:00:27,400 Drie uitvoeringsplannen van het overkoepelende Deltaprogramma. 6 00:00:28,120 --> 00:00:36,560 Dat is nieuw, maar wat blijft is dat we met alle overheden samen verenigd zijn om de doelen van het Deltaprogramma te bereiken. 7 00:00:37,360 --> 00:00:41,640 En dat we het doen, samen met burgers en bedrijven in een open communicatie. 8 00:00:41,880 --> 00:00:50,240 Samen de feiten ondezoeken, samen op pad om dit land in de komende decennia bestendig te maken voor de veranderingen in de natuur. 9 00:01:00,520 --> 00:01:02,760 Het is een fantastisch eiland, dat meen ik oprecht. 10 00:01:03,080 --> 00:01:06,680 Mensen die hier een keer geweest zijn en er verliefd op geworden zijn, die blijven terug komen. 11 00:01:07,640 --> 00:01:14,880 We zitten midden in het water, dat betekent dat je ook moet zorgen dat mensen veilig kunnen wonen, recre‘ren en werken en dat is best een uitdaging. 12 00:01:15,400 --> 00:01:21,840 Je hebt hier de harde kering waar we nu staan, je hebt een stuk buitendijks en je hebt de zandige kust, de Noordzee duinen. 13 00:01:24,000 --> 00:01:27,200 Bijna al die aspecten van kust bescherming vind je hier op Vlieland. 14 00:01:30,840 --> 00:01:38,400 We staan hier aan de rand van wereld erfgoed. Eems Dollard, de wadden, het is een fantastisch mooi natuurgebied, wat een status heeft. 15 00:01:38,840 --> 00:01:42,640 Maar je hebt ook een verantwoordelijkheid waar het gaat om de economie, de grootste energiehaven, 16 00:01:43,040 --> 00:01:48,240 maar ook de 2e chemie haven van Nederland in Natura 2000 gebied, dat maakt het spannend. 17 00:01:51,360 --> 00:02:00,040 Je ziet dat het klimaat blijft veranderen, de belangen veranderen. Waar kunnen we nou die belangen zo verbinden dat we een win win hebben? 18 00:02:00,360 --> 00:02:08,240 Ik denk dat het een uniek kunstwerk is in Europa, een kruispunt, een knooppunt, een centrum, er gebeurd in ieder geval heel erg veel. 19 00:02:11,560 --> 00:02:17,800 Dan gaat het niet alleen om waterveiligheid, het gaat ook over zoet water. Niet iedereen denkt daar aan, maar we kennen ook droogtes hier. 20 00:02:18,320 --> 00:02:24,640 En dat betekent ook dat we permanent voldoende schoon en goed zoetwater moeten hebben. 21 00:02:27,000 --> 00:02:38,520 Als je het hebt over ruimtelijke adaptatie, dan heb je het vooral over: kijk eens 50 jaar vooruit, wat komt er aan klimaatverandering en andere dingen op ons af? 22 00:02:39,320 --> 00:02:41,640 Hoe ga je dat nu in zo'n nieuwe wijk verwerken? 23 00:02:42,000 --> 00:02:48,200 Maar vooral, hoe ga je daar met de mensen uit die wijk, met de gemeente, het waterschap het communicatie proces over aan? 24 00:02:49,640 --> 00:02:55,840 Het is niet meer zo dat iedereen op de overheid kan leunen. Het waterschap heeft altijd zoiets gehad van, wij redden het wel. 25 00:02:56,120 --> 00:03:00,440 Met onze dijken en onze rivieren, stuwen, gemalen, etc. In de toekomst is dat niet meer zo 26 00:03:06,800 --> 00:03:14,040 Van oudsher zijn we heel goed in waterveiligheid, maar we doen ook al heel veel aan duurzaamheid, dat kunnen we hier heel mooi laten zien. 27 00:03:17,200 --> 00:03:21,080 Het mooie aan het Deltaprogramma is dat we niet alleen met bestaande technieken werken. 28 00:03:21,440 --> 00:03:29,400 Maar we proberen vanuit die rollen, dus van de overheid, universiteiten, bedrijven, allerlei andere inversteerders te kijken, wat zou je nog meer kunnen. 29 00:03:29,840 --> 00:03:35,840 Al die kennis die bundelen we en met elkaar hopen we ook op nieuwe antwoorden te komen, omdat nieuwe antwoorden ook nodig zullen zijn. 30 00:03:53,600 --> 00:04:02,040 We staan hier op de dijk bij het Marconi project, maar als u over 3, 4 jaar terug komt, dan zult u zien dat er kwelder landschap gaat ontstaan. 31 00:04:02,200 --> 00:04:09,200 Als u verderop kijkt, zijn we bezig met dubbele dijk aan te leggen, dus in plaats van verhogen brengen we een extra dijk aan. 32 00:04:09,600 --> 00:04:18,520 En tussen die twee dijken gaan we experimenteren met enerzijds slib afvang en anderzijds gaan we daar zilte landbouw proberen te beoefenen. 33 00:04:19,120 --> 00:04:20,240 En dat is het leuke. 34 00:04:23,120 --> 00:04:26,760 We hopen medio 2018 alle gemeentes voorzien te hebben van een stresstest. 35 00:04:27,200 --> 00:04:33,440 In die stresstest komt heel nadrukkelijk naar voren dat als het water valt, waar blijft het dan, waar stroomt het naar toe, maar ook het omgekeerde. 36 00:04:34,000 --> 00:04:39,800 Hoe kun je zoveel mogelijk water naar die stad brengen om in de zomer die droogte en hitte wat aangenamer te maken. 37 00:04:45,880 --> 00:04:49,400 We moeten ook dat communicatie proces met de boeren steviger aanzetten. 38 00:04:49,600 --> 00:04:56,680 Want ook daar wordt het van belang om na te denken, is het wel zo verstandig om in de lagere gedeelten aardappels te telen? 39 00:04:57,000 --> 00:05:02,360 Is het nog wel zo verstandig om bepaalde gewassen te blijven telen als je weet dat de verzilting er aan komt. 40 00:05:02,440 --> 00:05:06,720 Dat hele communicatie proces is ook in het landelijke gebied net zo belangrijk als in het stedelijke gebied. 41 00:05:10,520 --> 00:05:19,760 Nederland kent heel veel diversiteit, van kust, hoge zandgronden, rivieren, grote meren, er zal veel maatwerk moeten plaatsvinden. 42 00:05:20,440 --> 00:05:26,520 Dat kan alleen maar als je met elkaar in gesprek bent, dus niet zo maar in het wilde weg wat beginnen, maar kijken, wat is hier effectief. 43 00:05:27,080 --> 00:05:33,520 Pilots kunnen daarbij helpen, maar ook kennis uitwisselen en delen van kennis, wat werkt bij mij, zou dat bij jou ook kunnen werken? 44 00:05:34,040 --> 00:05:38,480 Dat is het gesprek dat we met elkaar moeten voeren en ook elkaar daar scherp in houden. 45 00:05:39,480 --> 00:05:44,440 Want dat zijn we ook verschuldigd aan het publieke domein, dat we waar voor ons geld krijgen. 46 00:05:49,400 --> 00:05:53,240 Je hebt ook sessies, daar komen wilde idee‘n langs en ik zeg altijd, laat maar komen die wilde idee‘n. 47 00:05:53,600 --> 00:05:58,440 Want dan komt er ook een keer een wild idee langs dat wel uitvoerbaar is en wat heel goed verder helpt. 48 00:05:59,320 --> 00:06:05,200 Dus in die zin hebben we heel erg Den Haag en Rijkswaterstaat en de gemeenschap hier nodig. 49 00:06:10,000 --> 00:06:15,400 Den Haag is niet het centrum van Nederland. Den Haag is dienend voor het Deltaprogramma. 50 00:06:15,840 --> 00:06:24,080 Daar komt wel besluitsvorming bij elkaar, maar daar zou ik ook verwachten dat Den Haag uitdaagt, steunt en ook wel aanspreekt.