1	00:00:02:16	00:00:07:02
Welkom allemaal bij alweer
de derde webinar over kernenergie.

2	00:00:07:05	00:00:11:08
Mijn naam is Ingrid van den Brink,
en ik ben de host van deze avond.

3	00:00:11:11	00:00:15:16
De eerste webinar ging over de
bedrijfsduurverlenging van Borssele.

4	00:00:15:19	00:00:19:05
De tweede webinar ging over
de zoektocht naar een locatie...

5	00:00:19:08	00:00:21:03
voor twee nieuwe kerncentrales...

6	00:00:21:06	00:00:24:10
en alle stappen
die dan doorlopen moeten worden.

7	00:00:24:13	00:00:27:01
Ondertussen zijn er
al best wel wat stappen gezet...

8	00:00:27:04	00:00:29:23
en zijn er een aantal zoekgebieden
aangewezen.

9	00:00:30:01	00:00:33:10
Nu moet er heel veel onderzoek gedaan
worden naar die zoekgebieden...

10	00:00:33:13	00:00:37:17
om uiteindelijk een locatie aan te kunnen
wijzen voor twee nieuwe kerncentrales.

11	00:00:37:20	00:00:42:01
En over die onderzoeken,
daar gaat de derde webinar over.

12	00:00:42:04	00:00:47:15
Voordat we de inhoud ingaan, ben ik wel
heel erg benieuwd wie er meekijken.

13	00:00:47:18	00:00:51:07
Daarom verschijnt er op dit moment
een poll bij jullie in beeld.

14	00:00:51:10	00:00:54:09
En in die poll staan
drie verschillende vragen...

15	00:00:54:12	00:00:56:23
en die loop ik even met u door.

16	00:00:57:01	00:01:00:08
De eerste vraag is:
uit welke regio komt u?

17	00:01:00:11	00:01:02:24
Wellicht woont u wel
in een van de zoekgebieden...

18	00:01:03:02	00:01:05:16
of woont u elders in Nederland?

19	00:01:05:19	00:01:09:20
De tweede vraag is wie u bent.
Misschien bent u een bewoner...

20	00:01:09:23	00:01:14:05
of misschien werkt u bij een bedrijf
gelegen in een van de zoekgebieden.

21	00:01:14:08	00:01:18:08
De derde vraag is:
waarom kijkt u eigenlijk?

22	00:01:18:11	00:01:20:24
Misschien bent u heel nieuwsgierig
naar het onderwerp...

23	00:01:21:02	00:01:25:17
maar misschien zijn er ook wel veel zorgen.
Dat kan ik me ook best goed voorstellen.

24	00:01:25:20	00:01:28:20
We zijn heel erg benieuwd
wie we aan de andere kant hebben...

25	00:01:28:23	00:01:31:20
en daarom de vraag
of u de poll wil invullen.

26	00:01:31:23	00:01:35:16
Terwijl u dat doet, ga ik mijn gasten
hier aan tafel voorstellen.

27	00:01:35:19	00:01:39:10
Ik heb drie gasten
die net als ik bij het ministerie werken.

28	00:01:39:13	00:01:42:09
Lennert, wil je jezelf voorstellen?
-Ja, goedenavond allemaal.

29	00:01:42:12	00:01:45:24
Ik ben Lennert Goemans,
Clusterleider Ruimte en Omgeving...

30	00:01:46:02	00:01:50:15
bij de directie Kernenergie.
-Dank je wel. Mara?

31	00:01:50:18	00:01:52:13
Ja, ik ben Mara Hoogveld.

32	00:01:52:16	00:01:55:24
Ik ben Omgevingsmanager
voor de regio Maasvlakte.

33	00:01:56:02	00:02:00:18
Voor elke regio waar we straks op komen,
is er een omgevingsmanager.

34	00:02:00:21	00:02:04:12
En een team dat in contact staat
met de bewoners...

35	00:02:04:15	00:02:08:01
belanghebbende overheden
en organisaties...

36	00:02:08:04	00:02:10:12
om te zorgen dat we goed weten
wat er speelt...

37	00:02:10:15	00:02:13:07
en mensen goed weten
waar wij mee bezig zijn.

38	00:02:13:10	00:02:15:17
En daar vertel ik vandaag
graag meer over.

39	00:02:15:20	00:02:18:01
Dank je wel. Fijn. En Kim...

40	00:02:18:04	00:02:22:16
Want Lennert doet onderzoek naar de
zoekgebieden, om het zo te zeggen.

41	00:02:22:19	00:02:26:24
Jij houdt je ook met onderzoeken bezig,
maar andere soorten, geloof ik.

42	00:02:27:02	00:02:30:09
Ja, dat klopt. Mijn collega's en ik
hebben ons beziggehouden...

43	00:02:30:12	00:02:34:00
met onderzoeken
die zich focusten op de techniek.

44	00:02:35:18	00:02:39:04
We hebben samen met drie
technologieleveranciers onderzocht...

45	00:02:39:07	00:02:41:13
of hun ontwerpen in Nederland
gebouwd kunnen worden.

46	00:02:41:16	00:02:44:02
En hoe.
-Oké, dank je wel.

47	00:02:44:05	00:02:48:24
Drie heel verschillende rollen.
Fijn dat jullie alle drie aan tafel zitten.

48	00:02:49:02	00:02:53:12
Dan ga ik nu even naar de poll
en kijken wat de antwoorden zijn.

49	00:02:53:15	00:02:57:03
Het valt mij meteen op
dat er best wel een verdeling is.

50	00:02:57:06	00:03:01:15
Een groot deel van de kijkers
woont in een van de zoekgebieden.

51	00:03:01:18	00:03:05:09
Maar er zijn ook best wat kijkers
die elders in Nederland wonen.

52	00:03:06:24	00:03:09:16
Het grootste deel dat kijkt, is bewoner.

53	00:03:09:19	00:03:13:10
Daarnaast zijn er ook wat mensen
die bij een bedrijf of overheid werken.

54	00:03:13:13	00:03:17:08
Die wellicht ook belang hebben
bij de kerncentrales.

55	00:03:17:11	00:03:22:03
En de derde vraag is:
waarom kijkt u eigenlijk?

56	00:03:22:06	00:03:25:23
Daar is veelal de reactie:
Ik wil heel graag weten...

57	00:03:26:01	00:03:29:08
hoe ik kan meedenken
over de locatie en de bouw.

58	00:03:29:11	00:03:31:22
Of: ik heb interesse in het onderwerp.

59	00:03:32:00	00:03:35:09
Daarnaast zijn er ook mensen
die zorgen hebben.

60	00:03:35:12	00:03:38:12
Daar gaan we ook verder op in.

61	00:03:38:15	00:03:42:14
Vanavond hebben we dus drie
onderwerpen die we gaan behandelen.

62	00:03:42:17	00:03:45:15
Allereerst hebben we het over
de zoekgebieden.

63	00:03:45:18	00:03:48:06
En dan de onderzoeken
die het ministerie gaat doen.

64	00:03:48:09	00:03:50:10
Daar zal Lennert wat over vertellen.

65	00:03:50:13	00:03:53:14
Daarna hebben we het over
het betrekken van de omgeving.

66	00:03:53:17	00:03:56:16
Alle mensen die wonen in de
zoekgebieden, maar ook alle bedrijven.

67	00:03:56:19	00:04:00:06
Daar vertelt Mara meer over.
En dan hebben we als laatste Kim...

68	00:04:00:09	00:04:03:14
die het gaat hebben
over alle technische onderzoeken...

69	00:04:03:17	00:04:07:18
en de leveranciers
die daar onderzoek naar doen.

70	00:04:07:21	00:04:12:09
Voordat we echt van start gaan,
bij u, onderin beeld...

71	00:04:12:12	00:04:16:17
heeft u een Vraag en Antwoord.
Mocht u nou vragen hebben...

72	00:04:16:20	00:04:20:24
die u graag wil stellen aan ons,
dan kan dat via die functie.

73	00:04:21:02	00:04:23:19
Wij hebben achter de schermen
een team klaarstaan...

74	00:04:23:22	00:04:27:22
dat al die vragen zal bekijken
en zal beantwoorden.

75	00:04:28:00	00:04:30:05
Dat kan op drie verschillende manieren.

76	00:04:30:08	00:04:34:03
Sommige vragen zullen hier
aan tafel besproken worden.

77	00:04:34:06	00:04:38:04
Andere vragen, daar zal meteen
een antwoord op komen.

78	00:04:38:07	00:04:40:10
En dan is er wellicht
ook een categorie vragen...

79	00:04:40:13	00:04:42:24
waar we geen antwoord op hebben
op dit moment.

80	00:04:43:02	00:04:46:11
En die vragen zullen ook
uiteindelijk beantwoord worden...

81	00:04:46:14	00:04:49:14
en die kunt u terugvinden
op onze website:

82	00:04:49:17	00:04:53:22
www.overkernenergie.nl.

83	00:04:54:00	00:04:58:02
Deze website zal zo dadelijk
ook in de chat verschijnen.

84	00:04:58:05	00:05:02:02
Overigens, mocht u überhaupt
interesse hebben in dit onderwerp...

85	00:05:02:05	00:05:04:17
en de eerste twee webinars
hebben gemist...

86	00:05:04:20	00:05:10:04
op deze website kunt u ook
de eerste twee webinars nog terugvinden.

87	00:05:10:07	00:05:14:10
Deze webinar zal daar uiteindelijk
ook op verschijnen.

88	00:05:14:13	00:05:18:01
Goed, dan gaan we van start
met het eerste onderwerp...

89	00:05:18:04	00:05:22:02
en dan, Lennert, kom ik bij jou uit.

90	00:05:22:05	00:05:25:20
Toch even, voor het geval
er mensen aan tafel zitten...

91	00:05:25:23	00:05:29:01
voor wie kernenergie echt
een totaal nieuw onderwerp is:

92	00:05:29:04	00:05:33:05
Wat is kernenergie?
-Dat is een heel breed begrip.

93	00:05:33:08	00:05:36:17
Maar hier hebben we het over
het opwekken van elektriciteit.

94	00:05:36:20	00:05:38:23
Met een centrale,
een kernenergiecentrale.

95	00:05:39:01	00:05:43:00
Waarbij in dit geval, in Nederland,
uranium de brandstof is.

96	00:05:43:03	00:05:45:06
Er wordt heel veel warmte
mee opgewekt.

97	00:05:45:09	00:05:48:07
Van warmte wordt stoom gemaakt,
en stoom...

98	00:05:48:10	00:05:52:14
drijft dan een stoomturbine aan, en daar
wordt dan elektriciteit mee gemaakt.

99	00:05:52:17	00:05:55:23
Dus in die zin werkt het
hetzelfde als een gascentrale.

100	00:05:56:01	00:06:01:14
Het enige verschil is dat bij de verbranding
van aardgas CO2 vrijkomt...

101	00:06:01:17	00:06:05:05
en bij de kettingreactie met uranium
er geen CO2 vrijkomt.

102	00:06:05:08	00:06:09:20
Dus in die zin past kernenergie
ook in een energiesysteem...

103	00:06:09:23	00:06:12:14
zonder broeikasgasuitstoot.

104	00:06:12:17	00:06:15:24
Ah, is dat dan ook de reden
dat het kabinet de ambitie heeft...

105	00:06:16:02	00:06:18:09
om vier nieuwe kerncentrales
te bouwen?

106	00:06:18:12	00:06:21:00
Ja, dat is een van de redenen.

107	00:06:21:03	00:06:23:24
Het past in de verduurzaming
van ons hele energiesysteem.

108	00:06:24:02	00:06:28:06
Maar het is ook een aanvullende bron
ten opzichte van wind en zon.

109	00:06:28:09	00:06:31:05
En wellicht ook in de toekomst
waterstof...

110	00:06:31:08	00:06:35:10
wat ook gemaakt wordt met wind en zon,
en tijdelijk nog met aardgas.

111	00:06:35:13	00:06:39:17
Maar het is ook een diversificatie
van ons energieaanbod.

112	00:06:39:20	00:06:43:11
We hebben in de afgelopen gascrisis
kunnen leren hoe belangrijk het is...

113	00:06:43:14	00:06:47:20
dat je niet van één bron
afhankelijk bent.

114	00:06:47:23	00:06:54:10
Een andere reden is: kernenergie
levert een hele constante...

115	00:06:55:23	00:06:58:22
voorraad van energie,
en dat draait eigenlijk altijd.

116	00:06:59:00	00:07:01:20
Dat noemen we basislast,
en dat is ook belangrijk.

117	00:07:01:23	00:07:06:01
Want er zijn ook momenten dat
de wind niet waait of de zon niet schijnt.

118	00:07:06:04	00:07:08:20
Dus het is eigenlijk
een soort back-up waar je...

119	00:07:08:23	00:07:13:12
Niet zozeer back-up, maar het is echt
de basislast die altijd draait.

120	00:07:13:15	00:07:19:07
Oké, fijn. Want ik begreep dus
dat het kabinet op zoek wil gaan...

121	00:07:19:10	00:07:20:21
naar vier kerncentrales.

122	00:07:20:24	00:07:24:17
Maar wij zitten hier aan tafel en hebben
het over twee nieuwe kerncentrales.

123	00:07:24:20	00:07:29:07
Ja, dat klopt.
Het vorige kabinet, Rutte IV...

124	00:07:29:10	00:07:32:19
heeft in haar coalitieprogramma
opgeschreven...

125	00:07:32:22	00:07:36:04
dat Nederland twee kerncentrales
wil bouwen.

126	00:07:36:07	00:07:39:18
Het huidige kabinet Schoof
heeft er twee kerncentrales bij gezet.

127	00:07:39:21	00:07:43:01
Dus wij werken nu
aan de voorbereiding van vier.

128	00:07:43:04	00:07:46:04
En het locatieonderzoek
dat we nu uitvoeren...

129	00:07:46:07	00:07:48:17
is echt gericht op die eerste twee
van vier.

130	00:07:48:20	00:07:52:04
Ah, oké. En voor die eerste
twee kerncentrales...

131	00:07:52:07	00:07:55:18
zijn nu vier zoekgebieden aangewezen.
-Ja, klopt.

132	00:07:55:21	00:07:58:06
Hoe zijn die tot stand gekomen?

133	00:07:58:09	00:08:01:01
Dat vergt bijna
een soort lesje geschiedenis...

134	00:08:01:04	00:08:03:04
waar we hier de tijd niet voor hebben.

135	00:08:03:07	00:08:07:05
Maar in het verleden zijn plekken
aangewezen in Nederland...

136	00:08:07:08	00:08:10:03
voor grote elektriciteitscentrales.

137	00:08:10:06	00:08:16:00
Dus echt forse, met name
steenkool- en gascentrales.

138	00:08:17:20	00:08:22:21
Van al die plekken is ook gekeken: welke
zouden ook geschikt zijn voor kernenergie?

139	00:08:22:24	00:08:26:12
En uiteindelijk,
op verschillende momenten...

140	00:08:26:15	00:08:29:02
zijn daar locaties voor geselecteerd.

141	00:08:29:05	00:08:32:22
En sinds 2008 kennen we ook het
zogenaamde waarborgingsbeleid.

142	00:08:33:00	00:08:36:14
In 2008 heeft voor de laatste keer
een selectie plaatsgevonden...

143	00:08:36:17	00:08:39:09
met onderzoek, en zijn er
drie gebieden aangewezen.

144	00:08:39:12	00:08:42:09
Van noord naar zuid: Eemshaven,
de Eerste Maasvlakte...

145	00:08:42:12	00:08:45:08
en het havengebied
van Vlissingen-Borssele.

146	00:08:45:11	00:08:47:17
Ook wel Sloegebied genoemd.

147	00:08:47:20	00:08:53:13
In 2024 is daarbij het gebied Eemshaven
nog afgevallen.

148	00:08:53:16	00:08:57:02
Dus op dit moment hebben we twee
waarborgingsgebieden in Nederland:

149	00:08:57:05	00:08:59:11
Maasvlakte I en het Sloegebied.

150	00:08:59:14	00:09:02:21
Dat is de start voor ons geweest
om te kijken van:

151	00:09:02:24	00:09:06:16
In elk geval in die twee gebieden
gaan we kijken of daar locaties zijn...

152	00:09:06:19	00:09:11:21
waar een kerncentrale zou kunnen
geplaatst worden, of gebouwd worden.

153	00:09:11:24	00:09:15:07
En vaak is er een misverstand
over wat waarborging is.

154	00:09:15:10	00:09:18:06
Mensen denken:
er is ruimte voor gereserveerd.

155	00:09:18:09	00:09:22:17
Braakliggend land waar morgen
iemand kan beginnen met bouwen.

156	00:09:22:20	00:09:27:18
Zo is het niet. Waarborgingsgebied
heeft een aantal regels.

157	00:09:27:21	00:09:31:09
Met name voor gemeenten. Dat daar
geen ontwikkelingen plaatsvinden.

158	00:09:31:12	00:09:36:00
Scholen of kantoren waardoor er grote
bevolkingsconcentraties ontwikkelen.

159	00:09:36:03	00:09:38:10
Dus dat is beleid dat gericht is...

160	00:09:38:13	00:09:45:05
op het voorkomen dat daar geen
kerncentrale gebouwd kan worden...

161	00:09:45:08	00:09:48:10
in de toekomst.
In plaats van het reserveren.

162	00:09:48:13	00:09:50:09
Dat is dus niet het geval.
-Ah, oké.

163	00:09:50:12	00:09:52:08
Dus als ik het goed begrijp:

164	00:09:52:11	00:09:55:08
daar zijn twee waarborglocaties
uit overgebleven.

165	00:09:55:11	00:09:59:20
Dus het Sloegebied en de Maasvlakte.
-Ja, de Eerste Maasvlakte.

166	00:09:59:23	00:10:01:21
Ja, toen hebben we
twee dingen gedaan.

167	00:10:01:24	00:10:06:09
We hebben gezegd,
dat was begin vorig jaar:

168	00:10:06:12	00:10:10:17
we zoeken ruimte in Nederland
voor de bouw van twee kerncentrales.

169	00:10:10:20	00:10:13:21
Van een bepaald type
en van een bepaalde omvang.

170	00:10:13:24	00:10:17:04
Heeft u suggesties? Iedereen mocht
daar suggesties voor aanleveren.

171	00:10:17:07	00:10:21:10
Er zijn 1374 reacties op gekomen.
Die hebben we allemaal bekeken.

172	00:10:21:13	00:10:24:18
Er kwamen aanvullende gebieden uit.
Wat we ook hebben gedaan, is...

173	00:10:24:21	00:10:27:24
de laatste keer
dat die selectie plaatsvond...

174	00:10:28:02	00:10:32:18
van die waarborgingsgebieden in 2008,
dat is toch al weer ruime tijd geleden...

175	00:10:32:21	00:10:37:07
zouden we nu met de huidige inzichten
van vandaag de dag, 2025...

176	00:10:37:10	00:10:40:12
zouden we dan
tot dezelfde selectie zijn gekomen?

177	00:10:40:15	00:10:43:24
Dan zien we twee belangrijke
nieuwe ontwikkelingen.

178	00:10:44:02	00:10:48:09
Enerzijds in Zeeland heeft TenneT,
de hoogspanningsbeheerder...

179	00:10:48:12	00:10:52:09
plannen voor het aanleggen
van een hoogspanningsnet...

180	00:10:52:12	00:10:54:20
van Zuid-Beveland
naar Zeeuws-Vlaanderen.

181	00:10:54:23	00:10:58:15
Kerncentrales van de omvang
die wij willen bouwen...

182	00:10:58:18	00:11:01:21
hebben echt een aansluiting nodig
op het hoogspanningsnet.

183	00:11:01:24	00:11:04:20
Dat betekent dat Zeeuws-Vlaanderen
opeens ook in beeld is...

184	00:11:04:23	00:11:06:20
als mogelijke zoeklocatie.

185	00:11:06:23	00:11:08:24
Er wordt gezocht in de omgeving
van Terneuzen...

186	00:11:09:02	00:11:11:05
voor een plek voor
dat hoogspanningsstation.

187	00:11:11:08	00:11:14:05
Wij gaan uit van een straal van
zes kilometer rondom dat station.

188	00:11:14:08	00:11:17:01
Vandaar dat we in september
hebben gezegd:

189	00:11:17:04	00:11:20:17
Terneuzen is een van de zoekgebieden.
September vorig jaar.

190	00:11:20:20	00:11:24:14
Het tweede is, in 2008 was de
Tweede Maasvlakte nog niet gebouwd.

191	00:11:24:17	00:11:29:03
Er was wel een concreet plan,
dus het voornemen lag er wel.

192	00:11:29:06	00:11:31:20
Maar die is er nu wel,
en die ligt dichter bij zee.

193	00:11:31:23	00:11:35:01
Dus dichter bij koelwater
dan de Eerste Maasvlakte.

194	00:11:35:04	00:11:37:24
Dus dat is gebied dat ook voldoet
aan de kenmerken...

195	00:11:38:02	00:11:41:14
voor de bouw van een kerncentrale.

196	00:11:41:17	00:11:45:07
Het laatste gebied dat we
begin dit jaar hebben toegevoegd...

197	00:11:45:10	00:11:47:16
is toch de Eemshaven,
en dat is best verrassend.

198	00:11:47:19	00:11:50:02
Omdat we van het begin af aan
hebben gezegd:

199	00:11:50:05	00:11:53:09
Omdat Eemshaven
geen waarborgingsgebied is...

200	00:11:53:12	00:11:57:01
willen we in eerste instantie kijken
naar Maasvlakte I...

201	00:11:57:04	00:12:00:22
en het Sloegebied, maar Eemshaven
was wel degelijk aangedragen...

202	00:12:01:00	00:12:05:10
als zoekgebied, als mogelijke locatie.

203	00:12:05:13	00:12:08:18
En we denken toch dat het nodig is...

204	00:12:08:21	00:12:11:19
om Eemshaven mee te nemen
in ons onderzoek...

205	00:12:11:22	00:12:13:20
want als we dat niet doen...

206	00:12:13:23	00:12:18:12
lopen we een groot risico om door
de rechter teruggefloten te worden.

207	00:12:18:15	00:12:21:12
Dat heeft er alles mee te maken
dat een waarborgingsgebied...

208	00:12:21:15	00:12:25:12
maakt de bouw van
een kerncentrale niet onmogelijk.

209	00:12:25:15	00:12:29:00
Maar het wil niet zeggen als het
geen waarborgingsgebied is...

210	00:12:29:03	00:12:31:06
dat er geen kerncentrale
gebouwd kan worden.

211	00:12:31:09	00:12:34:06
Qua veiligheid, kun je
op heel veel plekken in Nederland...

212	00:12:34:09	00:12:36:09
een kerncentrale bouwen.

213	00:12:36:12	00:12:42:02
En we zullen dus moeten onderzoeken
of Eemshaven daarvoor geschikt is.

214	00:12:42:05	00:12:45:11
In totaliteit hebben we nu
zeven locaties aangewezen...

215	00:12:45:14	00:12:48:22
en die ook gepubliceerd
afgelopen vrijdag.

216	00:12:49:00	00:12:53:10
Ze staan nu ook in beeld. Dat zijn
de locaties in het Sloegebied...

217	00:12:53:13	00:12:56:08
naast de huidige centrale, van EPZ.

218	00:12:56:11	00:13:00:16
En het Thermphosterrein
in de gemeente Vlissingen.

219	00:13:00:19	00:13:05:00
In Terneuzen gaat het over het gebied
Mosselbanken-Paulinapolder.

220	00:13:05:03	00:13:08:04
En in Eemshaven hebben we er drie.

221	00:13:08:07	00:13:10:24
Maasvlakte II
gaat over de Alexiahaven.

222	00:13:11:02	00:13:14:06
En in de Eemshaven
gaat het over drie plekken:

223	00:13:14:09	00:13:17:20
De Westereemsweg,
met de Emmapolder.

224	00:13:17:23	00:13:22:19
Daar vlakbij de Eemscentrale
en de Eemshavencentrale.

225	00:13:22:22	00:13:25:09
Twee huidige elektriciteitscentrales.

226	00:13:25:12	00:13:30:13
Oké, dus als ik het goed begrijp en een
poging doe om het samen te vatten...

227	00:13:30:16	00:13:34:02
want het klinkt best complex
en het gaat al een stukje terug...

228	00:13:34:05	00:13:36:20
is er een waarborgbeleid,
en dat is onder de loep genomen.

229	00:13:36:23	00:13:41:07
Toen is Maasvlakte I afgevallen,
en Sloegebied is gebleven...

230	00:13:41:10	00:13:45:08
om het zo te zeggen.
Toen is nog opnieuw gekeken van:

231	00:13:45:11	00:13:47:06
moeten we daar gebieden
aan toevoegen?

232	00:13:47:09	00:13:52:05
Toen is Maasvlakte II erbij gekomen,
en ook de Eemshaven is erbij gekomen.

233	00:13:52:08	00:13:54:12
En dus Terneuzen, en dat brengt...

234	00:13:54:15	00:13:57:18
Het aantal zoekgebieden op vier.

235	00:13:57:21	00:14:00:09
En daarbinnen dus in totaliteit
zeven locaties.

236	00:14:00:12	00:14:04:16
Overigens viel Maasvlakte I
qua zoekgebied niet af.

237	00:14:04:19	00:14:07:16
Alleen bij het vinden van locaties
binnen die zoekgebieden...

238	00:14:07:19	00:14:10:17
want dat is eigenlijk de stap die we
afgelopen jaren hebben gezet...

239	00:14:10:20	00:14:14:11
blijken eigenlijk alle locaties
in Maasvlakte II beter te scoren...

240	00:14:14:14	00:14:17:04
dan Maasvlakte I,
omdat Maasvlakte II...

241	00:14:17:07	00:14:19:19
dichter bij koelwater is, bij open zee.

242	00:14:19:22	00:14:23:00
Dan zou Maasvlakte I
veel duurder worden...

243	00:14:23:03	00:14:26:11
omdat je dan een hele lange
tunnelbuis moet graven.

244	00:14:26:14	00:14:30:20
Daarom is Maasvlakte I
uiteindelijk als locatie afgevallen.

245	00:14:30:23	00:14:34:03
Oké, helder.
En ik hoor je volgens mij zeggen:

246	00:14:34:06	00:14:37:09
afgelopen vrijdag is
een onderzoeksplan gepubliceerd...

247	00:14:37:12	00:14:40:17
met vier zoekgebieden
en dus zeven zoeklocaties.

248	00:14:40:20	00:14:43:07
Klopt.
-Wat houdt zo'n onderzoeksplan in?

249	00:14:43:10	00:14:47:09
Dat is een wettelijke verplichting
op grond van milieuregelgeving.

250	00:14:47:12	00:14:50:21
Die zegt, als je echt ontwikkeling
in Nederland wil...

251	00:14:50:24	00:14:53:04
die impact heeft op het milieu...

252	00:14:53:07	00:14:56:04
moet je goed de milieu-effecten
van die ontwikkeling onderzoeken.

253	00:14:56:07	00:14:59:08
Zowel de bouwperiode,
maar ook de bedrijfsduur.

254	00:14:59:11	00:15:03:12
En daarbij gaat het bij kerncentrales
toch om een lange periode.

255	00:15:03:15	00:15:08:13
Ongeveer tien jaar bouwen,
en minstens zestig jaar in bedrijf zijn.

256	00:15:10:23	00:15:13:12
Dat proces start eigenlijk
helemaal aan het begin...

257	00:15:13:15	00:15:16:20
met het voornemen
en het participatieplan.

258	00:15:16:23	00:15:21:02
En nu dan, met een duur woord:
Notitie Reikwijdte en Detail.

259	00:15:21:05	00:15:23:17
Dat geeft aan:
dit is de reikwijdte van het onderzoek.

260	00:15:23:20	00:15:27:10
Dus welke zoeklocaties,
en het detailniveau geeft aan:

261	00:15:27:13	00:15:31:13
welke elementen onderzoeken we
en op welke manier onderzoeken we dat?

262	00:15:31:16	00:15:35:24
Oké, en begrijp ik het goed
dat het alleen over milieu-effecten gaat?

263	00:15:36:02	00:15:37:13
Of wordt er ook breder gekeken?

264	00:15:37:16	00:15:42:12
Dat onderzoeksplan focust wel erg
op de milieu-effecten...

265	00:15:42:15	00:15:44:21
omdat dat nu eenmaal
vanuit de wet verplicht is.

266	00:15:44:24	00:15:50:05
Alleen voor de uiteindelijke afweging
zijn er veel meer aspecten van belang.

267	00:15:50:08	00:15:54:21
We kijken specifiek naar vijf dingen.
Dus één: milieu.

268	00:15:54:24	00:15:59:12
Dus de effecten op natuur, op lucht.

269	00:15:59:15	00:16:03:12
Op trillingen, op externe veiligheid,
een hele belangrijke.

270	00:16:03:15	00:16:07:06
Ook de logistieke effecten
van al het bouwverkeer.

271	00:16:07:09	00:16:11:20
Twee gaat over de kosten.
Dat is bij kerncentrales een belangrijke.

272	00:16:11:23	00:16:16:02
Er kunnen ook verschillen in kosten zijn
tussen de verschillende locaties.

273	00:16:16:05	00:16:18:17
De derde is de techniek.

274	00:16:18:20	00:16:21:09
Dan gaat het niet alleen
over de technische aspecten...

275	00:16:21:12	00:16:24:03
waar Kim straks
wat over gaat vertellen.

276	00:16:24:06	00:16:26:11
Maar het gaat ook over:
past dit allemaal op het net?

277	00:16:26:14	00:16:29:08
Want er zijn best wel veel
ontwikkelingen in Nederland.

278	00:16:29:11	00:16:32:15
We kijken nu vooral langs de kust.
Dat zijn ook de plekken...

279	00:16:32:18	00:16:35:14
waar de windparken van zee aansluiten.

280	00:16:35:17	00:16:38:16
Dat moet op het hoogspanningsnet
uiteindelijk naar de gebruiker...

281	00:16:38:19	00:16:42:11
in het land getransporteerd worden,
die stroom.

282	00:16:42:14	00:16:44:23
Dan kijken we nog
naar de omgevingsaspecten.

283	00:16:45:01	00:16:48:23
Dus hoe past het in de omgeving?

284	00:16:49:01	00:16:52:24
Wat zijn de kansen en de zorgen
die er leven ook in die omgeving...

285	00:16:53:02	00:16:57:18
rondom die bouw? Als laatste kijken we
ook naar de toekomstvastheid.

286	00:16:57:21	00:16:59:24
Een beetje een gek woord,
maar dat gaat erover:

287	00:17:00:02	00:17:03:19
past het nou in een bredere strategie
van het hele industriecomplex...

288	00:17:03:22	00:17:08:03
richting de toekomst? Want elk
industrieel cluster in Nederland...

289	00:17:08:06	00:17:10:20
is wel bezig met verduurzaming.

290	00:17:10:23	00:17:13:12
Hoe past daar de ontwikkeling
van twee kerncentrales in?

291	00:17:13:15	00:17:17:08
Dat is een belangrijke. En, vooral ook,
hoe past het project kerncentrales...

292	00:17:17:11	00:17:19:22
ruimtelijk, maar ook
qua andere dingen...

293	00:17:20:00	00:17:22:07
hoe past dat ook naast
al die andere ontwikkelingen...

294	00:17:22:10	00:17:25:19
die in diezelfde gebieden
op dit moment aan de orde zijn?

295	00:17:25:22	00:17:27:18
Het kan gaan
om andere energieprojecten.

296	00:17:27:21	00:17:30:08
Maar het kan ook gaan
om projecten van defensie...

297	00:17:30:11	00:17:34:15
die ook fors aan het uitbreiden zijn,
meer ruimte nodig hebben...

298	00:17:34:18	00:17:36:23
om Nederland veilig te maken.

299	00:17:37:01	00:17:41:00
Ik kan me best voorstellen,
de vraag naar ruimte is gigantisch groot.

300	00:17:41:03	00:17:44:11
Maar Nederland is best wel klein,
dus goed om te horen...

301	00:17:44:14	00:17:47:23
dat dat dus meegenomen wordt
in toekomstvastheid.

302	00:17:48:01	00:17:50:21
Ja, dat begrip hebben we
eraan gegeven.

303	00:17:50:24	00:17:55:22
Misschien goed om te zeggen, wij zijn
initiatiefnemer van die kerncentrales.

304	00:17:56:00	00:18:00:14
Maar onze minister is tegelijkertijd
ook degene die de locatie bepaalt.

305	00:18:00:17	00:18:03:00
Dat noemen we met een duur woord
'bevoegd gezag'.

306	00:18:03:03	00:18:06:04
Zoals het College van B&W
bevoegd gezag is...

307	00:18:06:07	00:18:08:23
voor de locatie van een woonwijk
of een hotel...

308	00:18:09:01	00:18:11:12
is onze minister dat
voor grote energieprojecten.

309	00:18:11:15	00:18:15:00
En in die zin hebben wij een dubbele rol.

310	00:18:15:03	00:18:17:20
Wij doen het locatieonderzoek,
en collega's van ons...

311	00:18:17:23	00:18:21:08
adviseren uiteindelijk de minister
wat de beste locatie is.

312	00:18:21:11	00:18:24:11
Op basis van die vijf criteria
die ik net noemde.

313	00:18:24:14	00:18:29:03
Dus als die vijf criteria alle vijf
goed zijn onderzocht per zoekgebied...

314	00:18:29:06	00:18:33:01
dan is het een soort optelsom,
en degene die als beste uit de bus komt...

315	00:18:33:04	00:18:35:00
dat wordt ook het advies
voor de minister?

316	00:18:35:03	00:18:37:04
Ja, het is geen schoonheidswedstrijd.

317	00:18:37:07	00:18:40:14
Het is echt belangrijk dat elk
van die dingen goed onderzocht is.

318	00:18:40:17	00:18:43:05
En dat die informatie inhoudelijk klopt.

319	00:18:43:08	00:18:47:16
Maar ook in afstemming met
belanghebbenden tot stand is gekomen.

320	00:18:47:19	00:18:51:21
Mensen kunnen er ook nog wat van vinden,
of het volledig is.

321	00:18:51:24	00:18:56:04
En afhankelijk
van de precieze weging...

322	00:18:58:02	00:19:00:08
Milieu kan bijvoorbeeld
heel bepalend zijn...

323	00:19:00:11	00:19:02:24
omdat het echt gaat
over de vergunbaarheid.

324	00:19:03:02	00:19:05:12
Als er een te grote ecologische
impact is...

325	00:19:05:15	00:19:09:11
dan zou je daar wel
een kerncentrale willen bouwen...

326	00:19:09:14	00:19:13:24
maar dan is dat gewoon niet mogelijk
binnen de wetgeving.

327	00:19:14:02	00:19:18:12
Maar kosten dat is al iets
wat veel minder hard is.

328	00:19:18:15	00:19:22:15
Dus dat is echt een politieke weging.
Draagvlak is ook zo'n weging.

329	00:19:22:18	00:19:26:10
Dus de minister heeft gezegd:
als ik de keuze heb tussen meerdere...

330	00:19:26:13	00:19:29:19
gaat mijn voorkeur uit
naar een locatie in Zeeland.

331	00:19:29:22	00:19:32:04
Oké, dat heeft zij gezegd.

332	00:19:32:07	00:19:35:10
Wanneer kunnen wij een uitspraak
hierover verwachten?

333	00:19:35:13	00:19:37:01
Hoe ziet dat traject eruit?

334	00:19:37:04	00:19:40:14
We hebben nu eerst dat het
onderzoeksplan ter inzage ligt.

335	00:19:40:17	00:19:43:11
Iedereen kan erop reageren, dus
moeten ze de reacties goed bekijken.

336	00:19:43:14	00:19:45:22
Tegelijkertijd beginnen we wel
met het onderzoek.

337	00:19:46:00	00:19:48:11
Want we willen dit ook
zo snel mogelijk doen.

338	00:19:48:14	00:19:52:10
Er is een roep vanuit veel regio's van:
neem nou snel een besluit.

339	00:19:52:13	00:19:55:17
Tegelijkertijd willen wij
ook zo snel mogelijk besluiten.

340	00:19:55:20	00:20:00:11
Maar het is ook een besluit voor de
komende 60, 70, misschien 80 jaar.

341	00:20:00:14	00:20:02:17
Dus dat moet je ook
heel zorgvuldig doen.

342	00:20:02:20	00:20:06:01
Bovendien willen we echt een besluit
dat standhoudt bij de rechter.

343	00:20:06:04	00:20:10:15
Dat betekent ook zorgvuldigheid.
We beginnen zo snel mogelijk dat onderzoek.

344	00:20:10:18	00:20:13:24
We denken dat we eind dit jaar
veel van de onderzoeksinformatie...

345	00:20:14:02	00:20:17:24
echt wel bij elkaar hebben,
en als er dan ontwikkelingen zijn...

346	00:20:18:02	00:20:22:12
waaruit blijkt dat sommige locaties
echt niet vergunbaar blijken te zijn...

347	00:20:22:15	00:20:27:22
dan is dat het moment om locaties niet verder
te onderzoeken en eigenlijk af te laten vallen.

348	00:20:28:00	00:20:32:05
Vervolgens gaan we al die
onderzoeksinformatie ook nog toetsen...

349	00:20:32:08	00:20:35:09
en afstemmen met de regio's,
en zo rond de zomer...

350	00:20:35:12	00:20:39:06
neemt de minister dan
een voorkeursbeslissing.

351	00:20:39:09	00:20:42:21
Dus dan zegt ze
welke locatie haar voorkeur heeft.

352	00:20:42:24	00:20:45:13
Na de zomer kan dan dat geheel,
dus al die onderzoeken...

353	00:20:45:16	00:20:48:22
en de voorkeursbeslissing zelf,
of een concept daarvan...

354	00:20:49:00	00:20:51:21
ter inzage, waarop iedereen
ook weer mag reageren.

355	00:20:51:24	00:20:54:05
Oké, helder.
Dus het zou best kunnen...

356	00:20:54:08	00:20:57:22
dat er voor de zomer
al een locatie afvalt...

357	00:20:58:00	00:21:01:00
als er een soort no-go, juridische...

358	00:21:01:03	00:21:03:15
Voor de zomer 2026
hebben we het hier dan over.

359	00:21:04:16	00:21:07:08
Ja, niet... Helder.
-Eind dit jaar, dus eind '25...

360	00:21:07:11	00:21:09:17
hebben we de onderzoeksinformatie
zo'n beetje bij elkaar.

361	00:21:09:20	00:21:13:17
Als er dan al rode vlaggen,
show-stoppers noemen ze dat, blijken...

362	00:21:13:20	00:21:17:03
dan is het ook niet zinvol
om dat verder te onderzoeken.

363	00:21:17:06	00:21:22:03
Maar de inzagelegging van het besluit
en alle onderzoeksinformatie...

364	00:21:22:06	00:21:25:07
zal zijn na de zomer van 2026.

365	00:21:25:10	00:21:29:12
Oké. Dank je wel, Lennert. Je hebt
ook al een paar keer gezegd van:

366	00:21:29:15	00:21:34:13
mensen kunnen hierop reageren.
Dan wil ik even naar Mara overgaan.

367	00:21:34:16	00:21:38:11
Ik kan me wel voorstellen,
dit verhaal ook horende...

368	00:21:38:14	00:21:43:10
dat de kijkers denken: Goh, zijn wel
alle juiste effecten meegenomen?

369	00:21:43:13	00:21:47:15
Wordt alles wel goed onderzocht?
Wanneer hoor ik iets?

370	00:21:47:18	00:21:50:20
Hoe kunnen mensen reageren
op dit plan van aanpak?

371	00:21:50:23	00:21:53:06
Ja, goede vraag.

372	00:21:53:09	00:21:55:19
Mensen kunnen op twee punten
reageren.

373	00:21:55:22	00:21:58:05
Als je kijkt naar het onderzoeksplan
dat nu voor ligt.

374	00:21:58:08	00:22:02:00
Dus mensen kunnen aangeven of we
echt alle locaties in beeld hebben.

375	00:22:02:03	00:22:06:08
Of dat er aanvullende locaties zijn
die we mogelijk gemist hebben.

376	00:22:06:11	00:22:10:16
Zoals je dus ook gezien hebt
bij de start van deze procedure...

377	00:22:10:19	00:22:12:24
is Eemshaven aangedragen
en toegevoegd.

378	00:22:13:02	00:22:17:15
Mensen hebben wel degelijk invloed
op de procedure zoals die loopt.

379	00:22:17:18	00:22:21:04
En een andere vraag
die we voorleggen is, de effecten...

380	00:22:21:07	00:22:24:18
zoals Lennert net schetste.
Dus de impact tijdens de bouw.

381	00:22:24:21	00:22:28:18
De impact op het moment
dat zo'n kerncentrale in operatie is...

382	00:22:28:21	00:22:32:10
op een gebied, onderzoeken wij
daarin in de juiste dingen.

383	00:22:32:13	00:22:36:14
Als je kijkt naar milieu,
omgeving, techniek, enzovoort.

384	00:22:36:17	00:22:40:10
Ja, dus dat is wat we mensen vragen.

385	00:22:40:13	00:22:45:08
Daarbij zou ik graag voorop willen stellen
dat het heel belangrijk is...

386	00:22:45:11	00:22:47:09
voor ons om onderzoeken
goed te kunnen doen...

387	00:22:47:12	00:22:51:09
zo volledig mogelijk te kunnen maken,
dat mensen hierop reageren.

388	00:22:51:12	00:22:54:04
Dus we roepen ze daar ook graag
toe op.

389	00:22:54:07	00:22:58:10
Dat kan tot en met 26 juni,
want afgelopen vrijdag, 16 mei...

390	00:22:58:13	00:23:02:24
zijn er stukken gepubliceerd. Daar
is een periode van zes weken voor.

391	00:23:03:02	00:23:08:03
En alle stukken staan op:
www.overkernenergie.nl.

392	00:23:08:06	00:23:10:10
Ik denk dat die website nog
heel vaak voorbij gaat komen

393	00:23:10:13	00:23:13:04
Want we hebben ongelooflijk
veel informatie verzameld...

394	00:23:13:07	00:23:16:06
die nuttig kan zijn.

395	00:23:16:09	00:23:19:17
En op die website staat dus ook
het hele overzicht van effecten..

396	00:23:19:20	00:23:22:15
die wij nu in beeld hebben,
die we zouden willen onderzoeken...

397	00:23:22:18	00:23:25:24
rond de locaties die in beeld zijn
voor kerncentrales.

398	00:23:26:02	00:23:29:14
Oké, en als een kijker dan
naar de website toe gaat...

399	00:23:29:17	00:23:31:18
en de stukken leest,
hoe kunnen ze reageren?

400	00:23:31:21	00:23:36:03
Is dat per post, per mail?
-Je noemt de opties al aardig op.

401	00:23:36:06	00:23:41:06
Ze kunnen reageren per post en per
mail. Daar hebben we een sheet van.

402	00:23:41:09	00:23:44:19
Dus digitaal op de welbekende website.
Per post.

403	00:23:44:22	00:23:47:12
En wat ik zelf
een hele mooie manier vind...

404	00:23:47:15	00:23:50:13
is tijdens bewonersavonden,
waar we straks op komen...

405	00:23:50:16	00:23:52:15
die we organiseren
door het hele land heen...

406	00:23:52:18	00:23:57:19
zijn er notulisten aanwezig
om mensen hun reactie op te nemen...

407	00:23:57:22	00:24:00:00
en direct in te dienen.
-O, dat is goed.

408	00:24:00:03	00:24:01:23
Ja, en het is erop gericht,
zoals ik zei...

409	00:24:02:01	00:24:06:10
ik vind het belangrijk zo volledig
mogelijk te zijn en toegankelijk.

410	00:24:06:13	00:24:09:01
En dit is daar,
vind ik wel, een uiting van.

411	00:24:09:04	00:24:12:21
Zodat iedereen die wil gehoord worden,
gehoord wordt.

412	00:24:12:24	00:24:16:15
Zodat er uiteindelijk een weloverwogen
besluit genomen kan worden.

413	00:24:16:18	00:24:20:15
Daarin moet alles meegenomen worden
wat mensen kunnen inbrengen.

414	00:24:20:18	00:24:22:18
Dat is onze inzet.
-Ja, oké.

415	00:24:22:21	00:24:25:08
En wat wordt er gedaan
met die reacties?

416	00:24:25:11	00:24:31:08
Ja, die reacties worden in alle gevallen
voorzien van een formeel antwoord.

417	00:24:31:11	00:24:34:17
Waar we het hier over hebben,
is de formele procedure.

418	00:24:34:20	00:24:38:07
Maar als de reacties binnenkomen,
worden ze uiteraard gelezen...

419	00:24:38:10	00:24:41:14
besproken en gewogen.
Wat doen we hiermee?

420	00:24:41:17	00:24:45:06
In sommige gevallen zijn het vragen.
Dan zullen we die beantwoorden.

421	00:24:45:09	00:24:48:01
En in sommige gevallen,
als het om ideeën gaat...

422	00:24:48:04	00:24:51:13
zullen we ze ofwel meenemen,
of aangeven waarom we dat niet doen.

423	00:24:51:16	00:24:54:16
Oké, dank je wel.
En je gaf net zelf al aan:

424	00:24:54:19	00:24:57:13
dit is het formele traject.
-Klopt.

425	00:24:57:16	00:25:01:23
En we gaan het zo ook nog hebben
over het informele traject.

426	00:25:02:01	00:25:04:08
Zo heet dat volgens mij.
-Ja, precies.

427	00:25:04:11	00:25:08:01
Dit is het moment dat er al een stuk ligt.
Hoe kun je daarop reageren?

428	00:25:08:04	00:25:11:13
En wij proberen aan de voorkant
in gesprek, in contact...

429	00:25:11:16	00:25:15:08
met documenten te komen
die al zo volledig mogelijk zijn.

430	00:25:15:11	00:25:18:14
Daar gaan we het zo over hebben.
-Fijn. Bedankt voor de toelichting.

431	00:25:18:17	00:25:23:07
Dan ga ik ondertussen kijken
of er vragen zijn binnengekomen.

432	00:25:23:10	00:25:27:20
En er is zeker een vraag.

433	00:25:27:23	00:25:31:20
Even kijken. Deze vraag is voor Lennert,
en ik ga 'm voorlezen.

434	00:25:31:23	00:25:35:02
De suggesties die gedaan zijn
voor de nieuwe locaties...

435	00:25:35:05	00:25:40:00
door wie zijn die suggesties gedaan?
Zijn dat burgers, bewoners?

436	00:25:40:03	00:25:44:06
Ja, allemaal. Dat kunnen we niet
in alle gevallen zien.

437	00:25:44:09	00:25:48:03
Door bewoners,
organisaties, door bedrijven...

438	00:25:48:06	00:25:51:10
door particuliere inwoners.

439	00:25:51:13	00:25:53:20
Maakt eigenlijk niet uit
wie de suggestie doet.

440	00:25:53:23	00:25:57:04
Het gaat om de inhoud van
de suggestie, daar kijken we naar.

441	00:25:57:07	00:25:59:19
Oké, helder.
-Mag ik er iets aan toevoegen?

442	00:25:59:22	00:26:03:06
Want wij publiceren alle reacties
in een reactiebundel.

443	00:26:03:09	00:26:06:08
Die van de start van de procedure
staat online.

444	00:26:06:11	00:26:09:24
Maar dat doen we wel anoniem.
Dus dat is in die zin ook...

445	00:26:10:02	00:26:15:15
Mochten mensen willen reageren,
is het in die zin vertrouwelijk.

446	00:26:15:18	00:26:18:04
Dus geborgd.

447	00:26:18:07	00:26:21:04
Dank je wel, goede toevoeging.
Dus als ik het goed begrijp...

448	00:26:21:07	00:26:25:07
als u dus naar
www.overkernenergie.nl gaat...

449	00:26:25:10	00:26:30:23
en het stuk zoekt, het plan van aanpak,
dat afgelopen 16 mei is gepubliceerd...

450	00:26:31:01	00:26:36:09
dan kunt u daar ook een reactie vinden
op alle 1374 reacties...

451	00:26:36:12	00:26:41:15
die in het verleden zijn gedaan.
Dank je wel voor de toevoeging.

452	00:26:43:08	00:26:48:03
Dan is het tijd voor het tweede blok,
en dan gaan we verder met Mara.

453	00:26:48:06	00:26:50:24
Dan gaan we het hebben
over de andere manier...

454	00:26:51:02	00:26:53:17
van het betrekken van de regio's.

455	00:26:53:20	00:26:59:06
Mara, er zijn vier zoekgebieden,
zeven locaties.

456	00:26:59:09	00:27:03:01
Ik kan me voorstellen
als je in zo'n gebied woont...

457	00:27:03:04	00:27:06:10
of een bedrijf hebt,
dat dat wel wat vragen oplevert.

458	00:27:06:13	00:27:10:04
Hoe gaat het ministerie daarmee om?

459	00:27:10:07	00:27:14:08
Ja, dat merken we zeker.
Er komt nogal veel op zo'n regio af.

460	00:27:14:11	00:27:18:04
Lennert had het net al over
andere projecten van de Rijksoverheid.

461	00:27:18:07	00:27:21:02
Dus daar willen we
heel zorgvuldig in zijn.

462	00:27:21:05	00:27:24:04
En dat doen we
op verschillende manieren.

463	00:27:24:07	00:27:26:21
We gaan in gesprek
met medeoverheden:

464	00:27:26:24	00:27:30:12
gemeenten en provincies,
en daarbij ook de havenbedrijven.

465	00:27:30:15	00:27:33:11
Om met elkaar te onderzoeken
in de eerste plaats:

466	00:27:33:14	00:27:37:01
Welke communicatie past hier?
En wat speelt hier al in de regio?

467	00:27:37:04	00:27:40:21
Dus hoe kunnen we dit, daar waar
er behoefte is bij de overheden...

468	00:27:40:24	00:27:44:07
hoe kunnen we dit samen oppakken,
zodat we komen op een aanpak...

469	00:27:44:10	00:27:47:11
die past bij waar mensen
behoefte aan hebben?

470	00:27:47:14	00:27:51:07
En dat we ook volledig zijn
in het uitnodigen van de organisaties.

471	00:27:51:10	00:27:56:14
Of het nu actiegroepen zijn,
of dorpsraden, of natuurfederaties.

472	00:27:56:17	00:27:59:12
Dat we zorgen dat we
de juiste mensen in beeld hebben...

473	00:27:59:15	00:28:01:22
en op de juiste manier benaderen.

474	00:28:02:00	00:28:05:17
Dus het klinkt als best wel
maatwerk ook per regio.

475	00:28:05:20	00:28:10:05
Heb je voorbeelden van
hoe dat er in de praktijk uitziet?

476	00:28:10:08	00:28:14:02
Voor mij is het het makkelijkst
om te spreken over de Maasvlakte.

477	00:28:14:05	00:28:19:02
Hoe dat er in de praktijk uitziet?
In feite komt het erop neer...

478	00:28:19:05	00:28:24:09
bijvoorbeeld afgelopen vrijdag
zijn er documenten naar buiten gegaan.

479	00:28:24:12	00:28:28:15
En wij hebben een soort
basiscommunicatietoolkit.

480	00:28:28:18	00:28:31:20
Waarbij je echt als ministerie,
omdat wij initiatiefnemer zijn...

481	00:28:31:23	00:28:34:20
afzender zijn, maar wij faciliteren
daarmee wel gemeenten...

482	00:28:34:23	00:28:38:06
en organisaties
om dat bericht verder te brengen.

483	00:28:38:09	00:28:40:13
Met het havenbedrijf hebben we gekeken:

484	00:28:40:16	00:28:45:07
welke bedrijven in de omgeving van die
locaties, verdienen iets van extra aandacht?

485	00:28:45:10	00:28:48:23
Wie zou kunnen schrikken
op het moment dat je leest:

486	00:28:49:01	00:28:51:09
er komen hier mogelijk kerncentrales.

487	00:28:51:12	00:28:54:24
En ook, Lennert en ik
gaan regelmatig de regio in...

488	00:28:55:02	00:28:57:23
op het moment dat we uitgenodigd
worden voor een presentatie...

489	00:28:58:01	00:29:02:06
of een toelichting, of een gesprek,
dan doen we dat.

490	00:29:02:09	00:29:04:19
En misschien een toelichting,
de grondeigenaren...

491	00:29:04:22	00:29:07:22
in veel gevallen het havenbedrijf,
of particuliere bedrijven.

492	00:29:08:00	00:29:11:07
Maar in een aantal gevallen
ook agrariërs...

493	00:29:11:10	00:29:16:00
die zijn ook veelal persoonlijk bezocht
door omgevingsmanagers.

494	00:29:16:03	00:29:20:02
En voordat het nieuws van afgelopen
vrijdag naar buiten is gegaan.

495	00:29:20:05	00:29:26:03
Ook hebben we een aantal rondetafelsessies
georganiseerd in verschillende gebieden.

496	00:29:26:06	00:29:28:04
Met meer de georganiseerde
stakeholders.

497	00:29:28:07	00:29:33:02
Dat kan gaan om bewonersgroepen,
natuur- en milieufederaties en dergelijke.

498	00:29:33:05	00:29:38:20
Oké, helder. En Mara, bewoners,
hoe kunnen die betrokken worden dan?

499	00:29:38:23	00:29:42:24
Ja, dat doen we eerst nog aanvullend.
We werken in hetzelfde team.

500	00:29:43:02	00:29:46:10
Dus we vullen elkaar graag aan.
-Alleen maar mooi, toch?

501	00:29:46:13	00:29:49:20
Die rondetafelgesprekken,
de opbrengst daarvan was bijvoorbeeld...

502	00:29:49:23	00:29:52:02
dat het onderzoeksplan
dat nu naar buiten is gegaan...

503	00:29:52:05	00:29:54:06
echt op een aantal punten
is aangescherpt.

504	00:29:54:09	00:29:57:18
Dat is wat ik bedoelde
dat je meer aan de voorkant werkt...

505	00:29:57:21	00:30:02:13
en zorgt dat je zo volledig mogelijk bent.
En die relatie is continue.

506	00:30:02:16	00:30:04:17
Dus we zullen die gesprekken
ook vervolgen.

507	00:30:04:20	00:30:07:01
Ook kijken naar
het volgende onderzoeksplan.

508	00:30:07:04	00:30:09:19
We halen echt de kennis op
die er in het gebied leeft.

509	00:30:09:22	00:30:12:22
En daarvoor heb je experts nodig.

510	00:30:13:00	00:30:17:19
En de bewoners, daarvoor
organiseren we bewonersavonden.

511	00:30:17:22	00:30:23:03
Ik geloof dat daar een overzicht van is.
Nou ja, dat gaat geweldig soepel.

512	00:30:23:06	00:30:27:22
Bewonersavonden in de omgeving
van die locaties.

513	00:30:28:00	00:30:33:21
We hebben vanavond dit webinar.
Dat is de eerste stap om in contact te komen.

514	00:30:33:24	00:30:35:01
Dit is een tweede.

515	00:30:35:04	00:30:38:22
Daarnaast hebben we ook in
sommige regio's een mobiel infopunt.

516	00:30:39:00	00:30:42:13
Waarmee we dus naar plekken gaan
om in gesprek te gaan.

517	00:30:42:16	00:30:46:10
Plekken waar mensen komen die zich
wellicht in dit onderwerp interesseren.

518	00:30:46:13	00:30:48:19
Dus om vragen te beantwoorden
en ook op te halen.

519	00:30:48:22	00:30:52:10
Wat leeft er? Als je kijkt
naar omgevingsmanagement...

520	00:30:52:13	00:30:55:21
en het hoofdstuk 'omgeving'
in dat uiteindelijke onderzoeksplan...

521	00:30:55:24	00:30:58:10
is dat voor ons
ongelooflijk belangrijk.

522	00:30:58:13	00:31:01:09
Welke zorgen leven er,
welke kansen zien mensen?

523	00:31:01:12	00:31:05:09
Wat speelt er rond dit onderwerp
dat wij moeten meenemen...

524	00:31:05:12	00:31:07:01
en aan de minister presenteren als:

525	00:31:07:04	00:31:11:02
dit is hoe de regio kijkt
naar deze ontwikkeling.

526	00:31:11:05	00:31:15:20
Dus als ik bijvoorbeeld in Terneuzen
zou wonen...

527	00:31:15:23	00:31:18:03
en ik zou naar de informatieavond gaan...

528	00:31:18:06	00:31:23:03
dan kan ik ook daadwerkelijk met
mensen van het ministerie in gesprek.

529	00:31:23:06	00:31:28:16
Er wordt in ieder geval iets gedaan met
mijn input, of er komt een reactie op.

530	00:31:28:19	00:31:33:08
Ja, dat zeker.
Waar dat kan, natuurlijk.

531	00:31:33:11	00:31:35:08
Afhankelijk van of het echt zorgen zijn.

532	00:31:35:11	00:31:38:12
Zorgen moeten we reëel in zijn.
Die kunnen we niet altijd wegnemen.

533	00:31:38:15	00:31:42:17
Het is een onzekere ontwikkeling
in een aantal opzichten.

534	00:31:42:20	00:31:45:21
Daar moeten wij ook eerlijk in zijn
en het gesprek over aangaan.

535	00:31:45:24	00:31:48:09
En daar waar het kan,
bieden we duidelijkheid.

536	00:31:48:12	00:31:51:01
En we schrijven ook
zo veel mogelijk op.

537	00:31:51:04	00:31:53:23
Dat is wel een erkenning, van:
wij zien dat dit leeft.

538	00:31:54:01	00:31:56:20
En wij achten dit van belang
en het is vastgelegd.

539	00:31:56:23	00:32:00:16
En dat publiceren we dus op:
overkernenergie.nl.

540	00:32:00:19	00:32:04:19
Ja, want ik kan me ook voorstellen dat
bepaalde aspecten pas terugkomen...

541	00:32:04:22	00:32:07:04
als uiteindelijk de locatie is gekozen.

542	00:32:07:07	00:32:10:05
Dus dat het nu nog veel meer
in het voortraject zit.

543	00:32:10:08	00:32:14:08
Ja, dit is echt de onderzoeksfase.
Het vergaren van kennis.

544	00:32:14:11	00:32:17:21
Het opbouwen van netwerken,
zodat we met elkaar...

545	00:32:17:24	00:32:21:18
ook als de standpunten verschillen,
gewoon zo compleet mogelijk zijn.

546	00:32:21:21	00:32:24:21
Oké, helder.
En begreep ik het nou goed...

547	00:32:24:24	00:32:28:12
dat er ook een participatieplan
is gepubliceerd?

548	00:32:28:15	00:32:29:24
Ja, dat klopt.

549	00:32:30:02	00:32:34:13
Nou ja, wat ik hier vandaag verteld heb,
is daar een samenvatting van.

550	00:32:34:16	00:32:36:22
Er is een participatieplan
gepubliceerd...

551	00:32:37:00	00:32:39:17
met ook een specifieke aanpak
per regio.

552	00:32:39:20	00:32:43:07
Tegelijkertijd moeten de regio's straks,
de locaties, vergelijkbaar zijn.

553	00:32:43:10	00:32:45:06
Dus dat houden we altijd in het oog.

554	00:32:45:09	00:32:48:06
En dat participatieplan
daar kun je ook op reageren.

555	00:32:48:09	00:32:52:02
Op dezelfde wijze als die
eerder voorbij is gekomen.

556	00:32:52:05	00:32:55:07
Eerder is dat ook gebeurd,
en is het plan ook aangepast...

557	00:32:55:10	00:32:59:22
op dat wat mensen ons hebben
meegegeven in wat ze belangrijk vinden.

558	00:33:00:00	00:33:02:09
Oké, bedankt.

559	00:33:02:12	00:33:07:12
En hoe worden mensen op de hoogte
gehouden van dit hele traject?

560	00:33:07:15	00:33:12:22
Op verschillende manieren. De website,
ik durf het haast niet meer te noemen.

561	00:33:13:00	00:33:16:00
Noem de website nog even.
-Ja.

562	00:33:16:03	00:33:18:09
Misschien kan hij in beeld.
Ja, via de website.

563	00:33:18:12	00:33:21:14
Daar kunnen mensen zich nu ook
aanmelden via een contactformulier...

564	00:33:21:17	00:33:25:22
voor een digitale nieuwsbrief, dus dan
word je actief op de hoogte gehouden.

565	00:33:26:00	00:33:28:05
Mensen kunnen via
datzelfde contactformulier...

566	00:33:28:08	00:33:30:21
vragen om een gesprek
met mijn collega's of mij.

567	00:33:30:24	00:33:35:01
Vragen stellen. Er is een heel team aan
het werk om die verbinding te maken.

568	00:33:35:04	00:33:39:14
En daarnaast... Ik heb het gevoel
dat ik iets vergeet...

569	00:33:39:17	00:33:42:03
maar dat is, denk ik, de beste manier.

570	00:33:42:06	00:33:45:07
En dus de momenten
dat we echt de regio ingaan...

571	00:33:45:10	00:33:49:19
en bewonersavonden hebben
en webinars als dit organiseren.

572	00:33:49:22	00:33:53:15
Ik kan me voorstellen als er weer een
nieuwe mijlpaal is, om het zo te zeggen...

573	00:33:53:18	00:33:57:22
dat wij in huis-aan-huisbladen, of...
Hoe doet het ministerie dat?

574	00:33:58:00	00:34:01:07
Onder meer. Huis-aan-huisbladen,
social media.

575	00:34:01:10	00:34:04:19
Dus daar wordt niets nagelaten...

576	00:34:04:22	00:34:08:00
om zowel in print als online
mensen te bereiken.

577	00:34:08:03	00:34:11:21
Zodat wie wil, zich kan informeren.
Dat is ons doel.

578	00:34:11:24	00:34:16:23
Dus wie wil, is geïnformeerd.
En wie wil, kan zichzelf ook betrekken...

579	00:34:17:01	00:34:21:00
en invloed uitoefenen op het proces.
-Oké, helder. Dank je wel.

580	00:34:21:03	00:34:25:21
Nou, mocht u dit horen en denken:
Goh, ik heb hier nog wel input op...

581	00:34:25:24	00:34:28:18
of ik maak me toch nog zorgen
over dit proces...

582	00:34:28:21	00:34:30:15
u kunt dus zowel
op het onderzoeksplan...

583	00:34:30:18	00:34:33:05
dus welke effecten worden
er allemaal onderzocht...

584	00:34:33:08	00:34:36:22
een reactie sturen,
maar dus ook op het participatieplan.

585	00:34:37:00	00:34:39:21
En daarnaast bent u uiteraard
van harte welkom...

586	00:34:39:24	00:34:44:10
op de informatieavonden, of voor,
als ik het goed heb begrepen...

587	00:34:44:13	00:34:47:06
de professionele partijen,
de ronde tafels...

588	00:34:47:09	00:34:49:16
waar we ook in gesprek gaan met u.

589	00:34:49:19	00:34:53:11
Misschien toch een kleine correctie,
Ingrid.

590	00:34:53:14	00:34:56:23
Mensen kunnen nu reageren
op het onderzoeksplan.

591	00:34:57:01	00:34:58:21
Maar niet op het participatieplan.

592	00:34:58:24	00:35:02:08
Het participatieplan
stellen we elke fase bij.

593	00:35:02:11	00:35:06:13
Dat was wel vorig jaar dat men daar op
kon reageren, maar op deze versie niet.

594	00:35:06:16	00:35:09:07
Ze mogen wel zeggen wat ze
ervan vinden of wat ze missen.

595	00:35:09:10	00:35:13:10
Daar proberen we rekening mee te houden,
maar er is geen formele reactiemogelijkheid.

596	00:35:13:13	00:35:16:13
Oké, dus een informele reactie
kan altijd.

597	00:35:16:16	00:35:19:15
Maar een formele reactie...
-We stellen het ook continue bij.

598	00:35:19:18	00:35:23:01
Helder. Dank voor de toevoeging.
Goed...

599	00:35:24:17	00:35:30:15
Ik zie dat er een vraag is binnengekomen
voor de bespreking aan tafel.

600	00:35:30:18	00:35:35:19
En dat is wat kan er verwacht worden
van een informatieavond.

601	00:35:35:22	00:35:37:20
Deze is voor Mara.

602	00:35:37:23	00:35:41:11
Ja, wat er verwacht wordt.
Het is een inloopbijeenkomst.

603	00:35:41:14	00:35:44:23
Er zijn verschillende collega's
van ons aanwezig...

604	00:35:45:01	00:35:47:04
die expert zijn
op verschillende onderwerpen.

605	00:35:47:07	00:35:50:11
Een milieudeskundige,
omgevingsmanagers.

606	00:35:50:14	00:35:54:03
En er zijn ook, misschien is het
een mooie brug naar Kim...

607	00:35:54:06	00:35:57:14
er zijn ook tijdens de avond
presentaties...

608	00:35:57:17	00:36:01:01
over de technische haalbaarheidsstudies,
zoals wij dat dan noemen.

609	00:36:01:04	00:36:06:17
En... de andere?
En het onderzoeksplan op zichzelf.

610	00:36:06:20	00:36:11:11
Oké, dank je wel. Dus genoeg mensen
om vragen aan te stellen.

611	00:36:11:14	00:36:14:16
We gaan met een hele delegatie
het land door.

612	00:36:14:19	00:36:17:11
Er zijn dus mensen aanwezig
die de reacties opnemen...

613	00:36:17:14	00:36:20:11
voor de aanwezigen
die dat willen doorgeven.

614	00:36:20:14	00:36:26:00
Dank je wel. Fijn. En dan gaan we nu
inderdaad over naar het volgende blok:

615	00:36:26:03	00:36:32:15
De technische onderzoeken. Kim,
daarvoor wil ik met jou in gesprek.

616	00:36:32:18	00:36:38:24
Want, ja, als ik zo luister naar het
verhaal van Lennert, dan denk ik:

617	00:36:39:02	00:36:41:06
dat zijn al
heel veel soorten onderzoeken.

618	00:36:41:09	00:36:43:23
Wat zijn nu de technische
onderzoeken precies?

619	00:36:44:01	00:36:48:24
Net weer anders, en tegelijkertijd
hebben ze met elkaar te maken.

620	00:36:49:02	00:36:52:23
We noemen de technische onderzoeken
de technische haalbaarheidsonderzoeken.

621	00:36:53:01	00:36:55:14
Waarin we onderzocht hebben
of de ontwerpen...

622	00:36:55:17	00:36:59:19
van technologieleveranciers in
Nederland gebouwd kunnen worden.

623	00:36:59:22	00:37:03:10
En we hebben die studies gebruikt
om heel veel kennis op te doen...

624	00:37:03:13	00:37:05:08
vooral voor die technologieën.

625	00:37:05:11	00:37:08:05
En dat helpt ons heel erg
bij de voorbereiding...

626	00:37:08:08	00:37:10:09
van een keuze
voor een van de technologieën...

627	00:37:10:12	00:37:13:18
of de aanbesteding die we
aan het voorbereiden zijn.

628	00:37:13:21	00:37:19:00
Want als ik het goed begrijp, zijn er
verschillende technologieleveranciers...

629	00:37:19:03	00:37:22:18
gevraagd om een soort
technisch ontwerp te maken.

630	00:37:22:21	00:37:28:05
Waarom is dat zo belangrijk, die keuze
voor die technologieleveranciers?

631	00:37:28:08	00:37:33:20
Er zijn niet veel bedrijven in de wereld
die grote kerncentrales kunnen bouwen.

632	00:37:33:23	00:37:37:02
We zijn in gesprek met drie bedrijven.

633	00:37:37:05	00:37:41:12
Een Frans bedrijf, een Amerikaans
bedrijf en een bedrijf uit Zuid-Korea.

634	00:37:41:15	00:37:47:05
En samen met hen
hebben we hun ontwerp nader bekeken.

635	00:37:47:08	00:37:51:09
Omdat uiteindelijk al die ontwerpen
wel van elkaar verschillen.

636	00:37:51:12	00:37:54:00
Ook hoe de bedrijven verschillen
van elkaar.

637	00:37:54:03	00:37:57:16
En ook hoe ze hun project hier
in Nederland zouden uitvoeren.

638	00:37:57:19	00:38:01:15
Dat hebben we nader met elkaar
bekeken in deze studies.

639	00:38:01:18	00:38:06:16
En de kennis van deze projecten
heeft ons geholpen...

640	00:38:06:19	00:38:12:06
om risico's te verkleinen,
met name ook richting de kosten...

641	00:38:12:09	00:38:17:19
en vertragingen voorkomen die zouden
kunnen ontstaan in de toekomst.

642	00:38:17:22	00:38:21:07
Daarvoor is kennis
het belangrijkste om mee te beginnen.

643	00:38:21:10	00:38:25:01
Oké, dus die partijen zijn
echt gevraagd ook eigenlijk van:

644	00:38:25:04	00:38:29:13
Stel, je zou hier een kerncentrale
bouwen, hoe zou dat eruit zien?

645	00:38:29:16	00:38:32:10
Zou het überhaupt kunnen,
kan ik me ook voorstellen.

646	00:38:32:13	00:38:36:00
Wat zijn precies die onderzoeken?
Zijn daar...

647	00:38:36:03	00:38:39:14
We hebben drie thema's onderzocht
in deze studies.

648	00:38:39:17	00:38:41:22
We hebben ze gevraagd
om te onderzoeken...

649	00:38:42:00	00:38:45:24
of hun ontwerpen zouden voldoen aan
de Nederlandse wet- en regelgeving.

650	00:38:46:02	00:38:51:00
En dat lijkt zo te zijn, gelukkig. Ook
de onafhankelijke toezichthouder...

651	00:38:51:03	00:38:53:22
de nucleaire toezichthouder
in Nederland, de ANVS...

652	00:38:54:00	00:38:56:17
ziet op dit moment ook geen
aanleiding om aan te nemen...

653	00:38:56:20	00:38:59:09
dat de ontwerpen niet vergund
kunnen worden.

654	00:38:59:12	00:39:01:12
Dat was een hele fijne uitkomst.

655	00:39:01:15	00:39:05:03
Daarnaast hebben we met
de technologieleveranciers gekeken...

656	00:39:05:06	00:39:09:11
wat er voor nodig is om een kerncentrale
hier in Nederland te bouwen.

657	00:39:09:14	00:39:13:19
En we hebben daar de locatie
in Borssele voor aangewezen...

658	00:39:13:22	00:39:16:24
als onderzoekslocatie in deze studies.

659	00:39:17:02	00:39:22:06
Oké, dat klinkt alsof er al
veel meer informatie bekend is...

660	00:39:22:09	00:39:25:12
over Borssele
dan over de andere zoeklocaties.

661	00:39:25:15	00:39:29:16
Dat klopt.
-Betekent dat ook...

662	00:39:29:19	00:39:33:04
dat er gekozen zal worden voor
Borssele, of hoe moet ik dat zien?

663	00:39:33:07	00:39:36:15
Nee, dat betekent niet automatisch
dat er gekozen wordt voor deze locatie.

664	00:39:36:18	00:39:39:04
Wij hebben deze locatie
onderzocht in deze studie...

665	00:39:39:07	00:39:43:01
omdat hij enkele jaren geleden is
aangewezen als voorkeurslocatie.

666	00:39:43:04	00:39:46:17
En we ook al heel veel gegevens
mochten gebruiken...

667	00:39:46:20	00:39:51:19
die over deze locatie bekend zijn. Dat was
handig bij de uitvoer van deze studies.

668	00:39:51:22	00:39:55:03
En we weten nu ook wat er...

669	00:39:55:06	00:39:58:02
Ze weten veel over deze locatie
en wat er nodig is...

670	00:39:58:05	00:40:02:09
om hem aan te passen, zodat we hier
twee kerncentrales zouden kunnen bouwen.

671	00:40:02:12	00:40:06:05
Maar we hebben ook heel veel geleerd
over andere locaties.

672	00:40:06:08	00:40:10:24
Wij gaan er vanuit dat aan iedere locatie
aanpassingen nodig zijn...

673	00:40:11:02	00:40:13:17
om die geschikt te maken
voor twee kerncentrales.

674	00:40:13:20	00:40:16:06
En met de kennis die we in deze studies
hebben opgedaan...

675	00:40:16:09	00:40:19:21
weten we wat we moeten onderzoeken
op al die andere locaties...

676	00:40:19:24	00:40:24:19
om een inschatting te krijgen van de
technische haalbaarheid van die locaties.

677	00:40:24:22	00:40:27:21
Dus eigenlijk kan een groot deel
van dat onderzoek...

678	00:40:27:24	00:40:31:04
wel gebruikt worden
voor de andere locaties.

679	00:40:31:07	00:40:33:22
Of het geeft op z'n minst inzichten...

680	00:40:34:00	00:40:37:02
van: dit zouden we daar
nog echt moeten onderzoeken...

681	00:40:37:05	00:40:40:05
mocht het niet in Borssele komen.
-Kunnen we zeker gebruiken.

682	00:40:40:08	00:40:45:10
We hebben nu met elkaar afgesproken,
ook naar aanleiding van deze studies...

683	00:40:45:13	00:40:49:03
om de andere locaties
op een aantal aspecten te onderzoeken...

684	00:40:49:06	00:40:53:06
waarvan we weten dat die van
grote invloed zijn op de kosten...

685	00:40:53:09	00:40:57:20
en de tijd die nodig is om zo'n locatie
gereed te maken en te bouwen.

686	00:40:57:23	00:41:02:06
En dan gaat het erover of de bestaande
infrastructuur al geschikt is...

687	00:41:02:09	00:41:04:18
voor de bouw
van zulke grote kerncentrales.

688	00:41:04:21	00:41:08:14
Hoe de ondergrond is,
wat voor fundering je nodig hebt.

689	00:41:08:17	00:41:10:18
We moeten in kaart brengen...

690	00:41:10:21	00:41:13:12
wat voor andere activiteiten
er in de omgeving zijn...

691	00:41:13:15	00:41:17:23
die mogelijk een risico kunnen vormen
voor de centrale, en vice versa.

692	00:41:18:01	00:41:23:14
Of er voldoende ruimte beschikbaar is
en wat daar al gebouwd is of niet.

693	00:41:23:17	00:41:26:01
En omdat we kijken naar locaties bij zee...

694	00:41:26:04	00:41:31:08
moeten we kijken wat nodig is om die locaties
te beschermen tegen overstromingen.

695	00:41:31:11	00:41:33:22
Zeker met het oog
op de lange levensduur...

696	00:41:34:00	00:41:37:11
en de klimaatverandering
en de zeespiegelstijging.

697	00:41:38:13	00:41:41:23
Dus omdat we dat nu voor deze...

698	00:41:42:01	00:41:46:09
Voor al die andere locaties kunnen
we focussen op deze aspecten.

699	00:41:46:12	00:41:49:05
En hoeven we niet in deze fase
voor alle andere locaties...

700	00:41:49:08	00:41:52:20
een hele uitgebreide technische
haalbaarheidsstudie uit te voeren.

701	00:41:52:23	00:41:54:17
En hebben we zo direct een gedegen...

702	00:41:54:20	00:41:56:24
Dat helpt wel bij een gedegen
locatieonderzoek.

703	00:41:57:02	00:42:00:23
Maar kunnen we wel wat sneller gaan.
Dat we snel duidelijkheid kunnen geven.

704	00:42:01:01	00:42:05:24
En ik ben eigenlijk wel nieuwsgierig.
Hoeveel kost een kerncentrale nou?

705	00:42:06:02	00:42:08:24
Ja, dat is het derde thema
dat we onderzocht hebben.

706	00:42:09:02	00:42:11:02
We hebben gevraagd:

707	00:42:11:05	00:42:14:19
Wat heb je nodig om zo'n kerncentrale
hier in Nederland te bouwen?

708	00:42:14:22	00:42:18:04
Hoelang ga je daarover doen
en wat zal het misschien gaan kosten?

709	00:42:18:07	00:42:23:04
En daar hebben deze bedrijven
een eerste inschatting bij gegeven.

710	00:42:23:07	00:42:28:03
Op dit moment is de eerste inschatting
dat de eerste centrale op z'n vroegst...

711	00:42:28:06	00:42:31:15
eind jaren 30 elektriciteit
zou kunnen gaan leveren.

712	00:42:31:18	00:42:36:09
Maar dat is nog wel heel afhankelijk
van de locatie die er gekozen wordt.

713	00:42:36:12	00:42:40:06
Afhankelijk van de aanpassingen
die nodig zijn op zo'n locatie...

714	00:42:40:09	00:42:45:02
kan dat nog gaan schuiven,
die schattingen.

715	00:42:45:05	00:42:47:17
Dat is op zich ook...

716	00:42:47:20	00:42:51:09
Als we meer weten over de locatie,
als we de locatie gekozen hebben...

717	00:42:51:12	00:42:54:21
gaan we er steeds meer duidelijkheid
over kunnen geven in dit project.

718	00:42:54:24	00:42:59:13
Dus als ik het goed begrijp, dat eerste
onderzoek ging over vergunningen.

719	00:42:59:16	00:43:02:12
Mag het volgens wet- en regelgeving?

720	00:43:02:15	00:43:08:09
Het tweede: past het eigenlijk wel, als
je kijkt naar ondergrond, infrastructuur.

721	00:43:08:12	00:43:11:04
Begrijp ik dat goed?
-Ja, waar je aan moet denken...

722	00:43:11:07	00:43:15:24
Eigenlijk is juist, hoe je een
kerncentrale op een locatie inpast...

723	00:43:16:02	00:43:18:16
is eigenlijk een beetje
de 'custom made'...

724	00:43:18:19	00:43:22:17
Dat is wat zo'n kerncentrale uniek maakt,
en hoe je dat dan bouwt.

725	00:43:22:20	00:43:26:01
En we weten nu welke aspecten
daarbij van belang zijn...

726	00:43:26:04	00:43:30:05
om in beeld te brengen
voor die locaties.

727	00:43:30:08	00:43:33:07
En we hebben gekeken
naar de tijdlijn en de kosten.

728	00:43:33:10	00:43:36:01
Daarvan hebben we nu ook
een eerste inschatting...

729	00:43:36:04	00:43:42:10
dat de kosten voor twee centrales
tussen de 20 en 30 miljard gaan zijn.

730	00:43:42:13	00:43:45:13
Daarbij is weer afhankelijk
welke locatie je kiest.

731	00:43:45:16	00:43:48:06
En wat je moet doen
om zo'n locatie gereed te maken.

732	00:43:48:09	00:43:51:19
Maar het is ook van belang
wat voor ontwerp je kiest.

733	00:43:51:22	00:43:56:15
Eén ontwerp is bijvoorbeeld veel
groter dan het andere ontwerp.

734	00:43:56:18	00:43:59:03
En daarmee ook duurder,
maar daar tegenover staat...

735	00:43:59:06	00:44:01:07
dat het ook weer
meer elektriciteit oplevert.

736	00:44:01:10	00:44:06:13
Dat is de puzzel die we moeten maken
met z'n allen de komende tijd.

737	00:44:06:16	00:44:10:23
Ja, en kunnen de kijkers
ook de resultaten terugvinden...

738	00:44:11:01	00:44:15:03
van deze technische onderzoeken?
-Ja, voor een groot gedeelte wel.

739	00:44:15:06	00:44:18:10
Wij hebben de uitkomsten van deze
technische haalbaarheidsstudies...

740	00:44:18:13	00:44:21:00
die zijn uitgevoerd door
de technologieleveranciers...

741	00:44:21:03	00:44:25:06
hebben we laten controleren
door een onafhankelijke derde partij.

742	00:44:25:09	00:44:29:02
Dit hebben we
de 'third party review' genoemd.

743	00:44:29:05	00:44:32:17
En we hebben de resultaten
van deze 'third party review'...

744	00:44:32:20	00:44:35:21
zo veel mogelijk openbaar gemaakt.

745	00:44:35:24	00:44:38:00
Daarmee is niet alles openbaar
geworden...

746	00:44:38:03	00:44:43:04
omdat we zeker in deze fase, waarin
nog een competitie-element zit...

747	00:44:43:07	00:44:45:13
om bedrijfsgevoelige informatie
te beschermen.

748	00:44:45:16	00:44:49:04
Maar ook in onze positie als staat,
in toekomstige onderhandelingen...

749	00:44:49:07	00:44:52:14
hebben we daarvoor informatie
niet openbaar kunnen maken.

750	00:44:52:17	00:44:57:03
Ja, want ik begrijp dat
de technologieleverancier nog niet...

751	00:44:57:06	00:45:00:18
Die kan nog niet gekozen worden
op dit moment, denk ik.

752	00:45:00:21	00:45:03:24
Nee, op dit moment niet.
Daarvoor gaan we een hele...

753	00:45:04:02	00:45:07:18
ook een formeel
aanbestedingstraject in.

754	00:45:07:21	00:45:11:11
Een technologieselectieproces,
waarin we gefaseerd ook...

755	00:45:11:14	00:45:14:11
die onderdelen van zo'n kerncentrale...

756	00:45:14:14	00:45:17:03
met de technologieleveranciers
gaan doorspreken.

757	00:45:17:06	00:45:20:23
Dat zijn we nu aan het voorbereiden,
dat proces.

758	00:45:21:01	00:45:24:08
En misschien heeft dat ook wel weer
verband met de onderzoeken...

759	00:45:24:11	00:45:28:12
naar de zoeklocaties. Lennert,
hoe moet ik die koppeling zien?

760	00:45:28:15	00:45:32:04
Het is wel één koppeling inderdaad,
en dat gaat erover...

761	00:45:32:07	00:45:34:10
We willen zo'n centrale.

762	00:45:34:13	00:45:37:03
Met name de bouw heeft
echt wel grote impact op de regio.

763	00:45:37:06	00:45:40:08
Gedurende langere tijd, dus tien jaar.

764	00:45:40:11	00:45:44:16
Met piekmomenten dat er wel 10.000
mensen werkzaam zijn op de locatie.

765	00:45:44:19	00:45:47:10
Dus dat betekent heel veel
voor een regio.

766	00:45:47:13	00:45:51:01
We willen met name tijdens de bouw
die effecten op de leefomgeving...

767	00:45:51:04	00:45:55:10
zo veel mogelijk voorkomen.
Dat zal niet in het geheel kunnen...

768	00:45:55:13	00:45:58:07
maar waar we dat kunnen doen,
proberen we dat.

769	00:45:58:10	00:46:00:22
Daarom is Borssele ook al
in een heel vroeg stadium...

770	00:46:01:00	00:46:04:10
samen met de provincie Zeeland
hebben we de inwoners gevraagd:

771	00:46:04:13	00:46:07:21
Wat zijn nou belangrijke voorwaarden
die we zouden willen stellen?

772	00:46:07:24	00:46:14:04
En die voorwaarden hebben ze ook
vorig jaar aan ons overgedragen.

773	00:46:14:07	00:46:17:19
Op basis daarvan willen we ook
een Rijk-regiopakket afspreken.

774	00:46:17:22	00:46:21:13
Dat is een afspraak tussen de
overheden over de randvoorwaarden...

775	00:46:21:16	00:46:25:00
waarbinnen de kerncentrale
op die plek gebouwd kan worden.

776	00:46:25:03	00:46:29:11
Dus dat zijn voorwaarden
die gelijktijdig met het locatiebesluit...

777	00:46:29:14	00:46:31:17
eigenlijk bekend moeten worden.

778	00:46:31:20	00:46:36:10
En een aantal van die voorwaarden
zal door de technologieleverancier...

779	00:46:36:13	00:46:40:06
in hun contract opgenomen
moeten worden.

780	00:46:40:09	00:46:43:17
Andere voorwaarden zullen weer in de
vergunning opgenomen moeten worden.

781	00:46:43:20	00:46:46:19
En voor weer andere voorwaarden
moeten we apart iets regelen.

782	00:46:46:22	00:46:51:00
Maar daar zit dus een belangrijke relatie
tussen wat de omgeving...

783	00:46:51:03	00:46:56:11
te maken heeft met die centrale,
en de technologieleverancier zelf.

784	00:46:56:14	00:47:00:04
Helder. Waar ik wel even verbaasd...

785	00:47:00:07	00:47:03:09
Je gaf net aan: Borssele
heeft voorwaarden opgesteld.

786	00:47:03:12	00:47:06:23
Maar die zijn er niet voor andere
zoeklocaties. Hoe zit dat?

787	00:47:07:01	00:47:11:01
Wij zijn dus begonnen met dat
technische haalbaarheidsonderzoek.

788	00:47:11:04	00:47:14:24
Dat is best wel duur, dus dat kun je niet
op elke plek in Nederland doen.

789	00:47:15:02	00:47:17:24
Daarvoor hebben we locatie Borssele,
een voorkeurslocatie...

790	00:47:18:02	00:47:22:04
dus daar is dat op gericht, omdat er al
veel informatie over beschikbar was.

791	00:47:22:07	00:47:24:01
Tegelijkertijd hebben we steeds gezegd:

792	00:47:24:04	00:47:27:17
Locatiekeuze, daar doorlopen we
een wettelijke procedure voor...

793	00:47:27:20	00:47:30:09
en kijken we naar meerdere
gebieden in Nederland.

794	00:47:30:12	00:47:34:02
De voorkeurslocatie gaf ook de gemeente
en de provincie de mogelijkheid...

795	00:47:34:05	00:47:36:18
om alvast hun inwoners te betrekken.

796	00:47:36:21	00:47:40:12
Dat hadden ze geleerd vanuit andere
ontwikkelingen elders in Europa.

797	00:47:40:15	00:47:46:01
Je moet vroeg je inwoners betrekken
om eigenlijk duidelijk te maken...

798	00:47:46:04	00:47:51:13
wat de effecten zijn op de leefomgeving,
lokaal en regionaal.

799	00:47:51:16	00:47:55:03
zodat je daar ook afspraken over
kan maken met uiteindelijk het Rijk...

800	00:47:55:06	00:47:59:11
maar ook het bedrijf
dat de kerncentrales gaat bouwen.

801	00:47:59:14	00:48:04:20
En betekent dat dat als er uiteindelijk
een andere locatie gekozen wordt...

802	00:48:04:23	00:48:07:14
want we weten de resultaten
van de onderzoeken nog niet...

803	00:48:07:17	00:48:09:12
dat er ook met de regio...

804	00:48:09:15	00:48:12:06
een Rijk-regiopakket wordt
opgesteld, voorwaarden?

805	00:48:12:09	00:48:14:14
Als het een andere locatie wordt
dan Borssele...

806	00:48:14:17	00:48:19:05
dan willen we ook
met die betreffende locatie...

807	00:48:19:08	00:48:21:20
gemeente, provincie afspraken maken.

808	00:48:21:23	00:48:25:13
En we proberen nu het zo te doen
dat al die andere locaties...

809	00:48:25:16	00:48:28:03
zo veel mogelijk in de startblokken
kunnen staan...

810	00:48:28:06	00:48:31:06
dat als die locatie gekozen wordt,
dat we dan ook zo snel mogelijk...

811	00:48:31:09	00:48:33:23
kunnen komen tot een Rijk-regiopakket.

812	00:48:34:01	00:48:37:12
Onlangs is een hele delegatie uit
Rotterdam op werkbezoek geweest...

813	00:48:37:15	00:48:41:18
in Borssele bijvoorbeeld.
Om ook de lessen van elkaar te leren.

814	00:48:41:21	00:48:44:01
Ook van het lokale participatieproces.

815	00:48:44:04	00:48:48:07
Oké, en Kim, ik begrijp dus
dat als er een locatie gekozen is...

816	00:48:48:10	00:48:50:13
en er worden ook voorwaarden
aan gesteld...

817	00:48:50:16	00:48:56:06
heeft dat weer invloed dus op de
techniekleverancier die gekozen zal worden.

818	00:48:56:09	00:49:00:04
Ja, zeker. Een aantal van die voorwaarden
kan best wel landen in de eisen...

819	00:49:00:07	00:49:04:14
of in de contracten die je gaat afsluiten
met zo'n technologieleverancier...

820	00:49:04:17	00:49:07:02
waar zij zich dan aan te houden hebben.

821	00:49:07:05	00:49:10:24
En daarmee hebben deze technische studies
ook allerlei input opgeleverd...

822	00:49:11:02	00:49:15:10
om weer gesprekken te voeren
met inwoners van de regio's...

823	00:49:15:13	00:49:17:18
om te kijken:
Nou, dit zijn de resultaten.

824	00:49:17:21	00:49:21:03
Hebben jullie naar aanleiding hiervan
nog verdere wensen of eisen...

825	00:49:21:06	00:49:24:14
ten aanzien van die bouw, of waar we
rekening mee te houden hebben?

826	00:49:24:17	00:49:28:22
Dus zo gaan de resultaten
van deze studies terug de regio in...

827	00:49:29:00	00:49:31:09
en terug het locatieonderzoek in.

828	00:49:31:12	00:49:34:17
Ik begrijp wel, bij het ministerie
moet veel afgestemd worden...

829	00:49:34:20	00:49:37:22
om te voorkomen dat er dingen
over het hoofd worden gezien.

830	00:49:38:00	00:49:42:18
Of vergeten worden.
Dat klinkt mij vrij complex.

831	00:49:42:21	00:49:45:13
Maar fijn, dank voor de uitleg.

832	00:49:45:16	00:49:50:19
Dan ga ik nu naar de chat om te kijken
of er nog vragen zijn binnengekomen...

833	00:49:50:22	00:49:53:03
voor hier aan tafel.

834	00:49:55:12	00:50:00:15
Ja, ik zie hier de vraag:
wat betekent de THS...

835	00:50:00:18	00:50:04:19
de technische haalbaarheidsstudie,
voor andere gebieden dan Borssele?

836	00:50:04:22	00:50:07:17
Kim, je hebt er al iets over verteld,
maar...

837	00:50:07:20	00:50:12:01
Ja, wat we daar met name
geleerd hebben is welke aspecten...

838	00:50:12:04	00:50:14:24
zo'n locatie geschikt
of minder geschikt kunnen maken.

839	00:50:15:02	00:50:18:19
Wat moet hij onderzoeken op al
die locaties om een beeld te krijgen...

840	00:50:18:22	00:50:22:06
van de technische haalbaarheidsstudie.
Dat hebben we in Borssele al gedaan.

841	00:50:22:09	00:50:25:11
En de resultaten daarvan
zijn nu ook bekend.

842	00:50:25:14	00:50:31:06
En we gaan dat ook nog in een iets kleinere
variant doen voor de andere locaties.

843	00:50:31:09	00:50:35:19
Kijk. Per locatie zal dat
ook wel weer maatwerk zijn.

844	00:50:35:22	00:50:39:21
Ja, we verwachten echt
dat geen enkele locatie in Nederland...

845	00:50:39:24	00:50:43:23
zo klaar is om te bouwen, dus iedere
locatie zal aanpassingen nodig hebben.

846	00:50:44:01	00:50:48:14
En zal een eigen complexiteit kennen.
En die moeten we nu in beeld brengen.

847	00:50:48:17	00:50:53:24
Oké, dank je wel. Dan is er
nog één vraag voor Lennert.

848	00:50:54:02	00:50:59:00
Zal de overheid de
eigenaar/grootste aandeelhouder zijn...

849	00:50:59:03	00:51:04:08
of gaat een commerciële partij
dit uitbaten?

850	00:51:04:11	00:51:08:15
Ja, dat is heel erg afhankelijk
van het moment, denk ik.

851	00:51:08:18	00:51:12:11
Het is wel duidelijk, we hebben
een marktconcentratie ook gedaan.

852	00:51:12:14	00:51:16:24
Met die technologieleverancier, maar
ook met allerlei private instellingen...

853	00:51:17:02	00:51:19:24
die grote projecten financieren.

854	00:51:20:02	00:51:24:10
Daaruit blijkt toch wel dat de hele
periode tot en met de bouw...

855	00:51:24:13	00:51:27:10
dus tot het moment dat die af is,
om het maar even zo te zeggen...

856	00:51:27:13	00:51:31:07
zal de overheid toch echt een heel
belangrijk aandeel moeten leveren.

857	00:51:31:10	00:51:33:17
Dat is ook wel logisch,
want de grootste kostenpost...

858	00:51:33:20	00:51:37:00
in de bouw van een kerncentrale
is de rente die je moet betalen...

859	00:51:37:03	00:51:40:09
om het geld te lenen
om de bouw te kunnen bekostigen.

860	00:51:40:12	00:51:44:10
Er is geen organisatie die goedkoper
geld kan lenen dan de overheid zelf.

861	00:51:44:13	00:51:48:16
Dus het is ook best logisch dat de overheid
daar een belangrijke rol speelt.

862	00:51:48:19	00:51:52:03
Daarna is er een andere situatie.
Dan staat er een kerncentrale.

863	00:51:52:06	00:51:55:02
Dan is ook duidelijk
wat de kostprijs ervan is.

864	00:51:55:05	00:51:58:02
Zeg maar per eenheid van elektriciteit.

865	00:51:58:05	00:52:02:09
En hoe lang die gaat kunnen draaien,
en in welke marktomstandigheden.

866	00:52:02:12	00:52:04:07
Dus dan verwachten we dat er...

867	00:52:04:10	00:52:07:09
wel degelijk interesse
vanuit de markt zou kunnen zijn.

868	00:52:07:12	00:52:10:18
Maar hoe die verhouding precies zit,
zowel tijdens de bouw als daarna...

869	00:52:10:21	00:52:15:01
dat is nu nog niet duidelijk, en zal
eind dit jaar wel duidelijk worden.

870	00:52:15:04	00:52:18:23
Als er een zogenaamd
Government Support Package...

871	00:52:19:01	00:52:22:01
naar de Tweede Kamer
gestuurd zal worden.

872	00:52:22:04	00:52:25:24
Wat vertelt: welke investeringen
zijn op welk moment nodig?

873	00:52:26:02	00:52:31:06
En hoe willen we die bekostigen?
-Dank je wel voor je toelichting. Fijn.

874	00:52:31:09	00:52:36:13
Dan is het al weer bijna tijd
om deze webinar af te sluiten.

875	00:52:36:16	00:52:42:16
We hebben naar mijn weten
ontzettend veel onderwerpen behandeld.

876	00:52:42:19	00:52:45:09
Lennert, jij hebt heel veel verteld
over alle onderzoeken.

877	00:52:45:12	00:52:48:17
Naar de milieu-effecten
en naar de toekomstvastheid.

878	00:52:48:20	00:52:54:03
En de impact op de leefomgeving.
Dank je wel.

879	00:52:54:06	00:52:57:04
Mara, jij hebt heel veel verteld
over de formele participatie.

880	00:52:57:07	00:52:59:17
Hoe kunnen mensen
op de stukken reageren?

881	00:52:59:20	00:53:03:24
Maar ook: hoe gaan we het gebied in
en wat organiseren we dan allemaal?

882	00:53:04:02	00:53:07:19
En Kim, jij hebt heel erg veel verteld
over die technische studies.

883	00:53:07:22	00:53:12:00
Past het wel, kan het vergund
worden? Wat kost het eigenlijk?

884	00:53:12:03	00:53:17:05
Hoe ziet de planning eruit?
En hoe selecteren we die leverancier...

885	00:53:17:08	00:53:19:19
om het uiteindelijk te gaan bouwen?

886	00:53:19:22	00:53:26:16
Nog even voor het vervolg,
hoe zien die komende stappen eruit?

887	00:53:26:19	00:53:31:19
Je gaf net al aan
dat er misschien ergens dit jaar al...

888	00:53:31:22	00:53:34:20
een go/no go-moment is,
maar iets op iets kortere termijn?

889	00:53:34:23	00:53:37:12
Eerst gaan we dus het land in,
zal ik maar zeggen.

890	00:53:37:15	00:53:41:15
Met al die informatieavonden
gaan we naar iedereen toe.

891	00:53:41:18	00:53:44:10
Daar hopen we heel veel mensen
te kunnen spreken.

892	00:53:44:13	00:53:47:14
Vrij kort daarna zal echt wel
het onderzoek starten...

893	00:53:47:17	00:53:50:23
naar de milieu-effecten,
naar de toekomstvastheid.

894	00:53:51:01	00:53:53:14
We kijken ook naar huisvesting,
heel erg belangrijk...

895	00:53:53:17	00:53:57:13
als er 10.000 mensen in je
directe omgeving erbij gaan komen.

896	00:53:57:16	00:54:01:06
Dus dan wordt het onderzoek
echt opgestart.

897	00:54:01:09	00:54:06:12
Zes weken hebben mensen de tijd om
te reageren. Die reacties bekijken we.

898	00:54:06:15	00:54:10:21
Dat leidt misschien tot aanvullende
punten in het onderzoek.

899	00:54:10:24	00:54:13:00
Dan hopen we eind dit jaar
het onderzoek...

900	00:54:13:03	00:54:15:13
voor een groot deel
afgerond te kunnen hebben.

901	00:54:15:16	00:54:18:21
Dan hebben we ook de reacties,
onze reactie van hoe we omgaan...

902	00:54:18:24	00:54:22:08
met alle reacties die nu binnenkomen,
hebben we dan ook gereed.

903	00:54:22:11	00:54:26:04
Dat publiceren we ook,
en dan zullen we met name volgend jaar...

904	00:54:26:07	00:54:30:24
in 2026,
bezig zijn om al beweging te maken.

905	00:54:31:02	00:54:36:00
Dus op al die vijf criteria zal de minister
een beslissing moeten nemen.

906	00:54:36:03	00:54:40:11
Dan willen we alle informatie,
inclusief alle technische informatie...

907	00:54:40:14	00:54:44:01
die ook voor de verschillende
andere locaties in beeld is gebracht...

908	00:54:44:04	00:54:48:17
willen we ter inzage leggen, tegelijkertijd
met het ontwerp-locatiebesluit.

909	00:54:48:20	00:54:52:12
Dank je wel.
En, Mara, dat ontwerp-locatiebesluit...

910	00:54:52:15	00:54:56:24
dus dan is er een keuze gemaakt.
Kunnen mensen daar ook nog op reageren?

911	00:54:57:02	00:55:01:09
Zeker. In feite de cyclus
zoals we hem nu doorlopen...

912	00:55:01:12	00:55:03:06
gaan we dan zeker weer doorlopen.

913	00:55:03:09	00:55:06:22
Mensen hebben een periode van zes weken
om formeel te reageren.

914	00:55:07:00	00:55:10:08
En we zullen ook weer,
net zoals nu met het webinar...

915	00:55:10:11	00:55:13:20
uitgebreid communiceren
en met mensen in gesprek gaan.

916	00:55:13:23	00:55:17:15
En de regio ingaan
om de reacties op te halen...

917	00:55:17:18	00:55:20:06
op dat wat we op dat moment
hebben opgeleverd.

918	00:55:20:09	00:55:24:07
Oké, helder. En Kim, wat is
voor jullie de eerstvolgende stap?

919	00:55:24:10	00:55:26:13
Of wat zijn de volgende stappen?

920	00:55:26:16	00:55:29:21
Ja, wij zijn begonnen
met de voorbereiding en inrichting...

921	00:55:29:24	00:55:31:18
van het technologie-selectieproces.

922	00:55:31:21	00:55:33:16
Het proces waarin we
een keuze gaan maken...

923	00:55:33:19	00:55:39:14
voor een van de twee leveranciers
die nu nog 'in the running' zijn.

924	00:55:39:17	00:55:44:00
En we zullen ook meer technische
studies nog uitvoeren in dat...

925	00:55:44:03	00:55:47:23
tijdens dat proces, waarin we naar
steeds meer detail gaan toewerken.

926	00:55:48:01	00:55:52:12
Daarnaast zijn we op het ministerie
hard bezig...

927	00:55:52:15	00:55:56:08
ook met de oprichting
van een projectorganisatie...

928	00:55:56:11	00:55:59:11
die een aparte, zelfstandige
organisatie moet worden...

929	00:55:59:14	00:56:03:04
in eigendom van de staat,
die deze hele bouw...

930	00:56:03:07	00:56:07:04
aanbesteding en bouw,
moet gaan uitvoeren.

931	00:56:07:07	00:56:09:15
En we hebben al wel een naam
voor deze organisatie.

932	00:56:09:18	00:56:14:01
Op dit moment is hij in oprichting
onder de vlag van het ministerie.

933	00:56:14:04	00:56:17:21
Die heet: Nuclear Energy
Organisation Nederland.

934	00:56:17:24	00:56:21:21
Dus Nucleaire Energie Organisatie
Nederland, NEONL.

935	00:56:21:24	00:56:26:00
En we hopen dat die binnen een jaar
ook zelfstandig gaat opereren...

936	00:56:26:03	00:56:30:13
en daarmee een deel van dit werk
gaat overnemen van ons.

937	00:56:30:16	00:56:35:14
Dank je wel. Dat zijn nog veel stappen
ook weer te zetten. Dank je wel, Kim.

938	00:56:35:17	00:56:40:20
Mocht u vragen hebben, dan kunt u
deze nog steeds stellen in de chat.

939	00:56:40:23	00:56:43:17
Antwoorden op de vragen
die nog gesteld worden...

940	00:56:43:20	00:56:48:13
vindt u ook allemaal terug
op www.overkernenergie.nl.

941	00:56:48:16	00:56:51:13
De website die al een paar keer
is gevallen.

942	00:56:51:16	00:56:55:24
Mocht u nou morgen, overmorgen,
of in de loop van de tijd...

943	00:56:56:02	00:57:00:07
een vraag krijgen, dan kunt u terecht
op de informatieavonden.

944	00:57:00:10	00:57:04:04
Maar ook op www.overkernenergie.nl.

945	00:57:04:07	00:57:09:24
Daar vindt u een mailadres
waar u uw vragen naartoe kunt sturen.

946	00:57:10:02	00:57:13:05
Zo kunt u altijd in contact komen
met ons.

947	00:57:13:08	00:57:16:17
Dan wil ik mijn gasten
heel erg hartelijk bedanken...

948	00:57:16:20	00:57:19:24
voor de toelichting vanavond...

949	00:57:20:02	00:57:25:09
op dit, volgens mij,
best wel complexe project.

950	00:57:25:12	00:57:30:12
Er komt heel erg veel bij kijken.
Fijn om daar wat meer over te leren.

951	00:57:30:15	00:57:34:11
Daarom is het zo leuk, hè?
-Ja, dat begrijp ik meteen, ja. Fijn.

952	00:57:34:14	00:57:41:05
Je straalt.
-Een woordgrapje over het onderwerp.

953	00:57:41:08	00:57:44:11
Dank je wel. Heel goed.

954	00:57:44:14	00:57:48:16
Kijkers thuis,
hartelijk bedankt voor het kijken.

955	00:57:48:19	00:57:51:21
Voor het tijd nemen om te verdiepen
in dit onderwerp.

956	00:57:51:24	00:57:56:10
Op de website is ook nog steeds
veel meer informatie te vinden.

957	00:57:56:13	00:58:02:16
En er komt op dit moment
een enquête in beeld met twee vragen.

958	00:58:02:19	00:58:06:21
We willen u vragen
om daar een reactie op te sturen.

959	00:58:06:24	00:58:10:10
Want wij willen ook altijd
onze manieren verbeteren...

960	00:58:10:13	00:58:16:04
van dit soort webinars.
Dus reacties zijn altijd welkom.

961	00:58:16:07	00:58:18:11
Dan wil ik u heel erg bedanken
voor het kijken...

962	00:58:18:14	00:58:21:11
en nog een hele fijne avond wensen.
Tot ziens.